Bao Fan (sinh năm 1970) là một tỷ phú, chủ ngân hàng đầu tư và nhà đầu tư người Trung Quốc. Ông là người sáng lập, cựu chủ tịch và giám đốc điều hành của China Renaissance, một ngân hàng đầu tư do ông thành lập vào năm 2005.
Một số nguồn tin cho thấy giá trị vốn hóa thị trường của China Renaissance đã có thời điểm lên tới khoảng 2 tỷ USD (tương đương với khoảng 15,6 tỷ đô la Hồng Kông). Theo dữ liệu cập nhật gần đây nhất (tháng 7/2025), giá trị vốn hóa thị trường của công ty này là khoảng 2,82 tỷ đô la Hồng Kông (HKD) hoặc 435,16 triệu USD.
Ông được biết đến là một nhân vật có tầm ảnh hưởng lớn trong ngành công nghệ và tài chính Trung Quốc, đặc biệt là trong kỷ nguyên bùng nổ của các công ty khởi nghiệp Internet. Bao Fan đã thực hiện nhiều thương vụ sáp nhập và IPO đình đám, tạo điều kiện cho sự thành công của nhiều "ông lớn" công nghệ như JD.com và Baidu, cũng như vụ sáp nhập giữa Meituan và Dianping vào năm 2015.
Ngày 8/8 vừa qua, thị trường tài chính Hồng Kông chấn động khi cổ phiếu ngân hàng đầu tư China Renaissance tăng vọt 17% chỉ trong vài giờ. Nguyên nhân không đến từ một thương vụ bạc tỷ, mà từ một thông tin tưởng như chỉ tồn tại trong giới đồn đoán suốt hơn hai năm qua: Bao Fan – nhà môi giới thương vụ công nghệ lừng danh Trung Quốc đã xuất hiện sau quãng thời gian biến mất bí ẩn.
Sự trở lại của ông không chỉ khép lại một trong những câu chuyện ly kỳ nhất của giới doanh nhân Trung Quốc mà còn đặt ra nhiều câu hỏi về tương lai của China Renaissance và bức tranh kinh tế đầy biến động của đất nước này.
Biến mất
Bao Fan từng là cái tên vàng trong làng M&A công nghệ, nổi tiếng nhờ tài kết nối những ông lớn như Tencent, Alibaba, Meituan… để tạo ra những thương vụ định hình cả ngành. Sau nhiều năm ở Morgan Stanley và Credit Suisse, ông sáng lập China Renaissance, biến ngân hàng này thành "cầu nối" giữa vốn quốc tế và các startup Trung Quốc đang bùng nổ.
Tháng 2/2023, Bao đột ngột biến mất làm chấn động thị trường. Sau gần hai tuần im lặng, China Renaissance xác nhận rằng Bao Fan đang "hợp tác với một cơ quan chính phủ trong một vụ điều tra". Tuy nhiên, công ty không cung cấp bất kỳ chi tiết nào về cuộc điều tra này, khiến dư luận càng thêm hoang mang.
Không cáo buộc, không phiên tòa, không thông tin từ phía cơ quan chức năng. Cả giới tài chính lẫn công nghệ lập tức rúng động.
Đây không chỉ là sự biến mất của một cá nhân mà còn là báo hiệu về sự thay đổi môi trường kinh doanh tại Trung Quốc khi Bắc Kinh siết chặt kiểm soát giới thương nhân tinh hoa.
Giới thạo tin tin rằng vụ việc của Bao có liên quan đến Cong Lin – cựu Chủ tịch mảng chứng khoán của China Renaissance, từng là lãnh đạo tại ICBC International. Ông Cong bị triệu tập và mất liên lạc từ tháng 9/2022. Cho đến nay, ông vẫn chưa xuất hiện trở lại và cũng không có cáo buộc chính thức.
Suốt hơn hai năm, tin tức về Bao Fan hoàn toàn bặt vô âm tín. Công ty của ông phải vật lộn với những thách thức lớn: cổ phiếu sụt giảm, báo cáo tài chính bị đình chỉ, và đặc biệt là sự thiếu vắng của người thuyền trưởng. Vợ ông, bà Hui Yin Ching, đã phải đứng ra chèo lái con thuyền China Renaissance trong một giai đoạn đầy bão tố.
Việc mất đi "kiến trúc sư" thương vụ đã đẩy China Renaissance vào khủng hoảng. Sự biến mất đột ngột của một nhân vật có tầm ảnh hưởng lớn đã gây ra làn sóng hoảng loạn. Cổ phiếu của công ty ngay lập tức sụt giảm mạnh, có lúc mất tới 50% giá trị.
