Trump hứa hạ giá “thuốc giảm béo” xuống 150 USD: Cổ phiếu dược phẩm Phố Wall rúng động

Cổ phiếu của hai tập đoàn dược phẩm hàng đầu thế giới Eli Lilly và Novo Nordisk đồng loạt lao dốc trong phiên giao dịch cuối tuần qua, sau khi Tổng thống Donald Trump tuyên bố chính quyền của ông sẽ tìm cách hạ giá thuốc giảm cân GLP-1 chính hãng xuống còn 150 USD mỗi tháng - chỉ bằng một phần nhỏ so với giá bán hiện nay.

Phát biểu gây chấn động của ông Trump

Phát biểu tại một sự kiện về thụ tinh trong ống nghiệm ở Nhà Trắng, ông Trump nói:

“Ở London, bạn có thể mua một loại thuốc với giá khoảng 130 USD, thậm chí thấp hơn, chỉ 88 USD hồi tháng trước. Còn ở New York, bạn phải trả tới 1.300 USD cho cùng loại thuốc đó. Thay vì trả 1.300 USD, mọi người sẽ chỉ phải trả khoảng 150 USD, và họ cũng trả 150 USD, tức là chúng ta sẽ cùng trả một mức giá".

Khi được hỏi đang nói về loại thuốc nào, ông Trump đáp: “Tôi đang nói đến Ozempic, hoặc… thuốc giảm béo đó.”

Ngay sau phát biểu này, bác sĩ Mehmet Oz - Giám đốc Cơ quan Quản lý Bảo hiểm Y tế và Trợ cấp Y tế (Centers for Medicare and Medicaid, CMS) đã ngắt lời đính chính, khẳng định chính quyền chưa đạt được bất kỳ thỏa thuận giảm giá nào với các hãng dược.

“Chúng tôi vẫn chưa đàm phán về giá của nhóm thuốc GLP-1, bao gồm Ozempic. Các cuộc thương lượng sẽ được triển khai dần trong thời gian tới,” ông Oz nói.

Trước đó một tuần, ông Oz từng tiết lộ rằng chính quyền Trump “đang ở giữa rất nhiều cuộc thảo luận” với các nhà sản xuất thuốc giảm cân về giá bán.

Cổ phiếu sụt mạnh sau phát biểu

Sau phát biểu của ông Trump, cổ phiếu Eli Lilly giảm 2%, Novo Nordisk mất 3%, trong khi Hims & Hers Health - công ty chuyên bán các phiên bản thuốc GLP-1 pha chế lại (compounded) - rớt hơn 15% do nguy cơ mất lợi thế cạnh tranh về giá.

Eli Lilly và Novo Nordisk nằm trong số 17 tập đoàn dược lớn nhất Mỹ đã nhận thư từ chính quyền Trump sau khi ông ký sắc lệnh về chính sách “quốc gia được đối xử tốt nhất” (most-favored nation pricing), yêu cầu đưa giá thuốc tại Mỹ về mức tương đương với các nước phát triển khác.

Hai hãng Pfizer và AstraZeneca đã đồng ý ký thỏa thuận giá thuốc với chính quyền Trump, và những phát biểu mới nhất cho thấy chính quyền đang muốn thuyết phục các hãng thuốc giảm cân tham gia chương trình này.

GLP-1 là gì và vì sao lại gây “sốt”?

Để hiểu vì sao phát biểu này lại khiến cổ phiếu dược rớt mạnh, cần biết rõ GLP-1 là gì.

GLP-1 (Glucagon-Like Peptide-1 receptor agonists) là nhóm thuốc chủ vận thụ thể GLP-1, có tác dụng mô phỏng hoạt động của hormone GLP-1 tự nhiên trong cơ thể.

Hormone này giúp: Tăng tiết insulin để giảm đường huyết; Ức chế glucagon - hormone làm tăng đường huyết; Làm chậm tiêu hóa và tạo cảm giác no lâu, giúp người dùng ăn ít hơn và giảm cân.

Ban đầu, GLP-1 được phát triển để điều trị tiểu đường type 2, nhưng các nghiên cứu sau đó phát hiện tác dụng giảm cân mạnh mẽ, khiến nhóm thuốc này trở thành hiện tượng toàn cầu.

Các thương hiệu sản xuất thuốc GLP-1 nổi bật gồm Ozempic và Wegovy của Novo Nordisk, Mounjaro và Zepbound của Eli Lilly.

Hiện nay, nhu cầu GLP-1 đang bùng nổ ở Mỹ và châu Âu, nhưng giá thành cao khiến nhiều người tiêu dùng phải tìm đến thuốc pha chế lại do các nền tảng telehealth như Hims & Hers cung cấp, với giá chỉ khoảng 130-200 USD/tháng, so với 500-1.300 USD/tháng của thuốc chính hãng.

Do đó, nếu chính quyền Trump có thể thực sự đưa giá thuốc GLP-1 chính hãng xuống 150 USD/tháng, mức này sẽ rẻ hơn cả thuốc pha chế, sẽ tạo ra cú sốc lớn trên thị trường thuốc giảm cân và đe dọa trực tiếp lợi nhuận của các hãng dược lớn.

Ý nghĩa của phát biểu và tác động thị trường

Phát biểu của ông Trump mang ý nghĩa chính trị và kinh tế sâu sắc.

Về chính trị, ông thể hiện lập trường “bảo vệ người tiêu dùng Mỹ” trước tình trạng người dân phải trả giá thuốc cao gấp nhiều lần châu Âu - vấn đề từng là chủ đề nóng trong các chiến dịch tranh cử.

Về kinh tế, nếu sáng kiến này trở thành hiện thực, nó có thể làm đảo lộn mô hình lợi nhuận của ngành dược Mỹ, vốn phụ thuộc vào thị trường nội địa với biên lợi nhuận rất cao.

Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng khả năng thực thi trong ngắn hạn rất thấp, bởi việc thương lượng giá thuốc cần đàm phán phức tạp giữa chính phủ và hàng chục tập đoàn dược, trong khi nhóm GLP-1 hiện là “con gà đẻ trứng vàng” của ngành.

Theo các nhà phân tích của Bloomberg và CNBC, phản ứng tiêu cực của thị trường ngay lập tức cho thấy nỗi lo ngại rằng chính quyền có thể can thiệp mạnh vào định giá thuốc, làm giảm kỳ vọng lợi nhuận của các hãng dược vốn đang hưởng lợi từ “cơn sốt giảm cân” toàn cầu.

Dù khả năng hạ giá thuốc GLP-1 chính hãng xuống 150 USD/tháng vẫn còn xa vời, phát biểu này phản ánh một xu hướng chính sách mới của Mỹ: đưa giá thuốc về mức hợp lý hơn - điều có thể định hình lại toàn bộ ngành dược toàn cầu trong những năm tới.

Tham khảo: Bloomberg, CNBC