Hãng tin CNBC cho hay việc Berkshire Hathaway, tập đoàn đầu tư do Warren Buffett từng lãnh đạo, chính thức thoái toàn bộ vốn khỏi hãng xe điện Trung Quốc BYD gây bất ngờ cho giới tài chính. Đây vốn được xem là một trong những khoản đầu tư thành công nhất trong lịch sử Berkshire, với tỷ suất sinh lời 3.890% kể từ khi mua vào năm 2008.
Thế nhưng, động thái chốt lời này lại phản ánh nhiều hơn câu chuyện về triết lý đầu tư, rủi ro địa chính trị và cách Buffett nhìn nhận tương lai.
Rút lui
Hơn một thập kỷ trước, dưới sự thúc đẩy của đối tác huyền thoại Charlie Munger, Warren Buffett đã đưa ra một quyết định đầu tư đầy bất ngờ: rót vốn vào một công ty sản xuất xe điện non trẻ của Trung Quốc, BYD.
Cụ thể, năm 2008, theo đề xuất của Charlie Munger, Berkshire bỏ ra 230 triệu USD để mua 225 triệu cổ phiếu BYD. Thời điểm ấy, nhiều người cho rằng quyết định này là liều lĩnh, khi ngành xe điện còn non trẻ và đầy rủi ro.

Thế nhưng thực tế chứng minh ngược lại: BYD nhanh chóng trở thành biểu tượng công nghệ Trung Quốc, vươn lên dẫn đầu thị trường xe điện toàn cầu. Giá cổ phiếu tăng gần 39 lần, biến khoản đầu tư ban đầu thành một chiến thắng tài chính vang dội.
Giờ đây, sau gần hai thập kỷ nắm giữ, Berkshire Hathaway đã hoàn toàn thoái vốn khỏi khoản đầu tư từng mang lại lợi nhuận khổng lồ này, một động thái thu hút sự chú ý của toàn bộ giới tài chính.
Đến giữa năm 2024, cổ phần của Berkshire giảm xuống dưới mức 5% (cụ thể 4,94%) thông qua các giao dịch vào khoảng ngày 16/7/2024. Khi cổ phần dưới 5%, Berkshire không bắt buộc phải tiếp tục công bố các lần bán tiếp theo theo quy định của Sở Giao dịch Hồng Kông.
Trong báo cáo tài chính quý I/2025, cổ phần BYD của Berkshire (qua công ty con BHE) được ghi là không còn giá trị (zero), tức là toàn bộ đã được bán.
Câu hỏi đặt ra không phải là liệu thương vụ này có thành công hay không, mà là tại sao Buffett lại quyết định rời bỏ một khoản đầu tư sinh lời đến vậy?
Một mặt, đây đơn giản là động thái hiện thực hóa lợi nhuận. Với mức sinh lời khổng lồ, việc chốt lời là điều hợp lý trong logic đầu tư.
Xét trên khía cạnh tài chính thuần túy, việc thoái vốn của Berkshire là một quyết định chốt lời hoàn toàn hợp lý. Khoản đầu tư ban đầu chỉ vỏn vẹn 230 triệu USD đã biến thành một tài sản trị giá hàng tỷ USD.
Việc hiện thực hóa lợi nhuận sau gần hai thập kỷ là một động thái thông minh, cho phép Berkshire có thêm nguồn vốn khổng lồ để tái phân bổ vào các cơ hội đầu tư khác mà Warren Buffett cảm thấy "tốt hơn".


Đây không phải là một dấu hiệu thiếu tin tưởng vào BYD, mà chỉ đơn giản là một phần của chiến lược quản lý vốn lâu dài, một triết lý mà Berkshire luôn tuân thủ.
Tuy nhiên, giới phân tích không chỉ nhìn nhận thương vụ này dưới góc độ tài chính đơn thuần.
Theo CNBC, ngành xe điện, vốn từng được kỳ vọng là mảnh đất màu mỡ, nay đang đối mặt cạnh tranh khốc liệt. Các hãng trong và ngoài Trung Quốc đều lao vào cuộc đua giá, khiến biên lợi nhuận suy giảm.
Thêm vào đó, rủi ro địa chính trị ngày càng lớn. Việc thoái vốn khỏi BYD diễn ra gần thời điểm Berkshire bán gần hết cổ phần của Taiwan Semiconductor Manufacturing Co. (TSMC) chỉ vài tháng sau khi mua. Tại đại hội cổ đông năm 2023, Warren Buffett đã chia sẻ rằng ông cảm thấy "không thoải mái" với những rủi ro địa chính trị tại đây.
Trong trường hợp BYD, sự bất ổn chính sách, chiến tranh thương mại và biến động địa chính trị đều có thể là những yếu tố khiến một nhà đầu tư thận trọng như Warren Buffett phải cân nhắc.
Việc đầu tư vào một công ty Trung Quốc như BYD, dù có tiềm năng lớn, cũng đồng nghĩa với việc đối mặt với những bất ổn tiềm tàng trong mối quan hệ Mỹ-Trung.
Đối với một nhà đầu tư thận trọng như Buffett, việc giảm thiểu rủi ro là ưu tiên hàng đầu. Quyết định rút lui khỏi BYD được hiểu là một phần của chiến lược phòng vệ, giúp Berkshire tránh xa những rủi ro ngoài tầm kiểm soát, dù phải hy sinh một khoản đầu tư đã quá thành công.
Vị tỷ phú nổi tiếng này từng khẳng định BYD là công ty phi thường được điều hành bởi một con người phi thường, nhưng ông cũng nói thêm rằng “chúng tôi sẽ tìm thấy những nơi để đặt tiền khiến tôi cảm thấy yên tâm hơn”.
Điều đó cho thấy, triết lý của Buffett chưa bao giờ chỉ dừng ở mức lợi nhuận, mà còn bao gồm cả độ an toàn và tính bền vững của khoản đầu tư.

