Cuộc chạy đua nước rút của Sam Altman: Sắp phát hành mô hình mới đáp trả Google, sẽ trực diện đối đầu nhà Táo khuyết

Tuần trước, Giám đốc điều hành của OpenAI, Sam Altman, đã đưa ra lời cảnh báo “Mã đỏ” trước sự đe dọa ngày càng tăng từ Google. Công ty khởi nghiệp giá trị nhất thế giới tạm dừng các dự án phụ như trình tạo video Sora trong tám tuần và chỉ tập trung vào việc cải thiện ChatGPT, chatbot phổ biến đã khởi đầu cho sự bùng nổ AI.

OpenAI được thành lập để theo đuổi trí tuệ nhân tạo tổng quát, được định nghĩa rộng rãi là có khả năng tư duy vượt trội hơn con người trong hầu hết mọi nhiệm vụ. Nhưng để tồn tại, Altman gợi ý, công ty có thể phải tạm dừng hành trình đó và đáp ứng nhu cầu của mọi người.

Sam Altman từng kêu gọi tăng cường kiểm soát một nguồn dữ liệu đào tạo gây tranh cãi—bao gồm các tín hiệu dựa trên phản hồi một cú nhấp chuột từ người dùng, thay vì đánh giá từ các chuyên gia về phản hồi của chatbot. Việc chuyển hướng nội bộ sang dựa vào phản hồi của người dùng đã góp phần khiến mô hình 4o của ChatGPT trở nên bịa đặt, đến mức bị cáo buộc làm trầm trọng thêm vấn đề sức khỏe tâm thần. Hiện tại, Altman cho rằng công ty đã giảm thiểu được những khía cạnh tồi tệ nhất kể trên và đang sẵn sàng nắm bắt những mặt tích cực.

Khoảnh khắc “Mã đỏ” của OpenAI đại diện cho thách thức nghiêm trọng nhất mà công ty này phải đối mặt để vươn lên dẫn đầu trong cuộc đua AI. Các đối thủ cạnh tranh đang giành giật thị phần nhanh hơn bao giờ hết, đồng thời làm chậm tốc độ tăng trưởng. Nếu xu hướng này tiếp tục, OpenAI có thể sẽ không đủ khả năng chi trả cho các hợp đồng điện toán khổng lồ đã ký kết trong những tháng gần đây, và thậm chí có thể gặp khó khăn trong việc duy trì hoạt động tài chính. 

Tại buổi họp báo mới đây ở New York, Altman cho biết trong khi giới quan sát trong ngành đang tập trung vào cuộc cạnh tranh giữa OpenAI và Google, ông cho rằng cuộc chiến thực sự sẽ diễn ra giữa OpenAI và Apple. Ông cho biết các thiết bị sẽ đóng vai trò quan trọng trong cách mọi người sử dụng AI theo thời gian, và điện thoại thông minh hiện tại không phù hợp với các thiết bị đồng hành và ứng dụng AI. Bộ phận phần cứng mới của OpenAI gần đây đã tích cực tuyển dụng từ Apple.

Nhưng mối đe dọa trực tiếp hơn đối với OpenAI đến từ Google, vốn đã nhanh chóng giành được thị phần kể từ khi trình tạo hình ảnh Nano Banana của họ trở nên phổ biến vào tháng 8. Tháng trước, mô hình Gemini 3 mới của Google đã vượt qua ChatGPT trên bảng xếp hạng hiệu suất mô hình của bên thứ ba được theo dõi chặt chẽ có tên LM Arena. Trong khi đó, đối thủ Anthropic cũng vượt lên dẫn trước OpenAI trong số các khách hàng doanh nghiệp.

OpenAI dự kiến ​​sẽ phát hành một mô hình mới, có tên 5.2, trong tuần này mà các giám đốc điều hành hy vọng sẽ tạo động lực mới, đặc biệt là đối với các khách hàng lập trình và doanh nghiệp. Họ đã bác bỏ một số nhân viên yêu cầu lùi ngày phát hành mô hình để công ty có thêm thời gian cải thiện.

Altman cho biết công ty cũng có kế hoạch tung ra một mẫu máy khác vào tháng 1 với hình ảnh đẹp hơn, tốc độ nhanh hơn và tính cách tốt hơn, sau đó chấm dứt tình trạng báo động đỏ.

Trong một thời gian dài, sự tăng trưởng chóng mặt của ChatGPT đã che đậy những xung đột trong nội bộ. Kể từ khi OpenAI ra mắt ChatGPT vào tháng 11 năm 2022, cuộc đua AI đã trở nên bất khả chiến bại. Sức hấp dẫn của chatbot đã khiến lượng người dùng tăng vọt lên hơn 800 triệu  trung bình hàng tuần và định giá của công ty cũng tăng theo, lên 500 tỷ đô la trong vòng gây quỹ mới nhất.

