Trong bài phân tích mới đây, ông Michael Kokalari, Chuyên gia kinh tế trưởng của VinaCapital cho biết, Việt Nam đã nâng mục tiêu chi tiêu cho cơ sở hạ tầng năm 2025 từ 6% GDP lên 7% GDP, đồng thời tăng mục tiêu tăng trưởng GDP năm 2025 từ 7% lên 8%.
Bên cạnh đó, Chính phủ cũng phê duyệt kế hoạch tăng đầu tư vào cơ sở hạ tầng tại Việt Nam gần 40% trong năm nay, lên 36 tỷ USD (tăng so với mức 31 tỷ USD đã được phê duyệt vào cuối năm ngoái), được kỳ vọng sẽ giúp bù đắp tác động tiêu cực đến tăng trưởng GDP do xuất khẩu sang Mỹ chậm lại sau khi tăng vọt 23% vào năm ngoái.
Theo đó, nhiều dự án quy mô lớn đã được khởi động/phê duyệt trong hai tháng qua, bao gồm tuyến đường sắt cao tốc trị giá 67 tỷ USD chạy dọc đất nước và tuyến đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng trị giá 8 tỷ USD. Đoạn đầu tiên của tuyến metro TP.HCM được mong đợi từ lâu đã khai trương vào tháng 12/2024, góp phần thúc đẩy sự quan tâm và động lực phát triển cơ sở hạ tầng trong thời gian tới.
Bên cạnh đó, nhằm đẩy nhanh phê duyệt dự án, tinh giản quy trình giải ngân đầu tư và khuyến khích sự tham gia của khu vực tư nhân vào các dự án cơ sở hạ tầng, vào tháng trước 3 bộ luật quan trọng gồm Luật Đầu tư công, Luật Đấu thầu sửa đổi và Luật Đầu tư theo hình thức đối tác công tư sửa đổi đã có hiệu lực.
Theo VinaCapital, rào cản chính đối với việc gia tăng chi tiêu cơ sở hạ tầng (hoặc đạt được các mục tiêu giải ngân hàng năm) chủ yếu là các vấn đề hành chính gây cản trở việc phê duyệt dự án và các quy trình liên quan đến phát triển dự án quy mô lớn. Các đạo luật mới được ban hành sẽ giúp đẩy nhanh tiến độ và đảm bảo rằng các mục tiêu giải ngân được hoàn thành.
"Những chính sách này được kỳ vọng sẽ hỗ trợ phát triển cơ sở hạ tầng trong lĩnh vực năng lượng và giao thông. Chính phủ Việt Nam có đủ nguồn lực tài chính để đẩy mạnh chi tiêu. Nợ công của Chính phủ vẫn dưới 40% GDP. Chúng tôi ước tính rằng Chính phủ có hơn 40 tỷ USD quỹ chưa giải ngân dành cho đầu tư cơ sở hạ tầng", ông Michael Kokalari cho hay.
Ngoài ra, VinaCapital đánh giá, kế hoạch sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước vừa được Quốc hội thông qua sẽ tạo ra nhiều tác động tích cực đến nền kinh tế Việt Nam trong tương lai, bao gồm việc giảm bớt các rào cản hành chính từng gây khó khăn cho phát triển cơ sở hạ tầng trong những năm qua.
Ưu tiên hàng đầu: Giao thông & Điện
Hơn 80% ngân sách đầu tư cơ sở hạ tầng năm nay sẽ được dành cho việc tăng cường năng lực phát điện và truyền tải điện của Việt Nam, cũng như cải thiện hệ thống giao thông của đất nước. Đến năm 2030, Việt Nam đặt mục tiêu tăng gấp đôi tổng chiều dài mạng lưới đường cao tốc, Tăng gấp đôi công suất vận chuyển hành khách qua đường hàng không, Tăng 50% công suất của hệ thống cảng biển.
Về giao thông, chuyên gia của VinaCapital cho hay, đầu năm 2025, Chính phủ Việt Nam đã công bố các khoản đầu tư công bổ sung vào các dự án hạ tầng quy mô lớn liên quan đến đường sắt và cảng biển. Những khoản đầu tư này nhằm tối ưu hóa hoạt động vận chuyển hàng hóa, cải thiện khả năng di chuyển của lực lượng lao động và thu hút thêm dòng vốn FDI vào Việt Nam.
