Năm 2021, trong quá trình điều tra chống gian lận trực tuyến, Lữ đoàn Cảnh sát An ninh mạng thuộc Cục Cảnh sát Hình Ninh (Trung Quốc) phát hiện một ngôi nhà thô sơ có mức tiêu thụ điện bất thường – lên tới 130.000 kWh trong vòng một năm, tức hơn 10.000 kWh mỗi tháng, cao gấp nhiều lần mức tiêu thụ của một hộ gia đình thông thường.
Nghi ngờ có hoạt động phi pháp, lực lượng đặc nhiệm đã bí mật theo dõi và nhanh chóng phát hiện một nhóm người vận hành hệ thống phát livestream bán hàng quy mô lớn, được ví như một "tổng kho" trực tuyến, nơi đủ loại mặt hàng được quảng bá rầm rộ suốt ngày đêm.
Trong thời kỳ thương mại điện tử bùng nổ, livestream bán hàng trở thành xu hướng kinh doanh chủ đạo, nhờ khả năng thu hút hàng triệu lượt xem và tạo ra bầu không khí mua sắm sôi động. Tuy nhiên, người xem khó phân biệt được đâu là lượt xem và tương tác thật, đâu là số liệu bị “thổi phồng” bằng công nghệ.
Cảnh sát Hình Ninh cho biết, nhiều công ty đã sử dụng hệ thống điều khiển tập trung, có thể vận hành hàng trăm đến hàng nghìn điện thoại di động cùng lúc để giả làm người dùng thật. Các điện thoại này được xếp kín phòng, kết nối với máy tính và điều khiển đồng loạt qua hệ thống đám mây, tạo nên một lượng “khán giả ảo” khổng lồ từ đó thúc đẩy doanh số ảo và lượng đặt hàng giả.
Những con số khủng này đánh lừa người tiêu dùng, khiến họ tin rằng sản phẩm đang được săn đón và có chất lượng tốt, từ đó đưa ra quyết định mua hàng thiếu tỉnh táo.
Sau khi xác minh dấu hiệu bất thường, cảnh sát đã tiến hành một cuộc truy quét quy mô lớn, bắt giữ 30 nghi phạm và thu giữ hơn 20.000 điện thoại di động, 500 máy tính cùng hơn 5 triệu NDT (khoảng 17,5 tỷ đồng). Đây được coi là một trong những vụ triệt phá đường dây “tạo mắt xem ảo” lớn nhất tại Trung Quốc thời điểm đó.
Theo nhà chức trách, việc làm giả dữ liệu không chỉ vi phạm nguyên tắc cạnh tranh công bằng mà còn đe dọa sự phát triển bền vững của ngành thương mại điện tử và phát sóng trực tiếp.
Livestream bán hàng thực sự mang lại nhiều tiện lợi và lựa chọn đa dạng cho khách hàng. Tuy nhiên, người tiêu dùng không nên mù quáng tin vào những con số lượt xem, đơn đặt hàng hay các lời quảng cáo hoa mỹ.
Cảnh sát và cơ quan quản lý thị trường Trung Quốc cảnh báo: Người mua cần tìm hiểu kỹ sản phẩm trước khi quyết định chi tiền. Không chạy theo đám đông hay những “cơn sốt ảo” được dàn dựng. Luôn giữ thái độ tỉnh táo và khả năng suy xét độc lập để tránh trở thành nạn nhân của các chiêu trò gian lận.