Công nghệ có thể phức tạp, nhưng logic thúc đẩy sự tăng trưởng đó lại rất đơn giản: càng nhiều dữ liệu và tính toán được đưa vào các mô hình, chúng càng thông minh hơn và càng nhiều người dùng muốn chúng. Altman chuyển hướng tập trung vào việc xóa bỏ mọi rào cản ban đầu, dành cả năm để ký kết các thỏa thuận trị giá lên tới 1,4 nghìn tỷ đô la cho các cam kết về cơ sở hạ tầng AI như trung tâm dữ liệu và chip.

Động lực chính cho sự thành công của người tiêu dùng trong thời gian qua là phiên bản ChatGPT được gọi là GPT-4o, viết tắt của "omni" (toàn năng), tức khả năng hoạt động trên cả văn bản, âm thanh và hình ảnh. Phiên bản này đã trở thành mô hình mặc định của ChatGPT vào tháng 5 năm 2024—và vươn lên dẫn đầu bảng xếp hạng LM Arena với số điểm kỷ lục. 

Những người hiểu rõ vấn đề cho biết, OpenAI rất chú trọng đến LM Arena. Họ cũng theo dõi chặt chẽ đóng góp của 4o vào số lượng người dùng hoạt động hàng ngày của ChatGPT, được hiển thị nội bộ trên bảng điều khiển và được thông báo cho nhân viên trong các cuộc họp toàn thể và trên Slack. 

Mô hình 4o hoạt động rất tốt phần lớn là do được huấn luyện với các tín hiệu người dùng: một sự chắt lọc những phản hồi mà mọi người ưa thích trong các so sánh trực tiếp mà ChatGPT hiển thị hàng triệu lần mỗi ngày. Những người tham gia đào tạo mô hình cho biết phương pháp này được gọi nội bộ là LUPO, viết tắt của tối ưu hóa sở thích người dùng cục bộ.

Tuy nhiên, sang đến năm nay, việc tương tác với 4o dường như đã bắt đầu ảnh hưởng đến một số người—và sau đó là danh tiếng của OpenAI. Một số rơi vào trạng thái hoang tưởng khi sử dụng chatbot trong thời gian dài. Một số người còn tin rằng họ đang nói chuyện với Chúa, người ngoài hành tinh hoặc một ý thức máy móc tự nhận thức. 

Gia đình những người dùng ChatGPT đã tự tử hoặc bị hoang tưởng bắt đầu đệ đơn kiện OpenAI. Một nhóm hỗ trợ cho biết họ đã tập hợp được 250 trường hợp, phần lớn liên quan đến ChatGPT. Một số người vẫn còn bị ám ảnh.

Khi đó, OpenAI ban hành “Mã cam”, dành nhiều nguồn lực hơn để tìm hiểu và giải quyết vấn đề. “Chúng tôi đã chứng kiến ​​một vấn đề, đó là những người đang trong tình trạng tâm thần yếu ớt khi sử dụng mô hình như 40 có thể rơi vào tình trạng tồi tệ hơn,” Altman phát biểu trong một buổi hỏi đáp công khai tháng đó. “Tôi không nghĩ đây là lần cuối cùng chúng ta phải đối mặt với những thách thức như thế này với một mô hình.”

Để ứng phó với cuộc khủng hoảng, OpenAI cho biết họ đã làm việc với các chuyên gia sức khỏe tâm thần, cố gắng đảm bảo các mô hình của mình phản ứng tốt hơn với những người có thể gặp khó khăn, sau đó phát hành mô hình GPT-5 được mong đợi từ lâu vào tháng 8. Họ cho biết mô hình này sử dụng ít biểu tượng cảm xúc không cần thiết hơn 4o. 

Tuy nhiên, những thay đổi này đã khiến nhiều người dùng tức giận, chỉ trích giọng điệu lạnh lùng của nó và khiến Altman phải khôi phục 4o cho ChatGPT đối với những người đăng ký trả phí.

Vài tuần sau khi ra mắt không mấy ấn tượng, Google đã phát hành trình tạo ảnh Nano Banana, và ứng dụng Gemini AI của họ đã tạm thời thay thế ChatGPT ở vị trí đầu bảng xếp hạng ứng dụng. Vào tháng 10, ban lãnh đạo OpenAI tuyên bố “Mã cam” và thúc đẩy nhân viên tập trung vào việc đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng của ChatGPT.

Cùng tháng đó, công ty cũng cho biết họ đã thực hiện những thay đổi đối với GPT-5 giúp giảm 65% tỷ lệ phản hồi của chatbot không tuân thủ hướng dẫn về các vấn đề sức khỏe tâm thần.

Người phát ngôn cho biết: “Chúng tôi cân bằng cẩn thận giữa phản hồi của người dùng với đánh giá của chuyên gia, nhiều hệ thống an toàn và thử nghiệm mở rộng cho phép chúng tôi cải thiện mức độ thân thiện của ChatGPT”.

Theo: WSJ, Reuters