Báo cáo mới công bố của Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) cho thấy bức tranh trái ngược hoàn toàn với tuyên bố của chính quyền Tổng thống Trump về việc Trung Quốc sẽ mua lượng lớn đậu nành Mỹ sau cuộc gặp cấp cao giữa Tổng thống Donald Trump và Chủ tịch Tập Cận Bình tháng trước.
Theo dữ liệu công bố sau khi chính phủ Mỹ mở cửa trở lại, Trung Quốc chỉ mua 2 lô đậu nành Mỹ với tổng khối lượng 332.000 tấn kể từ hội nghị cấp cao diễn ra tại Hàn Quốc. Con số này quá xa so với mục tiêu 12 triệu tấn mà Bộ trưởng Nông nghiệp Brooke Rollins nói rằng Bắc Kinh đồng ý mua trước tháng 1, và càng không gần mức 25 triệu tấn/năm trong 3 năm tới như bà công bố.
Tanner Ehmke, chuyên gia tại CoBank, nhận định Trung Quốc hiện không có nhiều động lực nhập khẩu đậu nành Mỹ vì họ đã tích trữ lượng lớn đậu nành từ Brazil và Nam Mỹ trong năm nay, trong khi thuế quan khiến giá hàng Mỹ vẫn cao hơn.
“Chúng ta vẫn còn rất xa những gì phía Mỹ công bố về thỏa thuận”, ông nói.
Bắc Kinh chưa xác nhận bất kỳ cam kết chi tiết nào, chỉ nói rằng 2 bên “đạt đồng thuận” về việc tăng cường thương mại nông sản. Theo Ehmke, nếu có cam kết mua, Trung Quốc có thể chỉ đồng ý khi giá đủ hấp dẫn.
Ông Trump cho biết Nhà Trắng đã trao đổi với phía Trung Quốc và được “đảm bảo” rằng họ sẽ mua thêm đậu nành, nhưng không đưa ra con số cụ thể. “Họ đang chuẩn bị mua, không chỉ một chút mà là rất nhiều”, ông nói.
Hiện thuế nhập khẩu đậu nành Mỹ vào Trung Quốc vẫn khoảng 24%, dù Trung Quốc đã giảm 10 điểm phần trăm sau hội nghị.
Giá đậu nành Mỹ giảm mạnh 23 cent xuống còn 11,24 USD/giạ trong ngày 14/11. Ehmke cho rằng đây là phản ứng của thị trường trước dữ liệu cho thấy nhu cầu Trung Quốc thấp hơn kỳ vọng. Giá vẫn cao hơn mức 10,60 USD/giạ trước thỏa thuận, nhưng có nguy cơ tiếp tục giảm nếu không có thêm các đơn hàng lớn.
Trước đó, ông Trump từng cam kết sẽ hỗ trợ nông dân trong cuộc chiến thương mại với Trung Quốc, nhưng chương trình hỗ trợ bị đóng băng trong thời gian chính phủ đóng cửa. Hiện chưa rõ liệu chính quyền sẽ tiếp tục các gói hỗ trợ như nhiệm kỳ trước hay không.
Nông dân Mỹ đã từng trải qua tình cảnh tương tự sau thỏa thuận thương mại năm 2020, vốn cam kết Trung Quốc sẽ mua lượng lớn nông sản Mỹ. Tuy nhiên, đại dịch Covid-19 khiến dòng chảy thương mại gián đoạn ngay khi thỏa thuận có hiệu lực. Xuất khẩu nông sản Mỹ sang Trung Quốc đạt mức kỷ lục năm 2022 nhưng sau đó lại giảm.
Giá đậu nành hiện vẫn nhỉnh hơn 1 năm trước, dù Trung Quốc chưa quay lại mua khoảng 1/4 sản lượng đậu nành Mỹ như thường lệ. Năm nay sản lượng thấp hơn, trong khi nhu cầu trong nước tăng nhờ ngành sản xuất nhiên liệu sinh học.
Tuy nhiên, nông dân Mỹ đang đối mặt chi phí phân bón, giống, thiết bị và lao động tăng cao, khiến lợi nhuận bị bào mòn. Caleb Ragland, Chủ tịch Hiệp hội Đậu nành Mỹ và là nông dân tại Kentucky, cảnh báo hàng nghìn nông hộ có thể phá sản nếu không có đơn hàng lớn từ Trung Quốc hoặc hỗ trợ từ chính phủ.
Ông Ragland vẫn hy vọng Trung Quốc sẽ thực hiện cam kết, nhưng thừa nhận rất khó lạc quan khi số liệu doanh số quá thấp. “Chúng tôi không muốn nghĩ họ sẽ không mua. Nhưng sẽ thật tuyệt vời khi chúng tôi có thể thực sự giao hàng, nhận được tiền và hoàn tất giao dịch”, ông nói.
Tham khảo: Fortune
.jpg "Mức thuế hơn 100% khiến loạt công ty mỳ Ý khổ sở, người dân phải trả mức giá không tưởng cho những gói pasta vốn chỉ vài USD")
.png "Nhiều khách sạn Việt Nam trở thành mục tiêu của chiến dịch tấn công ClickFix, giả mạo Booking.com")
