Top 10 doanh nghiệp Việt hàng đầu của thị trường hơn 7 tỷ USD dần về tay nước ngoài: Sau Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ đến lượt nhà đầu tư Trung Quốc

Với đặc thù tăng trưởng ổn định ngay cả trong giai đoạn khủng hoảng kinh tế, ngành dược luôn là một trong những lĩnh vực hấp dẫn nhất với giới đầu tư, đặc biệt là khối ngoại.

Trong số các doanh sản xuất dược hàng đầu của Việt Nam, nhiều doanh nghiệp đang có các cổ đông chiến lược nước ngoài. Top 10 doanh nghiệp dược phẩm có vốn hóa lớn nhất thị trường Việt Nam hiện nay, các doanh nghiệp có cổ đông chính là nhà đầu tư nước ngoài có thể kể đến như Dược Hậu Giang (DHG), Domesco (DMC), Traphaco (TRA), Imexpharm (IMP), Dược Hà Tây (DHT).

Trong đó, nhiều cổ đông ngoại đã nắm quyền chi phối doanh nghiệp như Taisho Pharmaceutical nắm 51% Dược Hậu Giang, SK Group hiện vẫn nắm 65% Imexpharm (đã ký thỏa thuận khung bán cho Lian SGP Holding Pte. Ltd), Abbott nắm 58% của Pharimexco hay như Stada đã nắm tới 99,5% vốn của Pymepharco.

Sau những dấu ấn mạnh mẽ từ các tập đoàn Hàn Quốc, Mỹ, Nhật Bản và Đức, cuộc chơi đang chứng kiến bước chuyển mới với sự tham gia của Tập đoàn Trung Quốc.

Ngày 22/05/2025, CTCP Dược phẩm Imexpharm (mã CK: IMP) đã thông tin về việc Lian SGP Holding Pte. Ltd. - một công ty được thành lập tại Singapore và được sở hữu 100% bởi Livzon Pharmaceutical Group Inc. (Trung Quốc), vừa ký kết một thỏa thuận khung với SK Investment Vina III Pte. Ltd., CTCP Đầu tư Bình Minh Kim (Sunrise Kim Investment JSC) và CTCP Đầu tư KBA (KBA Investment JSC) về việc mua lại cổ phần trong Imexpharm.

Theo đó, Lian SGP Holding Pte. Ltd. dự kiến sẽ thực hiện giao dịch mua lại 64,81% cổ phần của Imexpharm do nhóm SK sở hữu. Theo công bố củaLivzon Pharmaceutical Group Inc, giá trị thương vụ gần 5.731 tỷ đồng, tương ứng với giá bình quân là 57.400 đồng/cp.

Được biết, SK Group ban đầu mua gần 25% vốn Imexpharm thông qua công ty con SK Investment Vina III vào năm 2020 với số tiền không được tiết lộ. Sau đó quỹ này liên tục mua vào và nâng tỷ lệ lên 65% thông qua SK Investment Vina III, Đầu tư Bình Minh Kim, Đầu tư KBA. Trước đây, tháng 12/2024, báo chí quốc tế từng đưa tin SK Group đang xem xét bán 65% vốn tại Công ty cổ phần Dược phẩm Imexpharm (IMP). 

Sau khi hoàn tất, IMP sẽ trở thành công ty con gián tiếp không do Công ty sở hữu toàn bộ và kết quả tài chính của IMP sẽ được hợp nhất vào báo cáo tài chính của Tập đoàn. Còn SK sẽ không còn sở hữu cổ phần tại IMP.

Các nhà đầu tư Hàn Quốc khác cũng đang tham gia vào lĩnh vực dược phẩm tại Việt Nam phải kể đến Mirae Asset và Daewoong Pharmaceutical. 

Vào năm 2017, Traphaco đã thay máu cổ đông với sự xuất hiện của nhóm Hàn Quốc sau khi 2 pháp nhân đại diện cho quỹ đầu tư Mirae Asset và Daewoong Pharmaceutical lần lượt là Magbi Fund Limited (25%) và Super Delta Pte Ltd (15%) chi đến tổng cộng hơn 2.350 tỷ để mua thoả thuận 16,6 triệu cổ phiếu TRA (tỷ lệ 40,12%) từ Mekong Capital và Vietnam Holding Ltd.

Đến nay, Daewoong đã trở thành cổ đông chiến lược hỗ trợ đắc lực cả về tài chính và công nghệ cho Traphaco. Lượng cổ phiếu trong tay nhóm cổ đông Hàn Quốc hiện có giá trị thị trường khoảng 1.200 tỷ đồng, thấp hơn khoảng 48% so với vốn ban đầu. Dù vậy, cổ tức cao hàng năm từ Traphaco cũng phần nào bù đắp cho khoản lỗ trên.

