Trong những năm gần đây, các buổi biểu diễn ánh sáng bằng drone, hay drone light shows, đã trở thành một hình thức giải trí độc đáo, thay thế pháo hoa trong các sự kiện lớn như lễ hội, buổi hòa nhạc hoặc quảng bá thương hiệu.
Những chiếc drone này, được trang bị đèn LED, bay theo đội hình đồng bộ để tạo ra các hình ảnh ngoạn mục trên bầu trời đêm.
Nhưng drone trình diễn này khác gì với các loại drone thông thường, và nếu bạn nhặt được một chiếc bị rơi, liệu bạn có thể sử dụng nó hay không?
Drone trình diễn là gì?
Drone trình diễn là các máy bay không người lái chuyên dụng, được thiết kế để thực hiện các màn trình diễn ánh sáng trên bầu trời. Chúng được trang bị đèn LED RGB có khả năng thay đổi màu sắc và độ sáng, được lập trình để bay theo các đội hình đồng bộ, tạo ra các hình ảnh, hoa văn hoặc hoạt hình ấn tượng.

Một màn trình diễn có thể sử dụng hàng trăm, thậm chí hàng nghìn drone, như tại Lễ hội Biển Nha Trang 2023 với 1.653 drone hay 10.500 drone trong sự kiện ở TP. HCM mới đây.
Công nghệ này bắt nguồn từ ý tưởng của nhà nghiên cứu Vijay Kumar vào năm 2012, được trình bày trong một bài TED Talk, và sau đó được Intel phát triển vào năm 2015.
Các công ty như Intel, Verge Aero và UVify đã đưa drone trình diễn vào các sự kiện lớn như Olympic hay Super Bowl. Không chỉ mang tính giải trí, drone trình diễn còn là giải pháp thân thiện với môi trường, giảm thiểu tiếng ồn và ô nhiễm so với pháo hoa.
Drone trình diễn thường có đèn LED có khả năng thay đổi màu sắc theo lập trình, tạo hiệu ứng ánh sáng động, cùng thiết kế nhẹ: Ví dụ, drone Intel Shooting Star nặng 330g, tối ưu cho bay đồng bộ. Chúng có khả năng định vị chính xác, sử dụng GPS và cảm biến để tránh va chạm và duy trì đội hình và phần mềm phức tạp để lập trình 3D, tạo chuyển động và hiệu ứng ánh sáng.
Drone trình diễn và drone thông thường khác nhau về mục đích, thiết kế và cách vận hành. Drone trình diễn được thiết kế để tạo trải nghiệm thị giác độc đáo trong các sự kiện lớn. Trong khi đó, drone thông thường phục vụ nhiều nhu cầu như quay phim, chụp ảnh từ trên cao, giám sát an ninh hoặc giao hàng.

Drone trình diễn có thiết kế đơn giản, tập trung vào đèn LED và khả năng bay đồng bộ. Chúng có trọng lượng nhẹ chỉ vài trăm gram, cùng hệ thống LED RGB và thời gian bay tối đa 20 phút. Ngược lại, drone thông thường có thể được trang bị camera chất lượng cao, cảm biến tránh chướng ngại vật hoặc pin dung lượng lớn.
Drone trình diễn được điều khiển bằng phần mềm chuyên dụng, cho phép lập trình các tuyến bay và hiệu ứng ánh sáng phức tạp, thường mất nhiều tháng chuẩn bị, Drone thông thường sử dụng điều khiển từ xa hoặc ứng dụng di động với các tính năng như bay tự động hoặc theo dõi đối tượng.
Có thể sử dụng drone nhặt được không?
Nếu bạn nhặt được một chiếc drone trình diễn bị rơi, khả năng sử dụng nó rất hạn chế. Những drone này được lập trình để hoạt động trong hệ thống lớn, với phần mềm điều khiển chuyên dụng để thực hiện các động tác bay đồng bộ và hiển thị hiệu ứng ánh sáng.
Không có phần mềm này, bạn không thể tái tạo các màn trình diễn. Trong trường hợp drone vẫn hoạt động, bạn có thể thử điều khiển nó bằng bộ điều khiển từ xa tiêu chuẩn nếu tương thích, nhưng chỉ đạt được các chức năng bay cơ bản.

Drone trình diễn phụ thuộc vào phần mềm chuyên dụng, thường chỉ có sẵn cho nhà sản xuất hoặc tổ chức sự kiện. Ngoài ra, chúng có thể yêu cầu bộ điều khiển hoặc hệ thống cụ thể, không dễ tìm trên thị trường. Thiếu các thành phần này khiến việc sử dụng drone trở nên bất khả thi.
Sử dụng drone không thuộc sở hữu có thể vi phạm pháp luật, đặc biệt nếu drone đã được đăng ký hoặc chứa dữ liệu nhạy cảm. Ở nhiều quốc gia, drone phải được đăng ký với cơ quan quản lý hàng không, và việc sử dụng trái phép có thể dẫn đến hậu quả pháp lý.
Ngoài ra, nhà sản xuất và tổ chức sự kiện áp dụng các biện pháp bảo mật để ngăn chặn sử dụng drone trái phép trong trường hợp thất lạc cũng như để bảo vệ tài sản trí tuệ.
Cơ chế bảo mật của drone
Drone trình diễn sử dụng nhiều tính năng bảo mật để đảm bảo an toàn và ngăn chặn sử dụng trái phép:

Mã hóa giao tiếp: Drone giao tiếp qua mạng mã hóa cục bộ, ngăn chặn việc chặn hoặc thay đổi lệnh.
Geofencing: Sử dụng GPS để tạo ranh giới ảo. Nếu drone vượt qua, nó sẽ quay lại điểm xuất phát (normal geofence) hoặc tắt động cơ (hard geofence).
Khóa phần mềm: Drone chỉ hoạt động với phần mềm hoặc hệ thống điều khiển được ủy quyền.
Xác thực thiết bị: Một số drone yêu cầu xác thực qua mã PIN, tài khoản hoặc kết nối với bộ điều khiển cụ thể.
Theo dõi GPS: Tính năng "trở về điểm xuất phát" hoặc "tìm drone" giúp chủ sở hữu định vị drone bị mất.
Nhiều tần số radio: Drone sử dụng nhiều radio trên các băng tần khác nhau để duy trì giao tiếp trong môi trường nhiễu.
Tách biệt phần mềm: Phần mềm điều khiển tự động và phần mềm nhiệm vụ chạy trên các bộ xử lý riêng, đảm bảo drone có thể quay về an toàn nếu một phần mềm gặp lỗi.
Những tính năng này không chỉ ngăn chặn sử dụng trái phép mà còn đảm bảo an toàn trong các sự kiện đông người.
Kết luận lại, khi nhặt được drone trình diễn bị rơi, chúng ta nên trả lại về cho đơn vị sở hữu bởi nếu không có các thiết bị phù hợp, drone này cũng trở nên vô dụng. Ngoài ra, việc sử dụng drone không thuộc sở hữu có thể vi phạm pháp luật và gây rủi ro an toàn.
Trả lại drone không chỉ là hành động đúng đắn về mặt pháp lý mà còn tôn trọng công nghệ và sự sáng tạo của các nhà tổ chức sự kiện.