Ở Trung Quốc, có thể ít người nghe qua cái tên Mã Hưng Điền, thế nhưng nếu đã từng một lần đến Triều Châu, tỉnh Quảng Đông, chắc chắn không ai là không biết đến công ty dược Kangmei Pharmaceutical.
Kangmei Pharmaceutical là công ty dược phẩm lớn nhất Trung Quốc và là công ty dược phẩm đầu tiên ở đất nước tỷ dân có giá trị thị trường vượt mốc 100 tỷ NDT, lợi nhuận hàng năm thu về hàng tỷ NDT, thậm chí còn chiếm 1/4 doanh thu thuế hàng năm của những công ty khác.
Riêng cá nhân Mã Hưng Điền, ông từng giành danh hiệu "Dược Vương" ở Trung Quốc, nắm giữ 99,68% cổ phần của Kangmei Pharmaceutical. Tuy nhiên đến thời điểm hiện tại, tất cả những điều trên chỉ còn là chuyện của quá khứ.
Từ ông chủ hiệu thuốc nhỏ trở thành chủ tịch doanh nghiệp lớn
Mã Hưng Điền sinh năm 1969 tại thành phố Phổ Ninh, Quảng Đông. Anh ấy gặp vợ mình là Hứa Đông Ngọc khi mới ngoài 20. Cũng chính mối nhân duyên này đã từng bước chắp cánh cho khát vọng làm giàu của chàng trai trẻ họ Mã. Theo đó, Hứa Đông Ngọc sau này là phó giáo sư tại Đại học Tây Y Quảng Châu và là chuyên gia trong ủy ban Hiệp hội Y học cổ truyền Trung Quốc. Có vợ là chuyên gia trong lĩnh vực y học cổ truyền. Sau khi kết hôn, Mã Đông Hưng được vợ ủng hộ và tiếp sức khi tham gia vào ngành này.
Vào những năm 1990, số lượng doanh nhân ở Trung Quốc tăng lên đáng kể, nền kinh tế dần phát triển và sự thịnh vượng ở khắp mọi nơi. Hai vợ chồng Mã Hưng Điền thấy xung quanh ai cũng khởi nghiệp nên quyết định cùng nhau "ra khơi", mở tiệm thuốc bắc.
Dưới sự quản lý của của 2 vợ chồng trẻ, công việc kinh doanh của hiệu thuốc ngày càng phát triển. Chỉ trong vài năm, họ đã giành được hũ vàng đầu tiên trong đời. Đến năm 1997, Mã Hưng Điền 28 tuổi chính thức thành lập công ty Kangmei Pharmaceutical.
Năm 1998, Kangmei bắt đầu sản xuất thuốc và phát triển thành công một số loại thuốc mới cấp quốc gia, giúp thương hiệu này nhanh chóng "đổ bộ" thành công vào thị trường chứng khoán năm 2001. Đây là một trong những trường hợp hiếm gặp khi một công ty niêm yết thành công chỉ sau 4 năm thành lập.
Có thể nói, dưới sự hỗ trợ đắc lực của người vợ là chuyên gia trong ngành, Mã Hưng Điền như cá gặp nước, sự nghiệp phát triển, phất lên như diều gặp gió.
Tuy nhiên, cũng không thể phủ nhận tài năng của Mã Hưng Điền. Là một doanh nhân nhạy bén trên thương trường, ông biết tận dụng điểm mạnh của bản thân và phát huy hết khả năng của mình. Ông biết rằng nếu Kangmei muốn phát triển hơn nữa, nó phải làm được những điều lớn lao hơn.
Biến thách thức thành cơ hội, trở thành "Dược vương" của Trung Quốc
Trên thực tế, vào thời điểm đó, sự cạnh tranh của các loại thuốc tây ở Trung Quốc rất khốc liệt, chu kỳ nghiên cứu và phát triển kéo dài và rủi ro cao. Vì vậy, Mã Hưng Điền bắt đầu xem xét việc đổi mới Kangmei từ khâu nghiên cứu các bài thuốc mới cũng như khâu sản xuất.
Tại một hội thảo về thuốc, Mã Hưng Điền dõng dạc tuyên bố rằng thị trường thuốc đông y Trung Quốc chắc chắn sẽ ngày càng phát triển và có quy mô lớn trong tương lai. Vào thời điểm đó, nhiều bác sĩ dạn dày kinh nghiệm của Trung Quốc đã phàn nàn về chất lượng dược liệu Đông y. Do sự phổ biến của thuốc Tây, hầu hết ngành y học cổ truyền Trung Quốc đều nhỏ lẻ, phân tán và hỗn loạn. Ngay cả đối với dược liệu cùng nơi xuất xứ, chất lượng cũng có sự khác nhau rất lớn giữa các nhà sản xuất.
Từ đó, Mã Hưng Điền quyết định bắt đầu với việc tiêu chuẩn hóa y học cổ truyền Trung Quốc. Mặc dù quá trình này rất khó khăn nhưng ông vẫn kiên quyết làm, bởi chỉ cần làm được như vậy thì công cuộc cải biến của Kangmei không những có thể thành công mà còn là đem lại nhiều lợi ích cho nền y học cổ truyền nước nhà.
Theo mục tiêu đó, Mã Hưng Điền đã thực hiện một bước đi liều lĩnh là đầu tư hàng trăm triệu NDT để xây dựng một cơ sở y học hiện đại và lớn nhất ở Trung Quốc vào thời điểm đó. Sau đó, 2 vợ chồng ông áp dụng những tiêu chuẩn sản xuất để giải quyết các vấn đề về chất lượng của y học cổ truyền. Những nỗ lực này cuối cùng đã được quốc gia công nhận.
