Phát triển bền vững không còn là cuộc chơi riêng của các tập đoàn lớn, mà đã trở thành mục tiêu chung của cả các startup mới nổi. Tiêu chuẩn ESG ngày càng quan trọng, không chỉ là "giá trị gia tăng" mà còn là điều kiện cần để tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu.
Xanh hóa hay bị loại?
Bà Phạm Thị Ngọc Thuỷ, Chuyên gia Phát triển Khu vực Tư nhân, Giám đốc Văn phòng Ban IV dẫn các dự luật của Châu Âu như Đạo luật Cơ chế Điều chỉnh Biên giới Carbon – Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM). CBAM thay đổi rất nhanh, áp vào các doanh nghiệp tại Việt Nam về kiểm soát phát thải. Nhóm chịu tác động đầu tiên là các ngành như thép, xi măng, nhôm. Hiện nay, nhiều doanh nghiệp lớn tại Việt Nam đang "đau đầu" để tìm cách đáp ứng. Ở các mảng khác như gỗ, cà phê… doanh nghiệp Việt cũng "ngủ không yên" vì lo lắng trước các quy định chống phá rừng của Châu Âu.
Bà Phạm Thị Ngọc Thuỷ, Chuyên gia Phát triển Khu vực Tư nhân, Giám đốc Văn phòng Ban IV phát biểu khai mạc tại Green Innovation Summit trong khuôn khổ InnoEx 2024.
Dự luật cạnh tranh sạch của Mỹ dự kiến sẽ tác động đến hơn 10 ngành nghề xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường này. Không chỉ Mỹ, các quốc gia như Nhật Bản, Hàn Quốc, Canada và Anh cũng đang xây dựng các dự luật về chuyển đổi xanh, tạo áp lực buộc các nhà cung ứng Việt Nam phải thay đổi để không bị loại khỏi cuộc chơi.
Một thực tế đáng lo ngại hơn là nguồn vốn xanh đang "dừng lại ở biên giới" Việt Nam. Điều này xảy ra do mức độ sẵn sàng của Việt Nam còn thấp, mặc dù chúng ta có nhiều cơ hội. Theo khảo sát về mức độ sẵn sàng của các doanh nghiệp Việt Nam trong việc giảm phát thải và chuyển đổi xanh, 64% các công ty Việt Nam chưa có sự chuẩn bị nào.
Đại diện tiếng nói từ doanh nghiệp, bà Trần Phương Ngọc Thảo - Phó Chủ tịch HĐQT & Trưởng Ủy ban ESG, Công ty vàng bạc đá quý Phú Nhuận, nhấn mạnh rằng chuyển đổi xanh và chuyển đổi số hiện nay đã tổng hòa thành một "chuyển đổi kép". Đây cũng là một "chuyển đổi khó", bởi để thực hiện chuyển đổi xanh cần tinh thần đổi mới sáng tạo mạnh mẽ.
Muôn vàn thách thức trong hành trình "phá kén"
Ông Nguyễn Bảo Trung, Tổng Giám đốc AP Saigon Petro, chia sẻ về hành trình xanh hóa doanh nghiệp mình đã bắt đầu từ 5 năm trước, qua việc ứng dụng công nghệ giảm 95% giấy tờ, đến quản lý rác thải và sử dụng điện xanh. Ông nhấn mạnh: "Xanh phải được tích hợp vào mọi hoạt động". Minh chứng là máy thay nhớt tự động 3R mới ra mắt, giúp giảm chi phí, rác thải nhựa và thu gom nhớt thải đúng quy định, giải quyết vấn nạn 100 triệu lít nhớt thải ra môi trường mỗi năm.
Ông Nguyễn Bảo Trung, Tổng Giám đốc AP Saigon Petro trình làng giải pháp Máy Thay nhớt Tự động 3R dành cho xe máy tại khuôn khổ Green Innovation Summit 2024.
Một đại diện khác trong ngành công nghệ, ông Richard Liu - Giám đốc Marketing và Phát triển hệ sinh thái đối tác của Huawei, cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của chuyển đổi xanh thông qua các hành động cụ thể. Ông cho biết, trong quá trình hoạt động, Huawei luôn tuân thủ nguyên tắc tiết kiệm năng lượng, ứng dụng công nghệ tiên tiến và số hóa quy trình. Hơn nữa, mục tiêu của Huawei là tạo ra những sản phẩm không chỉ thân thiện với môi trường mà còn khuyến khích người dùng tham gia vào quá trình chuyển đổi xanh, vượt ra khỏi khuôn khổ của công ty.
Ông Richard Liu - Giám đốc Marketing và Phát triển hệ sinh thái đối tác của Huawei.
Kinh nghiệm thực chiến để "vượt rào", dồn nội lực hướng đến tích xanh
Dù đầy thách thức nhưng cấp bách, doanh nghiệp Việt cần tìm lối tắt để chuyển đổi xanh, giảm thiểu rủi ro. Bà Phạm Thị Ngọc Thủy đề xuất bắt đầu bằng việc cập nhật thông tin, nâng cao nhận thức, thậm chí chấp nhận hy sinh một phần lợi nhuận ngắn hạn để khởi động các sáng kiến xanh. Điều này giúp doanh nghiệp Việt nắm bắt lợi thế tiên phong, một cơ hội sẽ mất dần theo thời gian.
Kết thúc tọa đàm, ông Trần Duy Thanh - Samsung truyền cảm hứng: "Dù khó, hãy cứ bắt tay vào hành động, bởi khi thị trường xanh hơn, mọi thứ sẽ dễ dàng hơn."
Đội ngũ chuyên gia, diễn giả, nhà đầu tư và giám khảo đã cùng nhau góp mặt tại vòng chung kết cuộc thi khởi nghiệp Green Innovation Fellowship 2024 (GIF) và Hội nghị Đổi mới Xanh - Green Innovation Summit 2024.