'Báu vật quốc gia' của Nhật Bản: Chuỗi 55.000 cửa hàng hoạt động 24/7 khắp cả nước, hàng triệu người dân tới mua sắm, thanh toán hóa đơn, gửi hàng

Tại Nhật Bản, 7-Eleven và các đối thủ cạnh tranh không chỉ là nơi để người ta đến mua một lon nước ngọt hay cốc sữa. Mỗi ngày, hàng triệu cư dân mua sắm thực phẩm, gửi hàng và thanh toán hóa đơn tại hơn 55.000 cửa hàng tiện lợi (conbini) trên khắp cả nước.

Nhật Bản là điểm đến hấp dẫn khách du lịch, và các cửa hàng tiện lợi thường là điểm nhấn trong mỗi chuyến đi. Hàng ngàn người đã đăng tải video TikTok khoe những món đồ họ mua tại cửa hàng tiện lợi ở Nhật Bản. Một trong số những video đó, do ca sĩ Sabrina Carpenter đăng tải khi đến Nhật Bản lưu diễn vào năm 2023, đã nhận được hơn 600.000 lượt thích.

Có rất nhiều chuỗi cửa hàng tiện lợi khác nhau ở Nhật Bản, bao gồm FamilyMart và Lawson, nhưng 7-Eleven là chuỗi cửa hàng lớn nhất và dễ nhận biết nhất. Hệ thống này có gần 22.000 cửa hàng tại tất cả 47 tỉnh thành.

Sự tăng trưởng phần lớn đến từ bên ngoài Nhật Bản. Seven & i Holdings, công ty điều hành chuỗi cửa hàng này, có kế hoạch đầu tư 13,6 tỷ đô la vào việc mở rộng toàn cầu của 7-Eleven trong vài năm tới, chủ yếu tập trung vào Bắc Mỹ.

Khởi đầu vào năm 1927 với tư cách là một chuỗi cửa hàng tiện lợi của Mỹ, do Southland Corporation điều hành tại Dallas, Nhật Bản. Năm 1974, chuỗi cửa hàng đầu tiên mở tại Nhật Bản tại khu phố Toyosu, phía đông Tokyo, với các mặt hàng Mỹ phổ biến như hamburger. Chỉ trong vòng hai năm, chuỗi đã nhanh chóng mở rộng lên 100 cửa hàng.

Năm 1975, 7-Eleven bắt đầu hoạt động 24/24 tại một cửa hàng ở tỉnh Fukushima. Đến năm 1993, 5.000 cửa hàng trên khắp Nhật Bản được ghi nhận. 

Một nhà điều hành siêu thị Nhật Bản, Ito-Yokado, và 7-Eleven Japan đã mua lại 70% cổ phần của Southland vào năm 1991. Năm 2005, 7-Eleven trở thành công ty hoàn toàn thuộc sở hữu của Nhật Bản thông qua Seven & i.

Trong những năm qua, 7-Eleven liên tục mở rộng cả thị trường trong nước và quốc tế, hiện có nhiều cửa hàng hơn bất kỳ nhà bán lẻ nào khác trên thế giới: hơn 83.000 cửa hàng tại 19 quốc gia. Công ty có hơn 13.000 cửa hàng tại Mỹ và Canada.

Đối với nhiều người Nhật, cửa hàng tiện lợi là cứu cánh. Bên cạnh mạng lưới rộng lớn của 7-Eleven, FamilyMart có hơn 16.000 cửa hàng và Lawson có gần 15.000 cửa hàng tại Nhật Bản. Tất cả đều cung cấp đa dạng các dịch vụ. Có những bữa ăn sẵn, đồ dùng vệ sinh cá nhân và quần áo cơ bản tương tự ở các cửa hàng tiện lợi Mỹ. Nhưng ở Nhật Bản, họ còn cho phép khách hàng in tài liệu và mua vé xem hòa nhạc, bảo tàng, xe buýt đường dài...

Ở các vùng nông thôn Nhật Bản, dân số già hóa và lực lượng lao động giảm sút đã dẫn đến việc đóng cửa các trung tâm thương mại, bưu điện và ngân hàng. Điều này khiến các cửa hàng tiện lợi thường là nơi gần nhất, và đôi khi là nơi duy nhất có máy ATM ngân hàng.

Gavin Whitelaw, giám đốc điều hành Viện nghiên cứu Nhật Bản Edwin O. Reischauer tại Harvard, cho biết các cửa hàng tiện lợi của Nhật Bản đã trở thành nơi bất kỳ ai cũng có thể ghé thăm, ngay cả khi không mua bất cứ thứ gì. 

Nghiên cứu của Tiến sĩ Whitelaw tập trung vào các cửa hàng tiện lợi, và ông đã làm việc tại một số cửa hàng như vậy ở Nhật Bản. Ông cho biết mình đã chứng kiến ​​những khoảnh khắc phản ánh vai trò của các cửa hàng như một phần của cơ sở hạ tầng công cộng. Ông chứng kiến ​​một đứa trẻ lần đầu tiên tự mình đi mua sắm, với sự giúp đỡ của nhân viên cửa hàng, và một người phụ nữ tìm kiếm sự an toàn khỏi kẻ theo dõi.

Khi thiên tai xảy ra, các cửa hàng tiện lợi cung cấp nhu yếu phẩm thiết yếu, nơi trú ẩn và thông tin cho cộng đồng.

“Họ cởi mở và sẵn sàng nỗ lực hết mình để mang đến một không gian an toàn”, Tiến sĩ Whitelaw nói. “Mọi người cảm thấy gần gũi và an tâm hơn khi nhìn thấy những cửa hàng này.”

Bên trong một cửa hàng tiện lợi ở Nhật Bản, mọi thứ đều rất sạch sẽ, sáng sủa và được sắp xếp tỉ mỉ. Rất dễ bị phân tâm khi dạo quanh các kệ hàng chất đầy cơm hộp, bánh mì sandwich, cơm nắm onigiri, salad và món tráng miệng. Tủ đông thì chất hàng tá loại kem.

Đồ ăn nóng được đặt gần quầy thu ngân, bao gồm gà rán, croquette, bánh bao hấp và các món hầm. Hầu hết các cửa hàng đều có máy pha cà phê, sinh tố. Khách hàng có thể lấy một cốc đá hoặc trái cây đông lạnh từ tủ đông và chờ máy pha chế đồ.

Các cửa hàng tiện lợi Nhật Bản thường cung cấp các mặt hàng theo mùa và theo vùng miền. Ở đây cũng có đầy đủ các loại tạp chí và truyện tranh manga, đồ vệ sinh cá nhân du lịch, bộ sạc điện thoại và tai nghe, cùng các đồ dùng văn phòng phẩm.

Ở Nhật Bản, cửa hàng tiện lợi là nơi để mua sắm, hoặc là nơi để giết thời gian. Không quá lời khi nói rằng, trong mắt người dân tại đất nước mặt trời mọc, conbini không chỉ là cửa hàng mà còn là “người bạn đồng hành”. 

Theo: The NY Times, Reuters