Mới đây chủ tịch UBND Thành phố Hồ Chí Minh Phan Văn Mãi đã nêu vụ việc xin gia hạn thời gian hoạt động dự án nhà máy lắp ráp ô tô Mercedes-Benz làm ví dụ về vướng mắc cơ chế, chính sách cản trở phát triển.
Công ty Mercedes-Benz Vietnam là doanh nghiệp lắp ráp ô tô hạng sang duy nhất tại Việt Nam, được thành lập trên cơ sở liên doanh giữa Mercedes-Benz Group AG (MBG AG) với Tổng công ty Cơ khí giao thông vận tải Sài Gòn (Samco).
Theo đó, đến năm 2025 dự án này sẽ hết hạn sau 30 năm liên doanh. Công ty MBG AG xin gia hạn thêm 5 năm nữa, nhưng hơn 2 năm qua, TP.HCM vẫn chưa giải quyết được do các vướng mắc trong văn bản pháp luật hiện hành do định khi hết hạn liên doanh phải thu hồi, sắp xếp lại đất.
Do thiếu cơ chế, TP.HCM chưa thể giải quyết được. Trong khi đó, các dự án lắp ráp sản xuất ô tô nói chung tại Việt Nam hiện đều đang đóng góp ngân sách rất lớn, điển hình như tổ hợp của THACO tại Chu Lai, Quảng Nam hay Liên doanh Hyundai Thành Công tại Ninh Bình.
LAI LỊCH NHÀ MÁY Ô TÔ MERCEDES-BENZ VIỆT NAM (MBV)
Theo tìm hiểu, nhà máy sản xuất và lắp ráp ô tô Mercedes-Benz Việt Nam trên đường Quang Trung (phường 8, quận Gò Vấp, TP.HCM) thuộc công ty TNHH Mercedes- Benz Việt Nam (MBV) được hình thành năm 1996. Sau 1 năm, nhà máy chính thức đi vào hoạt động năm 1997 với công suất 60 xe/tháng.
Đến năm 2005, công suất được nâng lên 12.000 xe/năm. Năm 2013, cơ sở bổ sung xưởng nhúng tĩnh điện công suất 5.285 xe/năm. Năm 2014, xưởng lắp ráp xi tải công suất 720 sản phẩm/năm được bổ sung nhưng xưởng này hiện đã ngừng hoạt động.
Hiện tại, dự án nhà máy chế tạo ô tô có tổng vốn đầu tư 1.127 tỷ đồng. Tổng số công nhân viên là 600 người. Theo quyết định của Thủ tướng số 844 năm 1995, quyết định số 871 năm 1999 và hợp đồng thuê đất số 727 năm 1996 ký với UBND TP.HCM, cơ sở hoạt động trên khu đất diện tích hơn 104.000m2.
Nhà máy đang lắp ráp 4 dòng xe gồm C-Class, E-Class, GLC. Mới nhất là mẫu xe hiệu năng cao Mercedes-AMG C 43 4MATIC được lắp ráp tại Việt Nam từ tháng 7/2023.
Tại công ty liên doanh MBV có vốn điều lệ 402,5 tỷ đồng, Mercedes-Benz Group AG góp 70% và Samco góp 30% bằng giá trị quyền sử dụng đất. Đến nay, Samco đã hoàn tất góp vốn bằng giá trị quyền sử dụng đất.
Ông Gerd Bitterlich (sinh năm 1963 - người Đức) đang là Tổng giám đốc kiêm người đại diện theo pháp luật.
Trong giai đoạn 2014-2022, MBV đã có sự tăng trưởng đều đặn về kết quả kinh doanh khi mang về trên dưới 10.000 tỷ đồng doanh thu và hơn 1.000 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế mỗi năm.
KHẢ NĂNG BÁO LỖ TRONG NĂM 2023?
Tuy nhiên, rất có thể trong năm 2023 công ty này đã báo lỗ. Theo BCTC kiểm toán năm 2023, Samco đã ghi nhận khoản lỗ hơn 28 tỷ đồng từ công ty liên doanh liên kết. Các năm trước, lợi nhuận của Samco đa phần đến từ các liên doanh như Isuzu hay MBV.
Một con số khác củng cố khả năng này khi Samco ghi nhận giảm giá trị khoản đầu tư vào MBV, từ 1.028 tỷ đồng hồi đầu năm về mức 958 tỷ đồng vào cuối năm (tương đương giảm gần 70 tỷ đồng) dù không chia cổ tức cho Samco.
MBV chưa từng công bố doanh số tại Việt Nam. Tuy nhiên, vào tháng 3/2020, nhân kỷ niệm 25 năm hoạt động của liên doanh tại Việt Nam, lãnh đạo MBV lần đầu tiết lộ doanh số kỷ lục kể từ khi liên doanh hoạt động là mốc 6.800 xe bàn giao cho khách vào năm 2019.
