CEO trong kỷ nguyên chuyển đổi mô hình kinh doanh – từ giá trị ngắn hạn đến phát triển bền vững dài hạn

Trong suốt nhiều thập kỷ, thành công của một doanh nghiệp thường được đo bằng lợi nhuận quý, giá cổ phiếu tăng nhanh hay những con số tăng trưởng tức thì. Nhưng thời thế đã thay đổi.

Trong kỷ nguyên mà công nghệ, môi trường và hành vi người tiêu dùng biến động từng ngày, nhiệm vụ của một CEO không còn là “tối đa hóa lợi nhuận” mà là tái định nghĩa tăng trưởng – chuyển từ tư duy ngắn hạn sang kiến tạo giá trị bền vững dài hạn. Và hiếm ai thể hiện rõ điều này hơn Satya Nadella – người đã viết lại câu chuyện của Microsoft bằng tầm nhìn sâu sắc và sức mạnh của sự kiên định.

Khi Satya Nadella được bổ nhiệm làm CEO Microsoft năm 2014, công ty từng là gã khổng lồ lạc nhịp. Nội bộ bảo thủ, các phòng ban cạnh tranh nội bộ, văn hoá bị đóng khung bởi tư duy “ta luôn đúng”. Thị trường công nghệ đang chuyển dịch mạnh mẽ sang điện toán đám mây, trong khi Microsoft vẫn phụ thuộc vào phần mềm Windows và Office – những sản phẩm đã đi qua thời kỳ hoàng kim. Nhưng Nadella đã không chọn cách cắt giảm hay tối đa hóa lợi nhuận ngắn hạn để trấn an nhà đầu tư. Thay vào đó, ông chọn con đường dài hơi: chuyển đổi toàn bộ mô hình kinh doanh của Microsoft sang nền tảng đám mây và trí tuệ nhân tạo, đồng thời làm mới văn hóa từ bên trong.

Ông bắt đầu bằng việc “làm mềm” Microsoft – một điều tưởng chừng đi ngược lại logic kinh doanh. Nadella đưa ra triết lý “learn-it-all” thay cho “know-it-all”: khuyến khích mọi người học hỏi, hợp tác và dám thất bại. Ông tin rằng chỉ khi doanh nghiệp học cách lắng nghe, thấu hiểu và thay đổi, nó mới có thể tồn tại bền vững. Từ nền văn hóa cởi mở đó, Microsoft dần hồi sinh. Dưới sự dẫn dắt của Nadella, công ty tái cấu trúc mô hình hoạt động: tập trung vào dịch vụ đám mây Azure, đầu tư mạnh vào trí tuệ nhân tạo, hợp tác với những công ty từng là đối thủ – từ Apple đến OpenAI.

Mỗi bước đi đều phản ánh tư duy dài hạn của Nadella. Ông từng nói: “Tôi không quan tâm đến việc chúng ta tăng trưởng thế nào trong quý này, tôi quan tâm đến việc chúng ta có còn tồn tại sau 10 năm nữa hay không.” Và ông đã đúng. Từ một tập đoàn từng bị coi là “lỗi thời”, Microsoft nay trở thành một trong những công ty giá trị nhất thế giới, được định giá hơn 3.000 tỷ USD. Thành công đó không chỉ đến từ chiến lược công nghệ đúng đắn, mà từ tầm nhìn bền vững – nơi giá trị của con người, đổi mới và trách nhiệm xã hội được đặt ngang hàng với lợi nhuận.

Nhìn rộng hơn, xu hướng này đang diễn ra ở khắp nơi. Báo cáo của KPMG năm 2025 cho thấy hơn 70% CEO toàn cầu tin rằng doanh nghiệp chỉ có thể phát triển nếu kết hợp giữa đổi mới công nghệ, phát triển nhân tài và giá trị bền vững. Các khảo sát của EY và Boston Consulting Group cũng khẳng định, những công ty đầu tư cho tương lai – dù là chuyển đổi xanh, trí tuệ nhân tạo hay mô hình kinh doanh tuần hoàn – đang ghi nhận mức tăng trưởng lợi nhuận cao hơn hẳn so với những doanh nghiệp chỉ tập trung vào con số ngắn hạn. Điều này cho thấy một sự thay đổi căn bản trong tư duy lãnh đạo: “đi chậm để đi xa”.

Song, chuyển đổi sang mô hình bền vững không hề dễ. CEO ngày nay phải bước đi trên sợi dây mỏng giữa lợi ích cổ đông và trách nhiệm xã hội. Họ phải vừa đáp ứng kỳ vọng thị trường trong từng quý, vừa kiên định với chiến lược dài hạn. Một bước sai có thể khiến giá cổ phiếu sụt mạnh, nhưng nếu quá sợ hãi mà không dám thay đổi, doanh nghiệp sẽ dần bị thời đại bỏ lại. Nadella từng đối mặt với điều đó: trong năm đầu tiên của ông, Microsoft chịu nhiều hoài nghi khi lợi nhuận sụt giảm do đầu tư mạnh cho mảng cloud. Nhưng ông vẫn giữ vững niềm tin rằng “sự chậm lại hôm nay là giá phải trả để vững vàng hơn ngày mai”.

Không chỉ Microsoft, nhiều CEO khác trên thế giới cũng đang đi theo hướng này. Từ Tim Cook với chiến lược sản xuất xanh của Apple, Mary Barra của General Motors với cam kết xe điện toàn phần, đến Jensen Huang của Nvidia với tầm nhìn đầu tư dài hạn vào hạ tầng AI. Tất cả đều chung một điểm: họ không chạy theo hào quang tức thời, mà xây dựng nền tảng cho tương lai. Trong kỷ nguyên mà công nghệ có thể thay đổi cả ngành chỉ trong vài tháng, cái còn lại không phải là lợi nhuận của một quý, mà là sức sống của mô hình và giá trị mà công ty tạo ra cho thế giới.

Ngày nay, một CEO không thể chỉ là người “quản lý” – họ phải là người kể chuyện tương lai. Họ cần nhìn xa hơn bảng báo cáo tài chính, hiểu rõ rằng mỗi quyết định đầu tư, mỗi sản phẩm mới hay mỗi hành động về môi trường đều đang định hình hình ảnh doanh nghiệp trong nhiều năm tới. Sự bền vững không còn là lựa chọn đạo đức, mà là chiến lược cạnh tranh.

Câu chuyện của Satya Nadella là minh chứng rằng lãnh đạo bằng tầm nhìn dài hạn không khiến doanh nghiệp mất đi tốc độ, mà ngược lại – tạo ra sức bật mạnh mẽ hơn bất kỳ chiến lược ngắn hạn nào. Trong một thế giới đầy bất định, những CEO dám chọn con đường bền vững chính là những người không chỉ điều hành công ty, mà còn dẫn dắt tương lai.