Sau những khó khăn năm 2022, nền kinh tế cũng như thị trường chứng khoán đang nhận được sự hỗ trợ lớn từ chính sách, nổi bật trong đó là việc NHNN liên tiếp giảm lãi suất. Tại Talkshow Phố Tài Chính trên VTV8, ông Nhâm Hà Hải, Tổng giám đốc Công ty CP Chứng khoán An Bình (ABS) đã có những chia sẻ về tác động của chính sách tới cơ hội đầu tư trên thị trường chứng khoán.
BTV Mùi Khánh Ly: Nền kinh tế đã tăng trưởng trong quý I/2023 nhưng thấp hơn kỳ vọng, trong khi đó thị trường chứng khoán cũng chưa có sự phục hồi rõ nét. Ông đánh giá như thế nào về điều này?
Ông Nhâm Hà Hải, Tổng giám đốc Công ty CP Chứng khoán An Bình (ABS)
Trong quý I/2023 GDP của Việt Nam tăng trưởng 3,32%, mặc dù có sự tăng trưởng, nhưng cũng phải nhìn nhận rằng đây là mức tăng trưởng thấp thứ hai trong lịch sử 13 năm, chỉ cao hơn so với mức tăng trưởng của quý I/2020 là 3,2%. Nhưng nếu nhìn trong bối cảnh của toàn cầu nói chung với các nền kinh tế như Mỹ chỉ tăng trưởng khoảng 1,1%, cũng như nền kinh tế khu vực đồng tiền chung Châu Âu chỉ tăng trưởng 0,1%...Còn GDP của Trung Quốc tăng trưởng 4,5%. Tuy nhiên, Trung Quốc có đặc điểm là vừa mới mở cửa trở lại sau dịch Covid 19, nên đã giúp tăng trưởng cao hơn. Trong bối cảnh đó thì mức tăng trưởng 3,32% của chúng ta cũng là phù hợp.
Còn về thị trường chứng khoán, năm 2021 giá trị giao dịch trung bình/phiên của thị trường chứng khoán Việt Nam khoảng 26.000 tỷ đồng, đến năm 2022 con số này đã tụt về 20.000 tỷ đồng. Năm 2023, chúng ta đang thấy một sự phục hồi nhẹ ở tháng 3 và tháng 4, khi thị trường giao dịch xung quanh ngưỡng hơn 13.000 tỷ, đó là những tín hiệu lạc quan về mặt tâm lý đối với các nhà đầu tư hơn so với 2 tháng đầu năm. Tuy nhiên, tính chung 4 tháng đầu năm 2023, giá trị giao dịch bình quân/phiên của thị trường chỉ còn khoảng 12.000 tỷ đồng.
Theo ông, việc thiếu hụt nguồn vốn hay dòng tiền xuất phát từ những nguyên nhân chính nào?
Khu vực công nghiệp xây dựng sụt giảm, nhu cầu của nền kinh tế toàn cầu giảm nên khu vực xuất nhập khẩu đã bị sụt giảm khá mạnh từ khoảng 17% đến 20%. Chỉ số sản xuất PMI của Việt Nam ngoại trừ tháng 2 là có tăng trưởng trên ngưỡng 50 thì chỉ đạt dưới mức 50 trong tháng 1 cũng như trong tháng 3 và tháng 4/2023. Thị trường bất động sản và thị trường trái phiếu sau giai đoạn phát triển nóng cũng như các biện pháp hạ nhiệt các thị trường này, cùng với chính sách tiền tệ thắt chặt để giảm áp lực lên tỷ giá cũng như chống lạm phát khiến cho các thị trường gặp khó khăn và động lực tăng trưởng bị ảnh hưởng.
Trong khi đó, tín dụng của các tháng đầu năm chỉ tăng trưởng khoảng 2,57% so với cùng kỳ năm 2022, có ba nguyên nhân, thứ nhất là đến từ góc độ nền kinh tế ở trong giai đoạn khó khăn thì bản thân các ngân hàng cũng sẽ kiểm soát chặt chẽ hơn các chính sách giải ngân tín dụng. Và ngược lại, từ phía cầu thì các nhu cầu về vay vốn của cá nhân hay của doanh nghiệp cũng sẽ giảm đi do mặt bằng lãi suất cao. Thứ hai, mặt bằng lãi suất trong giai đoạn vừa qua bị đẩy lên cao và chúng ta thấy nguồn tiền huy động của dân cư trong 15 tháng liên tiếp đều tăng trưởng, tức là tiền đang chảy vào hệ thống ngân hàng thay vì đi qua các kênh đầu tư khác. Và thứ ba là trong giai đoạn lãi suất FED và các nền kinh tế Châu Âu đi theo xu hướng tăng liên tiếp dẫn đến dòng vốn nước ngoài sẽ bị rút ra. Và điều đó cũng làm cho dòng tiền của thị trường chứng khoán Việt Nam bị suy giảm.
Gần đây, Quốc hội, Chính phủ và các cơ quan quản lý đã thực hiện nhiều giải pháp giúp tháo gỡ nút thắt cho nền kinh tế và thị trường, theo ông bà những giải pháp đó có giúp cho dòng tiền gia tăng trong nền kinh tế và thị trường trong thời gian tới không?
