Công ty Toàn Cầu vi phạm nghiêm trọng quy định pháp luật về đất đai

Thanh tra tỉnh Bạc Liêu vừa công bố kết luận thanh tra liên quan đến việc giao đất, cho thuê đất, sử dụng đất và thực hiện nghĩa vụ tài chính của Công ty TNHH Khoa học Kỹ thuật Thủy sản Việt Nam Ưu Tú Toàn Cầu (Công ty Toàn Cầu).

Kết quả thanh tra cho thấy công ty này đã có nhiều vi phạm nghiêm trọng trong lĩnh vực quản lý và sử dụng đất đai.

Theo báo cáo của Thanh tra tỉnh Bạc Liêu, Công ty Toàn Cầu được UBND tỉnh cấp phép hoạt động từ năm 2004 và được thuê hai thửa đất với tổng diện tích 515.787m² tại xã Hiệp Thành, TP.Bạc Liêu. Mục đích ban đầu của việc thuê đất là để thực hiện các hoạt động sản xuất và kinh doanh tôm giống bố mẹ, sản xuất thuốc vi sinh phục vụ nuôi trồng thủy sản, cũng như xây dựng nhà máy chế biến thủy sản xuất khẩu.

Tuy nhiên, qua kiểm tra thực tế, từ khi được thuê đất đến nay, công ty chỉ tập trung vào hoạt động sản xuất tôm giống và nuôi trồng thủy sản. Các hạng mục quan trọng khác như sản xuất thuốc vi sinh, xây dựng nhà máy chế biến thức ăn và hàng thủy sản đông lạnh xuất khẩu đều không được triển khai.

Đặc biệt, trong tổng diện tích được thuê, có 439.438,9m² đã bị sử dụng sai mục đích khi chuyển đổi sang nuôi trồng thủy sản thay vì sử dụng làm cơ sở sản xuất kinh doanh như quy định trong hợp đồng thuê đất. Hành vi này vi phạm nghiêm trọng Luật Đất đai năm 2013, gây ảnh hưởng đến công tác quản lý đất đai của địa phương.

Ngoài việc sử dụng đất sai mục đích, Thanh tra tỉnh Bạc Liêu còn phát hiện Công ty Toàn Cầu có hành vi cho thuê lại đất trái quy định.

Cụ thể, ngày 21/6/2020, công ty này đã ký hợp đồng hợp tác liên doanh nuôi trồng với Công ty New Hope, sử dụng 100.000m² đất (diện tích đo thực tế là 104.489,9m²) với thời hạn 10 năm (từ ngày 21/6/2020 đến ngày 21/6/2030).

Theo hợp đồng, Công ty New Hope đầu tư lót bạt, thiết bị, công nghệ, hệ thống điện và mua giống của Công ty Toàn Cầu với tổng số tiền 5,3 tỷ đồng, được chia thành 3 đợt thanh toán. Đến nay, Công ty New Hope đã thanh toán 2,65 tỷ đồng. Tuy nhiên, hợp đồng này không thể hiện rõ chi phí đầu tư, phân chia lợi nhuận, quyền và nghĩa vụ của các bên theo quy định tại Điều 505 Bộ luật Dân sự năm 2015. Công ty Toàn Cầu cũng xác nhận rằng hai bên không phân chia lợi nhuận kinh doanh và đã chấm dứt hợp đồng từ tháng 8/2023.

Đoàn thanh tra đã hai lần mời đại diện Công ty New Hope đến làm việc để làm rõ nội dung hợp đồng, nhưng doanh nghiệp này không hợp tác. Hợp đồng được xác định là không đảm bảo nội dung và hình thức về hợp tác liên doanh theo quy định, đồng thời không thuộc trường hợp góp vốn hoặc cho thuê tài sản gắn liền với đất theo khoản 2 Điều 183 Luật Đất đai năm 2013.

Về nghĩa vụ tài chính, Công ty Toàn Cầu được hưởng các chính sách miễn, giảm tiền thuê đất theo ngành nghề, địa bàn ưu đãi đầu tư và các chính sách khác. Theo báo cáo của Cục Thuế, đến ngày 31/5/2024, tổng số tiền thuê đất của công ty là 1.515.744.849 đồng. Trong đó, số tiền được miễn, giảm là 1.150.723.700 đồng, số đã nộp là 263.794.008 đồng, và số còn phải nộp là 101.227.141 đồng.

Trước những vi phạm nghiêm trọng trên, Thanh tra tỉnh Bạc Liêu đã kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo các đơn vị liên quan kiểm tra và xử lý nghiêm theo quy định pháp luật. Cụ thể, Cục Thuế tỉnh cần kiểm tra lại các quyết định miễn, giảm tiền thuê đất; Sở Tài nguyên và Môi trường phải giám sát chặt chẽ việc sử dụng đất của công ty; và UBND TP.Bạc Liêu cần tăng cường kiểm tra để ngăn chặn các vi phạm tiếp diễn.

Công ty Toàn Cầu cũng có trách nhiệm nộp số tiền 2.229.663.000 đồng vào ngân sách Nhà nước do việc sử dụng đất sai mục đích, với diện tích 439.438,9m² tại ấp Giồng Nhãn, xã Hiệp Thành, TP.Bạc Liêu.