Ai rồi cũng suy thoái: Ngành công nghiệp phục vụ gần 4 tỷ người dùng, quy mô hàng trăm tỷ USD rơi vào ‘cú sụt’ đầu tiên trong lịch sử

Game di động đã có từ thời trò chơi Snake (rắn săn mồi) của Nokia vào cuối những năm thập niên 1990. Nhưng sự xuất hiện của App Store (Apple) vào năm 2008 đã mở ra một kỷ nguyên mới với hơn 10 năm phát triển bùng nổ và không có dấu hiệu hạ nhiệt. 

Năm 2021, có khoảng 3,9 tỷ người dùng điện thoại thông minh trên toàn thế giới, theo dữ liệu từ Newzoo. Phần lớn trong số họ đều có ít nhất 1 lần chơi trò chơi điện tử trên điện thoại. Chính bởi vậy, game di động vào năm 2021 đã trở thành một thị trường trị giá 116 tỷ USD và chiếm một nửa tổng doanh thu của ngành công nghiệp game.

Lần sụt giảm đầu tiên trong lịch sử thành lập

Tuy nhiên, theo một báo cáo từ công ty phân tích ứng dụng Data.ai, mức tiền mà người dùng chi trả cho các trò chơi di động đã giảm vào năm 2022. Nguyên nhân là do lạm phát gia tăng, người tiêu dùng phải chi tiêu tiết kiệm và đắn đo trước các quyết định mua hàng. Game di động không phải nhu cầu thiết yếu và cấp bách, vì vậy chi phí “tùy ý” này được chọn làm phương án cắt giảm hàng đầu.

Mức chi tiêu cho game di động đã giảm 5% trên toàn cầu, từ 116 tỷ USD xuống 110 tỷ USD chỉ trong 1 năm, theo dữ liệu do Data.ai cung cấp. Đây là lần sụt giảm đầu tiên. Cũng theo một nghiên cứu vào tháng 7 năm 2022 của công ty dữ liệu thị trường Ampere Analysis, không chỉ game di động, doanh thu bán trò chơi, bao gồm cả trò chơi trên máy chơi game và máy tính đã sụt giảm 1,2% so với cùng kỳ năm ngoái xuống còn 188 tỷ USD vào năm 2022.

Tuy mức “bỏ tiền” giảm, nhưng lượt cài đặt game về điện thoại di động vẫn tăng 8%, đạt mức kỷ lục 90 tỷ lượt tải về. Các trò chơi thuộc thể loại “hyper-casual” dẫn đầu bảng xếp hạng. 

Hyper-casual là trò chơi có nội dung được thực hiện ở mức tối giản nhất so với các trò chơi khác. Các game này sẽ có cách chơi đơn giản, người chơi có thể chơi ngay sau khi cài đặt mà không cần bất cứ hướng dẫn nào.

Hyper-casual không cần đồ họa đẹp, âm thanh bắt tai hay các câu đố hóc búa mà thu hút người chơi bằng các thao tác đơn giản, lặp lại nhưng “cuốn”. Ví dụ, Helix Jump thuộc thể loại này là trò chơi phổ biến toàn cầu và trở thành xu hướng một thời gian rất dài.

Trong những năm gần đây, sự phát triển của game di động đã trở thành câu chuyện nổi bật trong ngành công nghiệp trò chơi. Vì vậy, nhiều đơn vị phát hành đã đặt cược lớn vào các ứng dụng game di động. 

Đầu năm ngoái, công ty trò chơi điện tử Take-Two đã mua công ty game di động Zynga với giá 12,7 tỷ USD. Vào năm 2016, Activision Blizzard, hãng game của Microsoft cũng đã mua lại King Mobile - nhà sản xuất của Candy Crush Saga với giá 5,9 tỷ USD. Trong đó, thời gian trước, Microsoft cũng mua lại Activision Blizzard với giá 69 tỷ USD.

Tuy nhiên, lãi suất và lạm phát gia tăng khiến sự tăng trưởng của ngành game di động bị ảnh hưởng không nhỏ. Theo nghiên cứu của Data.ai, các ứng dụng không phải trò chơi đã có khả năng phục hồi tốt hơn vào năm 2022.