Ví dụ, việc mở rộng mạng lưới đường cao tốc và đường sắt sẽ giúp các doanh nghiệp FDI có thể đặt nhà máy tại nhiều khu vực hơn, tận dụng nguồn lao động sâu rộng hơn (hiện tại, 80% khối lượng hàng hóa tại Việt Nam được vận chuyển bằng đường bộ).
Tuyến đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng (cùng với hai tuyến khác là Lạng Sơn – Hà Nội và Móng Cái – Hạ Long – Hải Phòng) sẽ kết nối 9 tỉnh của Việt Nam với tỉnh Vân Nam của Trung Quốc, giúp dòng chảy hàng hóa giữa hai nước diễn ra hiệu quả hơn (hiện khoảng 40% kim ngạch nhập khẩu của Việt Nam đến từ Trung Quốc). Ngoài ra, tuyến đường sắt này cũng có thể tạo điều kiện để hàng hóa của Việt Nam trung chuyển sang châu Âu thông qua Trung Quốc.
Bên cạnh đó, việc đưa vào vận hành các tuyến metro mới tại Hà Nội và TP.HCM sẽ cải thiện khả năng di chuyển của người lao động bằng cách kết nối khu vực nội đô với các trung tâm công nghiệp quan trọng.
Do đó, kế hoạch mở rộng hệ thống metro ở Hà Nội và TP.HCM sẽ được đẩy nhanh theo cơ chế rút gọn. Nhờ đó, việc xây dựng tuyến Metro số 2 tại Hà Nội (kết nối sân bay Nội Bài) và một tuyến metro mới đến Cần Giờ ở TP.HCM dự kiến sẽ được khởi công trong năm nay.
Chính phủ cũng đặt mục tiêu tăng gấp đôi công suất phát điện và truyền tải điện của Việt Nam trong giai đoạn 2021-2030. Cụ thể, Quy hoạch phát triển điện VIII (PDP8) của Việt Nam, được phê duyệt vào tháng 5/2023, dự báo mức tăng trưởng tiêu thụ điện hàng năm là 9% trong tương lai gần (tương đương với tốc độ tăng trưởng trong những năm gần đây).
Kế hoạch này dự kiến chi tiêu 135 tỷ USD để tăng gấp đôi công suất phát điện của Việt Nam trong giai đoạn 2021-2030, với phần lớn tăng trưởng công suất đến từ khí đốt & LNG (37% tổng mức tăng công suất theo kế hoạch), năng lượng tái tạo (27%), và than (19%).
Lưu ý rằng công suất thủy điện của Việt Nam gần như đã đạt mức tối đa trong nhiều năm qua, và một bản điều chỉnh PDP8 dự kiến được công bố vào tháng 3/2025 có thể sẽ bao gồm việc khôi phục hai dự án nhà máy điện hạt nhân từng được đề xuất trước đây.
"Cuối cùng, chúng tôi ghi nhận 4 dự án LNG quy mô lớn dự kiến triển khai trong vòng 5 năm tới, bao gồm một dự án trị giá 3,0 tỷ USD tại Long An. Ngoài ra, có 6 dự án năng lượng tái tạo lớn, trong đó có trang trại điện gió ngoài khơi Bà Rịa - Vũng Tàu với công suất 1,6 GW, dự kiến đi vào hoạt động vào năm 2028", ông
Kết luận, vị chuyên gia VinaCapital cho rằng, để đạt được mục tiêu tăng trưởng 8% trong bối cảnh tăng trưởng xuất khẩu sang Mỹ gần như chắc chắn sẽ chậm lại so với mức tăng mạnh 23% của năm ngoái, Việt Nam sẽ cần đến các biện pháp đặc biệt, nhưng kế hoạch tăng gần 40% đầu tư vào cơ sở hạ tầng mà Chính phủ đang triển khai có thể đóng góp khoảng 2 điểm phần trăm vào tăng trưởng GDP năm 2025 của Việt Nam – với điều kiện Chính phủ có thể hoàn thành các mục tiêu giải ngân trong năm nay.
.png "Bitcoin rơi thẳng đứng, thủng mốc 90.000 USD khi nỗi lo bủa vây nhà đầu tư")
.png "Vàng nóng bỏng tay nhưng nguyên tắc kinh điển của Warren Buffett đang gióng hồi chuông cảnh báo: ‘Hãy sợ hãi khi người khác tham lam’")