Năm 2003, cơ sở sản xuất thảo dược của Kangmei Pharmaceutical đã đạt tiêu chuẩn GMP về quản lý chất lượng sản xuất thuốc quốc gia. Năm 2005, Kangmei đã thực hiện một sự đổi mới khác, tung ra gói thuốc nhỏ được sắc sẵn thay vì sắc thủ công như trước đây. Chỉ trong vòng hơn 3 năm, thuốc sắc theo gói của hiệu Kangmei đã chiếm hơn 30% thị phần thuốc sắc của tỉnh. Năm 2012, quy mô sản xuất và bán các gói thuốc thảo dược sắc sẵn của Kangmei Pharmaceutical đứng đầu cả nước.
Những chính sách đổi mới liên tục của Mã Hưng Điền đã đưa Kangmei trở thành doanh nghiệp dẫn đầu và định hình ngành y dược ở Trung Quốc. Kangmei có 11 cơ sở sản xuất trên toàn Trung Quốc, mở rộng thành một chuỗi công nghiệp từ sản xuất, vận chuyển và bán thuốc y học cổ truyền. Giá trị thị trường của Kangmei tăng 120 lần trong chỉ vài năm sau đổi mới, lợi nhuận tăng 256 lần, tổng tài sản tăng doanh nghiệp tăng 329 lần.
Cũng nhờ sản xuất và kinh doanh thành công, Mã Hưng Điền ngày một giàu có. Vào thời kỳ đỉnh cao, ông sở hữu khối tài sản ròng lên đến 40 tỷ NDT. Mặc dù Kangmei dưới sự lãnh đạo của doanh nhân này đã đạt được những thành tựu nổi bật trong ngành y học Trung Quốc, thế nhưng, những bất thường dần xuất hiện và cuối cùng, những bí mật cũng có ngày bị vạch trần và đưa ra ánh sáng.
Giấy không gói được lửa, sự thật được phơi bày
Từ năm 2005 đến năm 2012, Mã Hưng Điền đã kiếm lợi bất chính cho Kangmei Pharmaceutical, đồng thời đưa hối lộ cho một số quan chức nhà nước với tổng số tiền 7,9 triệu đô la Hong Kong và 600.000 NDT để phát triển doanh nghiệp. Cũng vì thế, cả Kangmei Pharmaceutical và Mã Hưng Điền đều bị cấu thành tội hối lộ.
Từ năm 2015 đến năm 2018, ông đã hợp tác với những người khác nhằm huy động một số tiền lớn trái quy định và sử dụng quyền kiểm soát thực tế đối với tài khoản giao dịch chứng khoán để mua bán và thực hiện các giao dịch liên tục. Từ đó thao túng giá cổ phiếu và khối lượng giao dịch của Kangmei Dược để đánh lừa cổ đông.
Từ năm 2016 đến năm 2018, Kangmei Pharmaceutical bị nghi ngờ thổi phồng thu nhập hoạt động lũy kế là 29,128 tỷ NDT; thổi phồng quỹ tiền tệ lên 88,6 tỷ NDT; có những thiếu sót lớn trong báo cáo thường niên trong 3 năm gần nhất; các giao dịch liên quan của các quỹ không hoạt động không được tiết lộ theo yêu cầu và một số sai phạm khác.
Tài sản gần 30 tỷ NDT của Kangmei Pharmaceutical bị thất thoát cùng số tiền sai phạm rất lớn đã bất ngờ làm thị trường chứng khoán bùng nổ. Trước khi vụ án được khởi tố điều tra, giá trị thị trường của Kangmei Pharmaceutical từng lên tới hơn 130 tỷ NDT. Thế nhưng giông tố ập đến, các cổ đông lần lượt tháo chạy khiến giá cổ phiếu của doanh nghiệp này lao dốc thảm hại.
Theo đánh giá từ báo cáo tài chính, doanh thu của Kangmei Pharmaceutical trong quý 3 năm 2021 là 1,017 tỷ NDT, giảm 30,12% so với cùng kỳ năm trước. Lãi ròng 3 quý đầu năm cũng lỗ 1.025 tỷ NDT. Ngoài ra, tính đến ngày 30 tháng 9 năm 2021, tài sản của công ty là 31.495 tỷ NDT trong khi số nợ phải trả là 42.902 tỷ NDT và tỷ lệ tài sản trên nợ phải trả cao tới 136,22%.
Vào ngày 17 tháng 11 năm 2021, Mã Hưng Điền đã bị Tòa án nhân dân trung cấp thành phố Phật Sơn, tỉnh Quảng Đông kết án 12 năm tù giam và phạt 1,2 triệu NDT vì tội thao túng thị trường chứng khoán, tội đưa hối lộ.
Trước đó, ngày 14 tháng 5 năm 2020, trang web của Ủy ban điều tiết chứng khoán Trung Quốc đã đưa ra thông báo, quyết định yêu cầu Công ty dược phẩm Kangmei cải chính và đưa ra cảnh báo và phạt tiền 600.000 NDT. Đồng thời phạt tiền từ 900.000 NDT đến 100.000 NDT đối với 21 người có liên quan; 6 người chịu trách nhiệm chính bị cấm tham gia thị trường chứng khoán từ 10 năm đến vĩnh viễn.
Sau tất cả, Kangmei Pharmaceutical vỡ nợ, còn bản thân thì phải vào tù chính là trái đắng mà Dược Vương Mã Hưng Điền phải nhận lấy sau những sai trái của mình.
(Theo Toutiao)