Với nhà đầu tư Nhật Bản, năm 2016, Taisho bắt đầu thâu tóm Dược Hậu Giang khi rót 100 triệu USD để mua 24,44% cổ phần với giá 100.000 đồng/cp, cao hơn 20-30% so với giá thị trường thời điểm đó.

Sau nhiều lần tăng sở hữu, đến giữa năm 2019, cổ đông đến từ Nhật đã nâng sở hữu lên trên 51% và chính thức hoàn thất thâu tóm Dược Hậu Giang. Động thái diễn ra ngay sau khi Dược Hậu Giang thực hiện nới room ngoại từ 49% lên 100% vào tháng 7/2018. Ước tính số tiền Taisho chi ra để thâu tóm Dược Hậu Giang vào khoảng 7.000 tỷ đồng.

Đầu tháng 2/2021, ASKA Pharmaceutical đã chi khoảng 440 tỷ đồng để sở hữu 24,9% cổ phần qua đó trở thành cổ đông lớn nhất tại Dược Hà Tây. Sau đó, ASKA Pharmaceutical nhiều lần mua thêm cổ phiếu đến nay đã sở hữu 40% cổ phần của Dược Hà Tây.

Doanh nghiệp Mỹ, Abbott, từ năm 2012, thông qua công ty con là CFR International Spa đã thực hiện thâu tóm Domesco. Thời điểm đó, “gã khổng lồ” này đã liên tục mua gom đến 8,2 triệu cổ phiếu DMC và trở thành cổ đông lớn nắm giữ 45,94% cổ phần. Ngay sau khi Domesco nới room ngoại lên 100% vào tháng 9/2016, Abbott đã không bỏ qua cơ hội nâng tỷ lệ sở hữu lên 51,69% cổ phần.

Ước tính, cổ đông ngoại này đã chi khoảng 400 tỷ để thâu tóm Domesco. Đến nay, giá trị số cổ phần trong tay Abbott đã lên đến hơn 1.100 tỷ đồng, chưa kể cổ tức bằng tiền hàng năm với tỷ lệ cao.

 Stada Service Holding B.V, công ty con của Tập đoàn dược phẩm STADA Arzneimittel AG (Đức) gia nhập Pymepharco từ năm 2008, sau đó trở thành cổ đông chiến lược nắm giữ 62% vốn. Tính đến cuối năm 2020, Stada Service Holding B.V tăng sở hữu lên 88% và tiếp tục tăng lên 99,5% vào cuối tháng 2/2021.

Cũng tại đầu năm 2021, HĐQT Pymepharco đã thông qua việc cho phép cổ đông lớn Stada Service Holding B.V và người có liên quan nâng tỷ lệ sở hữu lên tối đa 100% vốn điều lệ của Công ty mà không cần thực hiện chào mua công khai, tỷ lệ tán thành 99,96%. 

Sau khi "bán mình" Pymepharco đã tiến hành hủy tư cách công ty đại chúng, và hủy niêm yết từ 6/12/2021.

Tiềm năng vẫn còn rất lớn

Không thể phủ nhận, sự xuất hiện của cổ đông chiến lược nước ngoài với tiềm lực tài chính và sức mạnh công nghệ đã giúp các doanh nghiệp dược Việt Nam gia tăng đáng kể lợi thế canh tranh, mở rộng thị trường. Các doanh nghiệp không ngừng mở rộng hoạt động nghiên cứu, phát triển sản phẩm mới,… cũng góp phần không nhỏ thúc đẩy sự phát triển của thị trường dược.

Thực tế, tiềm năng tăng trưởng của ngành dược trong trung và dài hạn cũng được đánh giá rất cao khi quy mô dân số Việt Nam ở mức lớn và đang trong quá tính già hóa với tốc độ nhanh. Thu nhập bình quân đầu người tăng cũng giúp người dân chi tiêu nhiều hơn cho các sản phẩm y tế, chăm sóc sức khỏe.

Theo báo cáo do Research And Markets cung cấp, thị trường dược phẩm Việt Nam có sự tăng trưởng đáng kể, với dự báo cho thấy tỷ lệ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) là 7,96% đến năm 2029. Các yếu tố chính góp phần vào sự mở rộng này bao gồm dân số già hóa, đầu tư cơ sở hạ tầng chăm sóc sức khỏe tăng, các sáng kiến ​​của chính phủ nhằm thúc đẩy sản xuất dược phẩm trong nước và sự gia tăng các bệnh mãn tính và liên quan đến lối sống.

Theo Research And Markets, giá trị thị trường dược phẩm ước tính của Việt Nam vào năm 2024 là 7,6 tỷ USD. Đến năm 2029, con số này là 12,12 tỷ USD.