Viễn cảnh mờ mịt trong tăng trưởng sau 5 năm thâu tóm Sabeco, ông lớn ThaiBev tìm cơ hội ở mảng trạm sạc xe điện và nhà hàng

ThaiBev, một trong những công ty nước giải khát lớn nhất Đông Nam Á, sẽ đẩy mạnh đầu tư vào nhà hàng và tham gia lĩnh vực trạm sạc xe điện.

Năm 2017, tập đoàn chi khoảng 4,8 tỷ USD để mua cổ phần kiểm soát tại hãng bia hàng đầu Việt Nam này. Sabeco hiện đang tái cơ cấu, song cấu trúc phức tạp của công ty, với 36% thuộc sở hữu nhà nước, khiến quá trình tái cơ cấu gặp khó.

“Để tiếp tục dẫn đầu ngành đồ uống tại châu Á, chúng tôi không thể bỏ qua tiềm năng lớn của thị trường đồ uống không cồn”, CEO ThaiBev Thapana Sirivadhanabhakdi phát biểu tại một cuộc họp báo hồi cuối tháng 9/2022. Đồng thời, ông nhấn mạnh việc tập đoàn sẽ tập trung đầu tư ra bên ngoài mảng kinh doanh bia cốt lõi của họ.

ThaiBev dự kiến đầu tư tới 8 tỷ baht (223 triệu USD) vào năm 2023. Khoảng 30% số tiền đó sẽ được phân bổ cho các doanh nghiệp bên ngoài mảng bia, gồm khoảng 1,1 tỷ baht cho thực phẩm, 300 - 400 triệu baht cho đồ uống không cồn, và 600 - 800 triệu baht cho rượu chưng cất. Phần còn lại sẽ được rót vào các lĩnh vực như logistics, nghiên cứu và phát triển các sản phẩm y tế.

Tập đoàn dự định mở 70 nhà hàng mới vào cuối năm 2023, tăng 10% so với mức khoảng 700 cửa hàng hiện tại. Trong đó, 34 nhà hàng dự kiến là Kentucky Fried Chicken (KFC), thương hiệu do ThaiBev điều hành tại thị trường Thái Lan, nhằm đáp ứng nhu cầu mạnh mẽ về giao hàng tận nhà và mang đi do đại dịch COVID-19.

Trạm sạc xe điện cũng là một lĩnh vực khác mà công ty đang tìm hiểu. Các trạm sạc sẽ được giới thiệu trên cơ sở thử nghiệm tại hai cửa hàng KFC trong năm nay. Nếu thành công, công ty dự định bắt đầu triển khai trên toàn bộ chuỗi KFC hiện có cũng như các trung tâm thương mại lớn hơn nơi họ sẽ mở cửa hàng từ năm 2023.

ThaiBev đang gấp rút củng cố mảng kinh doanh đồ uống không cồn chủ yếu do cơ cấu thu nhập hiện tại của tập đoàn khó đạt được đà tăng trưởng bền vững trong tương lai.

Kết quả mờ nhạt của Sabeco

Trong năm tài chính kết thúc vào tháng 09/2022, doanh thu bán hàng tăng 13% so với cùng kỳ năm ngoái lên 272 tỷ baht, với lợi nhuận ròng tăng 26% lên 34,5 tỷ baht. Tuy nhiên, bia và rượu chưng cất chiếm khoảng 90% tổng doanh thu, trong khi nhà hàng và thực phẩm chỉ chiếm 10%. Người tiêu dùng hiện nay đang có xu hướng ý thức hơn về sức khỏe, và điều này ​​sẽ làm thay đổi mạnh mẽ bối cảnh thị trường đồ uống có cồn trong thời gian dài.

Tương lai của ThaiBev cũng trở nên phức tạp hơn bởi triển vọng tăng trưởng mờ mịt của Sabeco.

Trong quý 2/2022, Sabeco ghi nhận lãi ròng kỷ lục 1,8 ngàn tỷ đồng (72,6 triệu USD), tăng 67% so với một năm trước đó. Nhưng sang quý 3/2022, doanh thu bán hàng đạt 8,6 ngàn tỷ đồng, giảm 11% so với cùng kỳ của năm 2019 trước đại dịch. Mặc dù giá tăng, sự phục hồi doanh số bán hàng sau đại dịch vẫn diễn ra chậm chạp.

“Thật khó để nói nhưng kết quả đạt được không tương xứng với khoản đầu tư khổng lồ 4,8 tỷ USD vào thời điểm đó của ThaiBev”, theo Masayuki Imai, chuyên gia phân tích tại Aizawa Securities.

Một trong những nguyên nhân dẫn đến kết quả mờ nhạt của Sabeco là bối cảnh thị trường Việt Nam. Nguyên nhân do sự lây lan của dịch COVID-19 và việc thắt chặt các hình phạt đối với hành vi lái xe khi say rượu vào tháng 01/2020.

Tại một cuộc họp báo, CEO Sabeco và cựu đại diện ThaiBev Neo Gim Siong Bennett thừa nhận việc cải tổ Sabeco vẫn đang được tiến hành, đồng thời họ cho biết còn nhiều việc cần phải làm để cải thiện lợi nhuận, chẳng hạn như giảm chi phí logistics và lao động.

Với động lực mua lại Sabeco, kế hoạch quản lý trung hạn đến năm 2020 của ThaiBev đặt mục tiêu nâng tỷ lệ bán hàng ở nước ngoài lên 50%, nhưng mục tiêu đó đã không thể đạt được. Tốc độ tăng trưởng hạn chế của Sabeco là một trong những yếu tố khiến tỷ lệ này hiện chỉ ở mức dưới 30%.

ThaiBev đã nhiều lần hoãn kế hoạch IPO đối với công ty con BeerCo, nhà phân phối các thương hiệu bia lớn như Chang và 333, trên Sàn giao dịch Chứng khoán Singapore kể từ tháng 02/2021. Reuters từng đưa tin đợt IPO bom tấn này sẽ huy động được tới 1 tỷ USD. ThaiBev cho rằng sự chậm trễ này là do bối cảnh thị trường còn nhiều thách thức kéo dài.

Tháng 11/2022, Thái Lan đã bãi bỏ các hạn chế tối thiểu về vốn và năng lực sản xuất cần thiết để thành lập một nhà máy bia. Nếu bia thủ công trở nên phổ biến hơn và các rào cản gia nhập đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ đã được hạ thấp, ThaiBev và nhà sản xuất Singha Boon Rawd Brewery, hai công ty cùng nhau thống trị thị trường bia nội địa, có thể mất vị thế.

Tham khảo: Nikkei Asia