Doanh thu của các ứng dụng đó tăng 6% so với cùng kỳ năm ngoái, lên 58 tỷ USD. Các ứng dụng hẹn hò và định dạng video ngắn như TikTok đã phát triển vượt bậc. Số lượt cài đặt các ứng dụng này tăng 13% so với năm trước, lên 165 tỷ lượt tải. 

Khó khăn mới năm 2023

Ngành công nghiệp game di động dự kiến sẽ phải đối mặt với nhiều khó khăn trong năm 2023. Apple đã cho ra mắt tính năng minh bạch theo dõi ứng dụng (App Tracking Transparency). Tính năng này bắt buộc các ứng dụng và trang web phải hỏi ý kiến người dùng thì mới được phép theo dõi họ. Trong phần Cài đặt, người dùng cũng sẽ có thể xem lại ứng dụng nào yêu cầu theo dõi và có thể cấp quyền hoặc chặn tùy ý. Thậm chí Google cũng có kế hoạch áp dụng tính năng này.

Điều này hạn chế các tính năng quảng cáo và ảnh hưởng tới độ nhận diện của các trò chơi điện tử. Bởi nhiều nhà phát hành game thành công một phần là do quảng cáo đã định hình insight của khách hàng mục tiêu và điều phối các trò chơi phù hợp tới họ. Tuy nhiên giờ đây, họ không thể làm vậy nữa. Trong năm 2023, Data.ai dự kiến doanh thu của game di động sẽ giảm thêm 3%, còn 107 tỷ USD. 

Ảnh hưởng liên đới

Sự tăng trưởng của ngành game di động sụt giảm đã ảnh hưởng đến nền kinh tế kỹ thuật số toàn cầu. Bởi trò chơi điện tử đã trở thành một trong những nguồn doanh thu lớn nhất cho các nền tảng quảng cáo kỹ thuật số và cửa hàng ứng dụng dành cho thiết bị di động. Nó đóng góp hàng chục tỷ USD cho chi tiêu tiếp thị và hoa hồng bán hàng mỗi năm.

Apple, Google và Meta cũng cho biết việc người dùng nhiều tiền cho game như trước đã làm doanh thu hàng quý gần đây nhất của họ giảm theo. Thậm chí, một số công ty game di động từng được hưởng lợi nhiều nhất trong đại dịch Covid-19 đã phải thực hiện một số biện pháp thay đổi căn bản trong năm nay để thích ứng với các điều kiện kinh tế vĩ mô.

Ví dụ như Voodoo, công ty có trụ sở tại Pháp đã trở thành một trong những nhà phát hành game di động lớn nhất trên App Store dựa theo tiêu chí số lượt tải xuống. Tuy nhiên, khi giá quảng cáo tăng 15-20%, đồng nghĩa chi phí thu hút người chơi mới sẽ đắt đỏ hơn và việc ra mắt trò chơi mới cũng gặp nhiều hạn chế. 

Alex Yazdi, đồng sáng lập kiêm giám đốc điều hành Voodoo nói rằng: “Chúng tôi đã phải thay đổi toàn bộ chiến lược của mình sang game bình thường và truyền thống hơn”. Việc áp dụng tính năng mới của Apple cũng khiến doanh thu quảng cáo trên Facebook, Twitter, Snap và YouTube vào năm ngoái “bốc hơi” hàng tỷ USD. 

Bên cạnh đó, trong cơn rung chuyển của thị trường game di động này dường như người thắng lớn chỉ có Candy Crush Saga, tựa game 10 năm tuổi của Activision Blizzard. Đây là thương hiệu game có doanh thu cao nhất trong các cửa hàng ứng dụng của Mỹ trong 21 quý liên tiếp.

Hiện nay, một số lãnh đạo của nhiều nhà phát hành game tỏ ra bi quan trước triển vọng kinh doanh của ngành công nghiệp này. Tuy nhiên, sự phát triển tương lai còn là một ẩn số. 

Tổng hợp