Đối với giới đầu tư toàn cầu, động thái này là minh chứng rõ ràng cho nguyên tắc nổi tiếng của Buffett: “Đầu tư không chỉ là tìm kiếm lợi nhuận, mà còn là quản trị rủi ro.”
Berkshire không bán vì BYD thất bại, mà vì thế giới xung quanh công ty đang thay đổi. Trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt, định giá cao và rủi ro địa chính trị gia tăng, việc rút vốn sau 17 năm đồng hành là một quyết định mang tính chiến lược.
Tín hiệu
Về phía BYD, việc Berkshire thoái vốn không làm lung lay vị thế của hãng. Việc Berkshire rút lui dĩ nhiên tạo ra tâm lý bất an nhất định cho nhà đầu tư. Trong ngắn hạn, giá cổ phiếu BYD từng chịu áp lực giảm, bởi hành động của một cổ đông biểu tượng như Buffett thường được coi là tín hiệu cảnh báo.
Tuy nhiên, nhiều chuyên gia Trung Quốc nhấn mạnh rằng BYD vẫn duy trì nền tảng vững chắc: doanh thu và lợi nhuận nửa đầu 2025 tiếp tục tăng, thị phần trong nước ổn định, năng lực công nghệ pin và quy mô sản xuất vượt trội so với đối thủ.
Điều đó đồng nghĩa với việc cú sốc thoái vốn này không đồng nghĩa với sự suy yếu của BYD. Thay vào đó, nó phản ánh rằng ngay cả một công ty dẫn đầu cũng phải hoạt động trong một môi trường cạnh tranh khốc liệt, nơi biên lợi nhuận dễ bị bào mòn bởi cuộc đua về giá và chi phí.
Các chuyên gia Trung Quốc cho rằng BYD đã trưởng thành và phát triển đủ mạnh mẽ để không còn cần đến "bảo chứng" từ bất kỳ nhà đầu tư nào. Hãng đã vươn lên trở thành người dẫn đầu trên thị trường xe điện toàn cầu, vượt qua cả Tesla về doanh số bán hàng trong một số giai đoạn.
Với một nền tảng công nghệ vững chắc và chuỗi cung ứng tự chủ, BYD đang tự tin bước đi trên con đường của riêng mình. Sự rời đi của Buffett không phải là một lời phán quyết về tương lai của BYD, mà chỉ là một dấu chấm hết cho một chương huy hoàng trong lịch sử đầu tư của cả hai.
Dẫu vậy nhiều nhà phân tích trong nước lưu ý, định giá cổ phiếu BYD hiện đã phản ánh phần lớn triển vọng tăng trưởng, nên việc kỳ vọng vào mức sinh lời vượt trội như giai đoạn trước là điều khó khăn.

Từ góc nhìn của BYD, phản ứng ban đầu là điềm tĩnh. Lãnh đạo công ty khẳng định việc nhà đầu tư mua bán cổ phiếu là bình thường, và bày tỏ sự biết ơn đối với niềm tin mà Buffett và Munger từng dành. Với sức mạnh thị trường và công nghệ, BYD vẫn duy trì vị thế hàng đầu, song sự rút lui của Berkshire là lời nhắc nhở rằng ngay cả những doanh nghiệp tốt nhất cũng không tránh khỏi thách thức.
Bên cạnh đó, Berkshire thoái vốn khỏi BYD còn được nhìn nhận như một lời nhắc nhở cho thị trường quốc tế. Các tập đoàn phương Tây đang ngày càng thận trọng hơn với những khoản đầu tư quy mô lớn tại Trung Quốc, đặc biệt trong bối cảnh căng thẳng thương mại và địa chính trị chưa hạ nhiệt. Điều này không chỉ ảnh hưởng tới dòng vốn quốc tế vào lĩnh vực xe điện, mà còn phản ánh xu hướng dịch chuyển sang những thị trường ít rủi ro hơn.
Trong dài hạn, việc Berkshire rời bỏ BYD không làm lu mờ thành công vượt trội của hãng xe điện Trung Quốc, nhưng lại khiến nhiều nhà đầu tư toàn cầu phải cân nhắc lại cách định giá và đánh giá rủi ro. Nó cũng củng cố một nguyên tắc lâu đời của Buffett: không có khoản đầu tư nào là mãi mai, ngay cả khi nó từng là câu chuyện thành công vang dội.
Tóm lại, thương vụ BYD khép lại như một chương rực rỡ trong lịch sử đầu tư của Berkshire Hathaway. Từ một khoản đầu tư bị coi là “điên rồ”, Berkshire đã tạo ra lợi nhuận khổng lồ và chứng minh tầm nhìn xa của mình.
Tuy nhiên việc rút lui cũng nhấn mạnh một bài học quan trọng: trên thị trường, ngay cả những khoản đầu tư tuyệt vời cũng cần được đánh giá lại theo thời thế. Và trong mắt Buffett, lợi nhuận lớn chưa chắc đã đủ, nếu rủi ro xung quanh ngày càng vượt quá mức ông có thể chấp nhận.
*Nguồn: CNBC, Fortune, BI