Trung Quốc dần mở cửa trở lại: Những ngành nào sắp hưởng lợi lớn nhất?

Theo nhận định của Công ty chứng khoán VNDirect, hưởng lợi lớn nhất sẽ là các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực hàng không.

Đến thời điểm hiện tại, Trung Quốc đang dần mở cửa trở lại hoạt động hàng không quốc tế qua việc giảm thiểu các quy định cho khách quốc tế nhập cảnh như chỉ cần xét nghiệm 1 lần âm tính trong vòng 48h thay vì 2 lần như trước, đồng thời chỉ cần cách ly tại nhà 5 ngày thay vì cách ly tập trung 7 ngày. Từ đầu tháng 12, Trung Quốc đã cho phép các hãng hàng không Việt Nam khai thác các đường bay thường lệ đến/đi với tần suất 15 chuyến/tuần thay vì 2 chuyến/tuần trong thời gian vừa qua.

Ngay khi Trung Quốc có động thái mở cửa, các hãng hàng không Vietnam Airlines, Bamboo, Vietjet đã nhanh chóng triển khai lại các đường bay đến Trung Quốc. Dự kiến, tần suất các chuyến bay quốc tế giữa Việt Nam và Trung Quốc sẽ phục hồi trong thời gian tới, theo đó ước tính lượng khách quốc tế đi/đến của thị trường Trung Quốc sẽ hồi phục về mức 20%/40%/60%/80% so với trước đại dịch trong quý 1/quý 2/quý 3/quý 4 của năm 2023, do đó thời điểm lượng khách quốc tế Trung Quốc phục hồi mạnh sẽ rơi vào thời điểm quý 2 và quý 3 của năm 2023.

Lượng khách quốc tế của thị trường TQ chiếm 35% tổng lượng khách quốc tế của Việt Nam trước dịch, do đó, việc TQ mở cửa sẽ hỗ trợ mạnh cho triển vọng hồi phục của hàng không quốc tế Việt Nam.

Nhóm hưởng lợi lớn thứ hai là các doanh nghiệp thủy sản, xi măng và cao su.

Về thủy sản, tuy bị hạn chế nhiều trong nửa đầu năm 2022 nhưng thị trường Trung Quốc vẫn là trụ cột cho ngành xuất khẩu cá tra Việt Nam. Tính đến hết tháng 10/2022, xuất khẩu cá tra Việt Nam đạt 2,1 tỷ USD, trong đó, thị trường Trung Quốc & Hồng Kông (Trung Quốc) dẫn đầu nhập khẩu cá tra Việt Nam, chiếm gần 30%, đạt 638 triệu USD, tăng 58% so với cùng kỳ.

Vì vậy, việc Trung Quốc mở cửa sẽ là một trong những động lực lớn nhất hỗ trợ cho việc tăng trưởng sản lượng xuất khẩu của các doanh nghiệp trong năm 2023 của ngành này. Tuy nhiên doanh nghiệp nào có tỷ trọng doanh thu và thị phần lớn ở thị trường này sẽ là những doanh nghiệp được hưởng lợi nhiều hơn.

Đối với xi măng, Trung Quốc là thị trường xuất khẩu lớn nhất của xi măng Việt Nam khi chiếm tới 54% tổng sản lượng năm 2021. Việc Trung Quốc mở cửa trở lại sẽ giúp nối lại hoạt động xây dựng và đẩy mạnh đầu tư cơ sở hạ tầng, từ đó giúp nhu cầu xi măng tại quốc gia này phục hồi.

Bên cạnh đó, việc kỳ vọng sản lượng xuất khẩu phục hồi cũng sẽ giúp các công ty xi măng Việt Nam cải thiện hiệu suất vận hành nhà máy qua đó giúp tăng biên lợi nhuận gộp trong thời gian tới (nhờ giảm chi phí khấu hao/từng sản phẩm).

Còn với ngành cao su, Trung Quốc là thị trường tiêu thụ cao su tự nhiên lớn nhất của Việt Nam, luôn chiếm khoảng 70-80% tổng kim ngạch xuất khẩu cao su. Việt Nam cũng là một trong những đối tác cung cấp cao su lớn nhất với Trung Quốc với thị phần 10 tháng 2022 là 16,7%, chỉ xếp sau Thái Lan là 33,6%.

Việc Trung Quốc mở cửa cho hoạt động xuất khẩu không chỉ gỡ được nút thắt về sản lượng đầu ra của cao su mà còn tạo đà tăng cho giá cao su tới từ nhu cầu cao su khá cao cho sản xuất lốp xe của quốc gia này. 

Nhóm hưởng lợi thứ ba gồm thép và dệt may. Với thép, Trung Quốc mở cửa sẽ giúp nối lại hoạt động xây dựng và đẩy mạnh đầu tư cơ sở hạ tầng, từ đó giúp nhu cầu thép xây dựng tại quốc gia này phục hồi và giá bán thép cũng sẽ được kỳ vọng tăng trở lại. Nhu cầu sản xuất công nghiệp tăng tại Trung Quốc cũng sẽ giúp chuỗi cung ứng toàn cầu được khôi phục. Từ đó giúp các công ty xuất khẩu tôn mạ được hưởng lợi gián tiếp.

Với dệt may, Trung Quốc là thị trường xuất khẩu sợi chính của Việt Nam (chiếm 48% tổng giá trị xuất khẩu sợi của Việt Nam). Vì vậy, việc Trung Quốc mở cửa sẽ là yếu tố kích thích nhu cầu của ngành dệt may tại Việt Nam. Hơn nữa, lạm phát Mỹ (chiếm 39% tổng giá trị xuất khẩu hàng dệt may của Việt Nam) được dự báo giảm về mức khoảng 2-4% trong năm 2023 cũng sẽ là yếu tố phục hồi cho ngành dệt may Việt Nam, đặc biệt là mảng sợi.

Các nhóm ngành còn lại được hưởng lợi gồm bán lẻ công nghệ (tăng sản lượng cung ứng sản phẩm công nghệ) và gạo (Trung Quốc chiếm 12% tổng giá trị xuất khẩu gạo).

Ngược lại, ngành gặp tác động tiêu cực khi Trung Quốc mở cửa là phân bón. Trung Quốc là quốc gia xuất khẩu phân bón lớn thứ 2 thế giới (chiếm khoảng 13% tổng giá trị xuất khẩu toàn cầu). Do đó, việc Trung Quốc mở cửa trở lại sẽ cung cấp một lượng cung lớn ra thị trường. Từ đó sẽ làm giá phân bón tiếp tục xu hướng giảm giá.

Hơn nữa, xu hướng giảm này sẽ gia tăng do Nga (nước xuất khẩu lớn nhất với tỷ trọng khoảng 15% tổng giá trị xuất khẩu toàn cầu) sẽ mở kim ngạch xuất khẩu từ đầu năm 2023. Các doanh nghiệp sản xuất phân bón sẽ chịu tác động tiêu cực từ việc giá bán giảm, gây ảnh hưởng trực tiếp đến doanh thu.