"100.000 robot hình người" Trung Quốc xây nên một thứ không tưởng: Tham vọng này đã vượt xa thời đại

DeepSeek của thế giới robot

Robot ở Trung Quốc đang được sử dụng để vận chuyển linh kiện trong nhà máy sản xuất xe điện và thực hiện các hoạt động tìm kiếm cứu nạn ở các vùng thiên tai. Chúng khiến khán giả thích thú với những điệu nhảy điêu luyện không kém con người, trong khi lĩnh vực quân sự cũng đang có những thử nghiệm ứng dụng vũ khí lên chó robot.

Đây đều là những ứng dụng robot hình người và chó robot do Unitree Robotics sản xuất, một công ty có trụ sở tại Hàng Châu đã trở thành biểu tượng cho ngành công nghiệp robot tiên tiến của quốc gia tỷ dân, theo Washington Post.

Giống như DeepSeek, Unitree là ví dụ điển hình cho nỗ lực của Trung Quốc nhằm thống trị các công nghệ tương lai — từ AI và máy tính lượng tử đến xe điện và robot.

"Chúng gần như là biểu tượng cho vị thế tiên tiến của ngành robot Trung Quốc", Kyle Chan, chuyên gia về chính sách công nghiệp Trung Quốc tại Đại học Princeton, cho biết. "Có thể coi đây như một DeepSeek của thế giới robot".

Trên tờ China Daily, Qiao Hong, một chuyên gia về tự động hóa, đánh giá: "Công nghệ robot của Trung Quốc đã có những bước tiến vượt bậc, với khoảng cách giữa năng lực trong nước và các tiêu chuẩn tiên tiến quốc tế đang thu hẹp đáng kể" .

Năm nay, chương trình nghị sự thường niên của Bắc Kinh lần đầu tiên đề cập đến robot thông minh. Tháng trước, chính phủ đã công bố quỹ 13 tỷ USD để phát triển AI và robot, trong khi thành phố Thâm Quyến và tỉnh Quảng Đông gần đây đã thành lập các quỹ tương tự để hỗ trợ AI và robot.

Có gần nửa triệu công ty robot thông minh được đăng ký vào cuối năm ngoái — gấp hơn ba lần so với năm 2020 — với tổng vốn đăng ký là hơn 888 tỷ USD. Mặc dù chỉ một phần nhỏ sẽ thành công, con số này vẫn làm nổi bật quy mô vô song và sự thần tốc của Trung Quốc trong ngành robot.

Theo các nhà phân tích, Trung Quốc không chỉ mong muốn thống trị một ngành công nghiệp mới nổi quan trọng mà còn để khắc phục hai vấn đề khó khăn song song là lực lượng lao động đang giảm nhanh chóng và chi phí lao động tăng cao.

Chuyên gia Chan cho biết những tiến bộ về robot của Trung Quốc cũng phản ánh sự kết nối giữa các ngành công nghiệp công nghệ cao và tác động tích lũy của những tiến bộ trong nhiều loại hình công nghệ.

"Tất cả các ngành công nghiệp mới nổi đều đang gắn kết với nhau tại Trung Quốc," Chan cho biết.

Thành phố robot

Đi đầu trong cuộc cách mạng robot của Trung Quốc là Unitree, được Vương Hưng Hưng thành lập vào năm 2016 tại Hàng Châu, trung tâm công nghệ đồng thời là nơi đặt trụ sở của DeepSeek.

Vương, sinh năm 1990, là một sinh viên trầm tính, ham học khi theo học tại Đại học Khoa học - Công nghệ Chiết Giang, dành phần lớn thời gian trong thư viện để đọc sách về AI, máy móc và vật lý.

Theo trang web của công ty, khi còn theo học thạc sĩ tại Đại học Thượng Hải, ông đã phát triển một nguyên mẫu chó robot được giới truyền thông chú ý và đặt nền móng cho Unitree.

Trong vòng vài năm, ông thành lập Unitree — một cái tên kết hợp giữa các từ "universe" và "tree" — mở rộng từ chó robot thành robot hình người. Công ty giới thiệu công nghệ tương lai của mình tại Thế vận hội mùa đông ở Bắc Kinh năm 2022 và trong Super Bowl năm 2023, nơi những chú chó robot nhảy múa cùng ca sĩ người Mỹ Jason Derulo.

Theo tờ Nhân dân Nhật báo, Unitree hiện sản xuất 60% số robot bốn chân trên thế giới.

Unitree ít khi trả lời báo chí, nhưng trong một cuộc phỏng vấn với TMTPost năm ngoái, Vương đã nêu ra tham vọng của mình.

"Trong suốt cuộc đời của chúng ta, robot hình người sẽ có thể cách mạng hóa mọi ngành công nghiệp, từ các ngành công nghiệp và dịch vụ đến nông nghiệp và sản xuất", ông nói. "Ở quy mô lớn hơn nữa, các chính phủ có thể triển khai 100.000 robot hình người để xây dựng toàn bộ một thành phố."

Vương cho rằng thành công của công ty là nhờ sự phát triển nhanh chóng của AI, giúp đẩy nhanh quá trình đào tạo robot của Unitree.

"Hiện tại, sự tiến bộ trong công nghệ AI đã vượt xa kỳ vọng của tôi", người sáng lập trẻ tuổi cho biết trong cuộc phỏng vấn. "Lý do chúng tôi tiến triển nhanh như vậy rất đơn giản: sự tiến bộ nhanh chóng của công nghệ AI".

Giống như DeepSeek, Unitree xây dựng mô hình kinh doanh dựa trên giá cả cạnh tranh. Theo trang web của công ty, chú chó robot rẻ nhất có giá 1.600 USD, trong khi một robot hình người có giá 16.000 USD. Ngược lại, một chú chó robot của Boston Dynamics có giá khoảng 75.000 USD.

Liu Gang, giáo sư tại Đại học Nam Khai ở Thiên Tân, người nghiên cứu nền kinh tế đổi mới sáng tạo của Trung Quốc, cho biết điều này phản ánh chiến lược chung của Trung Quốc.

"Chúng tôi đang chọn con đường giảm chi phí cho đổi mới và công nghiệp hóa," ông nói. "Khi nhiều người có thể làm mọi thứ với chất lượng tương đương, bất kỳ ai làm rẻ hơn sẽ có cơ hội chiến thắng lớn hơn."

Liu cho biết: "Chúng ta có thể coi Vương là đại diện cho ngành công nghiệp robot và AI của Trung Quốc", cả hai lĩnh vực đều được chính phủ coi là động lực quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Trong tham vọng của mình, Vương tập trung chi tiết về cách robot của ông có thể được sử dụng trong tương lai khi chúng có thể giúp con người thoát khỏi sự nhàm chán của cuộc sống thường ngày.

"Tôi luôn hy vọng robot có thể giải phóng con người khỏi công việc chân tay và thực sự giúp chúng ta giải thoát khỏi một số công việc nhàm chán", ông nói trong một cuộc phỏng vấn được phát sóng vào tháng trước trên kênh truyền hình Trung Quốc Phoenix TV.

"Trong tương lai, mọi người có thể làm bất cứ điều gì họ muốn", Vương nói thêm. "Nếu muốn làm việc, họ có thể tiếp tục công việc của mình. Nếu không muốn, họ có thể ra ngoài vui chơi".