Chính phủ hiện nay đã triển khai rất nhiều biện pháp cả về chính sách tiền tệ và chính sách tài khoá, cũng như thúc giục các bộ ngành giải ngân đầu tư công. Và chương trình 120.000 tỷ đồng tín dụng cho nhà ở xã hội, cũng như các biện pháp tháo gỡ cho thị trường bất động sản, hy vọng chúng ta có thể có những dự án nhà ở mới có mức giá hợp lý cũng như lãi suất vay ưu đãi dài hạn để giúp tăng lượng cầu tiêu dùng mua nhà của người dân. Và mặt bằng lãi suất nếu tiếp tục xu hướng giảm sẽ giúp thị trường chứng khoán sôi động hơn. Nhà đầu tư cá nhân, những dòng vốn chủ lực trong giai đoạn thị trường tăng mạnh, sẽ quay lại và tiếp tục là động lực cho thị trường.
Bên cạnh dòng vốn trong nước thì dòng vốn nước ngoài vào thị trường Việt Nam cũng vô cùng quan trọng. Hiện, FED cũng đã hạ nhiệt tăng lãi suất, khiến giới đầu tư kỳ vọng dòng tiền ngoại trong thời gian tới sẽ cải thiện hơn?
Việc FED sẽ tiếp tục tăng lãi suất hay là dừng hẳn vẫn còn rất nhiều yếu tố mà bản thân FED họ cũng đang quan sát. Trong điều kiện như vậy tôi kỳ vọng nhiều hơn vào các động lực tăng trưởng nội tại của Việt Nam. Trong tháng 5, chúng ta thấy những nhà đầu tư cá nhân đã thực hiện mua ròng vào khoảng hơn 1.600 tỷ đồng, trong khi các nhà đầu tư nước ngoài bán ròng đâu đấy khoảng độ 1.500 tỷ đồng. Tức là lực mua ròng của nhà đầu tư cá nhân đang bù đắp lại phần bán ròng của nhà đầu tư nước ngoài. Và tôi cho rằng xu hướng khi lãi suất bắt đầu giảm như hiện nay, lãi suất của các ngân hàng thương mại hầu hết đã giảm xuống dưới 8% đối với kỳ hạn 12 tháng, và một động thái nữa là Ngân hàng nhà nước vừa ra thông báo giảm tỷ giá mua vào đồng USD, cho thấy ngoại tệ đang rất dồi dào, như vậy lượng tiền được bơm ra cho hệ thống rất lớn, các kênh đầu tư khác sẽ trở nên hấp dẫn hơn đối với cả nhà đầu tư, khi đó chúng ta kỳ vọng là các nhà đầu tư cá nhân sẽ tham gia vào thị trường tích cực hơn.
Theo ông, đâu sẽ là những giải pháp thúc đẩy dòng tiền trong nền kinh tế và trên thị trường chứng khoán, qua đó thúc đẩy sự tăng trưởng tích cực trong thời gian tới?
Những giải pháp mà Chính phủ đưa ra trong thời gian vừa qua rất quyết liệt, rất đa dạng, vấn đề là việc thực thi các cái giải pháp đó như thế nào để đạt được hiệu quả thực sự. Ví dụ như chương trình 120.000 tỷ đồng tín dụng cho nhà ở xã hội đến thời điểm điểm này cũng chưa giải ngân được nhiều, hay như là việc giải ngân vốn đầu tư công vẫn gặp các vướng mắc. Vậy làm thế nào để chúng ta tháo gỡ được những khó khăn đó để thực sự là dòng chảy của tiền được luân chuyển và nền kinh tế cũng hấp thụ được lượng tiền, qua đó tạo được đà tăng trưởng. Chỉ khi chúng ta thực thi những chương trình đó tốt thì tác động của nó đến nền kinh tế mới có hiệu quả cao.
Ngoài ra, tôi nghĩ cũng có thể triển khai thêm các giải pháp như giảm hoặc hoãn các khoản thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân hoặc những chương trình kích cầu tiêu dùng sẽ giúp bù đắp lại các nhu cầu ở bên ngoài vốn đang bị suy giảm. Bên cạnh đó, ở góc độ là một thành viên của thị trường, chúng tôi cũng đang có chuyển đổi rất lớn về mặt công nghệ cho nền tảng của website và nền tảng mobile, để cung cấp bộ công cụ toàn diện, cũng như là các kiến thức về đầu tư, giúp cho nhà đầu tư mới cũng như nhà đầu tư chuyên nghiệp có thể đầu tư một cách thuận lợi nhất trên thị trường. Chúng tôi cũng có những chương trình đào tạo, chương trình livestream để cập nhật cho nhà đầu tư những thông tin hàng ngày về thị trường và về doanh nghiệp, đồng thời có những chương trình ưu đãi về lãi suất margin. Với những giải pháp đang thực hiện, chúng tôi hy vọng sẽ giúp ích cho nhà đầu tư có được những quyết định đúng đắn và đạt được kết quả cao nhất, từ đó cũng thúc đẩy sự quay lại của các dòng vốn và cũng như là sự phát triển thị trường chứng khoán trong những quý sắp tới.
.png "Nỗi buồn kéo dài trên thị trường chứng khoán Việt Nam: Khối ngoại bán mạnh, một cổ phiếu lớn bị \"xả\" đột biến")
.jpg "Doanh nghiệp kiến nghị thay đổi thời gian hiệu lực Thông tư liên quan đến chất lượng vật liệu xây dựng")
