Theo báo cáo Triển vọng phát triển châu Á (ADO) được Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) công bố sáng nay (11/12), tăng trưởng kinh tế của châu Á - Thái Bình Dương sẽ vẫn ổn định trong năm nay và năm sau. Tuy nhiên, những thay đổi chính sách của Hoa Kỳ trong chính quyền sắp tới của Tổng thống đắc cử Donald Trump có khả năng tác động tới triển vọng dài hạn của khu vực.
Tác động có thể được nhận thấy sớm hơn nếu các chính sách được thực hiện sớm hơn và nhanh hơn dự kiến, hoặc nếu các công ty có trụ sở tại Hoa Kỳ tiến hành nhập khẩu trước để tránh thuế quan tiềm tàng.
Theo báo cáo, các nền kinh tế đang phát triển của châu Á - Thái Bình Dương dự kiến tăng trưởng 4,9% vào năm 2024, thấp hơn một chút so với dự báo 5,0% của ADB hồi tháng 9. Dự báo tăng trưởng năm tới giảm từ 4,9% xuống còn 4,8%, chủ yếu do triển vọng yếu hơn của nhu cầu trong nước ở Nam Á. Dự báo lạm phát của khu vực giảm từ 2,8% xuống 2,7% trong năm nay và giảm từ 2,9% xuống 2,6% vào năm tới, một phần là do giá dầu dự kiến sẽ giảm nhẹ.
Ông Albert Park, Chuyên gia Kinh tế trưởng của ADB nhận định: "Nhu cầu trong nước và xuất khẩu tổng thể mạnh mẽ tiếp tục thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trong khu vực này. Tuy nhiên, những chính sách dự kiến được chính quyền mới của Hoa Kỳ triển khai có thể làm chậm đà tăng trưởng và thúc đẩy lạm phát ở mức độ nhất định tại Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (Trung Quốc), nhiều khả năng diễn ra sau năm tới, đồng thời tác động tới các nền kinh tế khác ở châu Á - Thái Bình Dương.”
Theo kịch bản rủi ro cao, ADB dự báo những thay đổi chính sách mạnh mẽ của Hoa Kỳ có thể làm giảm nhẹ tăng trưởng kinh tế toàn cầu trong bốn năm tới ở mức lũy kế 0,5 điểm phần trăm. Thuế quan trên diện rộng có thể ảnh hưởng tới thương mại và đầu tư quốc tế, dẫn tới sự dịch chuyển sang sản xuất trong nước tốn kém hơn.
Đồng thời, việc siết chặt nhập cư có thể làm giảm nguồn cung lao động của Hoa Kỳ. Kết hợp với lập trường chính sách tài khóa có khả năng mở rộng hơn dưới thời chính quyền Trump sắp tới, thuế quan và giảm nhập cư có thể khơi lại áp lực lạm phát tại Hoa Kỳ.
Bất chấp quy mô của những thay đổi chính sách dự kiến của Hoa Kỳ, đặc biệt về thuế quan, tác động đối với châu Á - Thái Bình Dương đang phát triển là hạn chế theo kịch bản rủi ro cao này. Ngay cả khi không có hỗ trợ chính sách bổ sung, tăng trưởng tổng sản phẩm quốc nội của Trung Quốc có thể chỉ giảm trung bình 0,3 điểm phần trăm mỗi năm cho tới năm 2028. Tác động lan tỏa tiêu cực trên toàn khu vực, thông qua thương mại và các liên kết khác, có khả năng sẽ được bù đắp bằng việc chuyển hướng thương mại và dịch chuyển sản xuất từ Trung Quốc sang các nền kinh tế khác.
Trong ngắn hạn, triển vọng của hầu hết các nền kinh tế trong khu vực vẫn tương đối ổn định. Dự báo tăng trưởng cho Trung Quốc được giữ nguyên ở mức 4,8% trong năm nay và 4,5% vào năm tới. Triển vọng của Ấn Độ được điều chỉnh giảm từ 7,0% xuống còn 6,5% trong năm nay và từ 7,2% xuống 7,0% vào năm tới, do tăng trưởng đầu tư tư nhân và nhu cầu nhà ở thấp hơn dự kiến.
Triển vọng tăng trưởng của Đông Nam Á trong năm nay được nâng lên 4,7% từ mức dự báo 4,5% trước đó, nhờ xuất khẩu hàng chế tạo và chi tiêu đầu tư công mạnh hơn. Dự báo cho năm tới được giữ nguyên ở mức 4,7%.
Dự báo tăng trưởng của Việt Nam được điều chỉnh lên mức 6,4% so với dự báo trước đây là 6,0% trong năm 2024; và lên mức 6,6% so với mức 6,2% trong năm 2025. Hoạt động thương mại mạnh hơn dự kiến, sản xuất chế biến chế tạo hàng xuất khẩu phục hồi mạnh mẽ, và việc tiếp tục thực hiện các biện pháp hỗ trợ tài khóa đã thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Trong bối cảnh các khó khăn bên ngoài gia tăng, đẩy mạnh đầu tư công và những chính sách hỗ trợ tài khóa và tiền tệ là các biện pháp cần thiết để kích thích hơn nữa cầu nội địa.
Triển vọng tăng trưởng của Cáp-ca-dơ và Trung Á được nâng từ 4,7% lên 4,9% trong năm nay và từ 5,2% lên 5,3% trong năm sau, trong khi dự báo cho Thái Bình Dương không thay đổi ở mức 3,4% trong năm nay và 4,1% vào năm sau.
Ngoài sự không chắc chắn xung quanh những thay đổi chính sách của Hoa Kỳ, rủi ro đối với triển vọng tăng trưởng và lạm phát của châu Á - Thái Bình Dương đang phát triển bao gồm căng thẳng địa chính trị leo thang cũng như tính dễ đổ vỡ của thị trường bất động sản tiếp diễn ở Trung Quốc.