Trong bối cảnh đó, tư duy quản lý chính sách cần phải được đổi mới để giúp TMĐT đạt được hết tiềm năng phát triển. Đó là nhận định chung của các chuyên gia tại hội thảo "Phát triển thương mại điện tử thúc đẩy phục hồi và tăng trưởng", do Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế trung ương (CIEM) tổ chức ngày 31/10/2022 tại Hà Nội.
Thương mại điện tử Việt Nam còn nhiều thách thức
Tại cuộc hội thảo, những khó khăn, thách thức của doanh nghiệp thời kì chuyển đổi số và kinh tế số đã được ông Nguyễn Thanh Hưng, đại diện Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (VECOM) nêu ra. Vấn đề về lòng tin, nguồn nhân lực kinh tế số còn yếu kém hay sự tham gia của người dùng tại nông thôn còn hạn chế đang là những trở ngại lớn trong thúc đẩy TMĐT tại Việt Nam.
Trên thực tế, TMĐT không phải là một lĩnh vực mới tại VN mà đã xuất hiện từ những năm 2000 với những cái tên như VDC Siêu thị, Chợ điện tử,VnEmart, Gophatdat... Tuy nhiên theo ông, tất cả đều âm thầm lặng lẽ rút khỏi thị trường trước sự cạnh tranh khốc liệt của các công ty nước ngoài.
Đồng tình với ý kiến trên, TS.Nguyễn Nhật Quang, Phó Chủ tịch Hội đồng sáng lập Hiệp hội Phần mềm và Dịch vụ CNTT Việt Nam (VINASA) cho rằng “Không nên chỉ tìm cách hà hơi tiếp sức cho TMĐT, mà phải coi TMĐT là mạch máu lưu thông hàng hóa của quốc gia, phải đảm bảo hạ tầng tương xứng với nền kinh tế quốc gia".
“Cứ để TMĐT phát triển một cách tự do. Cơ quan chức năng hãy tập trung vào thiết kế chính sách để (TMĐT) phát triển”, Chuyên gia Phạm Xuân Hòe, Tổng thư ký Hiệp hội Cho thuê Tài chính Việt Nam khẳng định.
Ông Hòe cho rằng, việc thiếu vắng các cơ chế hỗ trợ giải quyết khiếu nại hay tranh chấp trong TMĐT, hay cơ sở hạ tầng thanh toán còn khiêm tốn là những nguyên nhân lý giải tại sao thanh toán tiền mặt vẫn chiếm 78% giao dịch của người Việt.
Vị chuyên gia này khuyến nghị một số giải pháp như: Ưu đãi hơn nữa cho người dân khi thanh toán không tiền mặt (ví dụ miễn các loại thuế phí); hay xây dựng thêm 1-2 cổng thanh toán quốc gia như NAPAS để không gây tắc nghẽn và dự phòng sự cố khi giao dịch số ngày càng gia tăng.
Kết luận hội thảo, chuyên gia kinh tế Nguyễn Đình Cung cũng nhất trí phải có sự đổi mới về tư duy quản lý trong lĩnh vực kinh tế số - vốn đang phát triển rất nhanh, vượt ra khỏi phạm vi của các quy định và pháp luật hiện hành không chỉ tại VN mà cả trên thế giới.