Doanh thu năm 2023 của hãng giảm còn 777 triệu NDT, tương đương 108 triệu USD, chỉ bằng một nửa so với năm 2022. Môi trường gọi vốn cho startup công nghệ trong nước thì nguội lạnh, trong khi nhân sự chủ chốt liên tiếp rời đi.
Cũng vào năm 2023, China Renaissance tiết lộ rằng họ đã nhận được một yêu cầu thanh toán trị giá 11 triệu USD (khoảng 78 NDT) từ một cơ quan chức năng. Mặc dù công ty đã thanh toán khoản tiền này, họ cho biết không có thông tin cụ thể về lý do hoặc bản chất của khoản thanh toán. Các kiểm toán viên của công ty đã gặp khó khăn trong việc hạch toán số tiền này và cuối cùng đã ghi nhận nó vào mục "các khoản phải thu khác". Điều này càng làm tăng thêm sự bí ẩn xung quanh vụ việc.
Đúng một năm sau khi biến mất, vào ngày 2/2/2024, China Renaissance thông báo Bao Fan đã từ chức tất cả các vị trí tại công ty, bao gồm chủ tịch và CEO. Lý do được đưa ra là "vì lý do sức khỏe và để dành nhiều thời gian hơn cho công việc gia đình".
Dù bà Hui Yin Ching tiếp quản ghế lãnh đạo nhưng chưa thể phục hồi lại tập đoàn ngay lập tức. Công ty đã bị đình chỉ giao dịch cổ phiếu vào năm 2023 vì không thể công bố kết quả kiểm toán đúng hạn.
Tuy nhiên, trong năm 2024, China Renaissance đã cho thấy những dấu hiệu phục hồi tích cực. Doanh thu và lợi nhuận hoạt động của công ty đã tăng đáng kể, đặc biệt là trong quý cuối cùng của năm. Công ty cũng đã trả hết tất cả các khoản nợ bên ngoài và duy trì được nguồn tiền mặt dồi dào.
Câu hỏi chưa lời giải
Sự xuất hiện trở lại của Bao Fan vào đầu tháng 8 năm 2025 không có một lời giải thích chính thức nào. Các nhà chức trách không công bố kết quả điều tra, và chính Bao Fan cũng như China Renaissance đều giữ im lặng.
Điều gây chú ý là thời điểm Bao được thả – khi kinh tế Trung Quốc đang đối mặt áp lực tăng trưởng, khủng hoảng bất động sản và niềm tin doanh nghiệp sụt giảm. Một số nhà phân tích cho rằng đây là "cử chỉ thiện chí" của Bắc Kinh, nhằm trấn an giới kinh doanh tư nhân, đặc biệt là các doanh nhân từng lo lắng trước hàng loạt vụ bắt giữ bất ngờ.
Mặt khác, đây cũng có thể chỉ là một màn kịch đã hạ màn. Bao Fan đã từ chức tất cả các vị trí trong công ty "vì lý do sức khỏe" và China Renaissance đã khẳng định ông không còn tham gia vào các hoạt động hàng ngày. Điều này cho thấy vai trò của ông đã bị vô hiệu hóa dù là tự nguyện hay không. Sự trở lại của ông có thể chỉ mang ý nghĩa cá nhân, còn tầm ảnh hưởng và quyền lực cũ thì đã không còn.
Dẫu vậy hàng loạt câu hỏi vẫn còn đó. Điều gì thực sự xảy ra trong 2 năm rưỡi qua? Vì sao ông được thả vào lúc này? Và liệu đây là một bước ngoặt trong cách tiếp cận với khu vực tư nhân, hay chỉ là ngoại lệ?
Trong khi Bao Fan trở lại, China Renaissance đã và đang viết nên một chương mới. Dưới sự dẫn dắt của bà Hui Yin Ching, công ty đã nỗ lực tái cấu trúc và tìm kiếm các hướng đi mới. Bằng cách tập trung vào đa dạng hóa kinh doanh và đầu tư vào các lĩnh vực mới như Web3, China Renaissance đang cố gắng thoát khỏi cái bóng của người sáng lập.
Tuy nhiên, sự trở lại của Bao Fan chắc chắn sẽ tạo ra nhiều biến động. Liệu ông có thực sự chấp nhận từ bỏ vai trò của mình? Hay đây chỉ là một sự rút lui tạm thời? Dù câu trả lời là gì, một điều chắc chắn là China Renaissance sẽ phải đối mặt với một cuộc chiến lớn để giành lại niềm tin của các nhà đầu tư và khẳng định vị thế của mình trong một thị trường ngày càng khốc liệt.
*Nguồn: FT, Fortune, BI
.png "TTCK top đầu thế giới lập kỷ lục chưa từng có trong lịch sử: Chuyện gì đang xảy ra?")
