Tiktok Shop đang thay đổi cuộc chơi của thương mại điện tử

Nội dung chính:

• Nhiều người mua và người bán trong nước đang đẩy mạnh mua bán trên nền tảng Tiktok Shop nhờ những ưu thế của trang thương mại điện tử này.
• Từ khi gia nhập thị trường, bên cạnh lợi thế về lượng người dùng ngày càng nhiều của Tiktok, Tiktok Shop mạnh tay chi nhiều ưu đãi, như cách Lazada và Shopee đã và đang làm, nhằm thu hút người mua hàng.
• Thị phần ngày một lớn, Tiktok Shop đang đe dọa đến các ông lớn khác như Lazada, Shopee hay Tiki.

Xuyên suốt dịp Tết Nguyên đán, công ty bán lẻ đồ gia dụng của anh Trần Quang Hải tại Hà Nội vẫn duy trì hoạt động trên Tiktok Shop - sàn thương mại điện tử xuất hiện  ở Việt Nam từ tháng 4/2022. Đây là tháng thứ 5 công ty anh bán hàng qua Tiktok, một trong những mạng xã hội có lượng người dùng lớn nhất thế giới hiện nay. 

Anh Hải cho biết lượng khách trên Tiktok không quá nhiều nhưng doanh số thực tế vẫn cao hơn kỳ vọng. Chỉ 3 ngày đầu năm, doanh số đã đạt hơn 700 triệu đồng nhờ một sản phẩm duy nhất, để đáp ứng nhu cầu mua sắm dịp tết, anh Hải phải bổ sung thêm nhân sự hỗ trợ khách hàng.

Trước đây, các sản phẩm của anh Hải được giới thiệu và bán trên hầu hết các kênh bán hàng trực tuyến, từ mạng xã hội Facebook, website đến Shopee. Tuy nhiên đến giữa năm 2022, khi Tiktok Shop ra đời, doanh trên các nền tảng khác bắt đầu có dấu hiệu suy giảm. Anh Hải và các cộng sự buộc phải chuyển hướng tìm kiếm hướng đi mới, phát triển gian hàng trên Tiktok Shop.

“Những người bán hàng đi đầu thường sẽ hưởng lợi từ nền tảng và dễ thành công nhất. Tiktok Shop ngay từ khi có mặt trên thị trường đã tạo ra một loạt trợ giá khủng nên rất nhiều người bán được hàng trăm, hàng ngàn đơn mỗi ngày. Hiệu ứng FOMO (sợ bỏ lỡ cơ hội, sợ thị trường bão hòa) đã khiến số lượng người bán từ Facebook và các sàn khác sang Tiktok Shop ngày càng nhiều hơn”, anh Trần Quang Hải nói.

Trên thực tế, TikTok Shop theo đuổi mô hình Shoppertainment, là sự kết hợp của Shopping (mua sắm) và Entertainment (giải trí), thay vì mua sắm đơn thuần hay xem quảng cáo và mua hàng. Đây cũng là mô hình mà Shopee và Lazada đã tích cực đẩy mạnh trên nền tảng của mình vài năm qua.

Điều này cho phép các cá nhân, công ty bán hàng nhanh chóng và đơn giản hơn. Chỉ cần 1 video ngắn thịnh hành, thu hút hàng chục ngàn lượt xem trên Tiktok, kênh sẽ được biết tới và có tỷ lệ chuyển đổi thành đơn hàng cao.

Hiểu rõ cách thức hoạt động của Tiktok Shop nên anh Hải đã sử dụng các chiến lược phát trực tiếp (livestream), Affiliate marketing (tiếp thị liên kết), hợp tác với KOLs/KOCs (người có sức ảnh hưởng với một cộng đồng trên Internet), chạy quảng cáo… để đánh chiếm thị trường. 

Mẹ Sam - một trang bán hàng lâu năm trong lĩnh vực mẹ và bé gần đây cũng đẩy mạnh hoạt động bán hàng thông qua hình thức livestream trên Tiktok. Trước đó, fanpage Góc bếp mẹ Sam trên ứng dụng Facebook là kênh được chủ cửa hàng lựa chọn để livestream nhiều nhất. Tuy nhiên khoảng 3-4 tháng nay, cửa hàng phát trực tiếp cùng lúc trên cả 2 ứng dụng Tiktok và Facebook. Trong quá trình livestream, người bán nhiều lần nhắc người xem chuyển sang kênh Tiktok để theo dõi và mua hàng nhằm nhận được nhiều ưu đãi.

Tiktok Shop đang đe dọa những gã khổng lồ khác

Công ty Bytedance - công ty mẹ của Tiktok đã cho ra mắt giải pháp thương mại điện tử TikTok Shop tại Indonesia và Vương quốc Anh vào năm 2021, sau đó mở rộng sự hiện diện sang thị trường Việt Nam, Thái Lan, Philippines, Malaysia và Singapore vào tháng 4/2022.

TikTok Shop giúp các doanh nghiệp và người bán hàng tối ưu quy trình tiếp cận người dùng, đồng thời có trải nghiệm thương mại điện tử liền mạch từ khâu tải sản phẩm lên nền tảng, quản lý đơn hàng, giao hàng và thanh toán.

Thực tế, một số trang mạng xã hội phổ biến như Facebook và Instagram có mạng lưới người dùng da dạng hơn TikTok, nhưng lượng người dùng nhỏ hơn của TikTok lại có tỷ lệ tương tác cao hơn. Theo khảo sát của Bazaarvoice, những người tiêu dùng mua hàng trên TikTok thường xuyên hơn các nền tảng xã hội khác. Thuật toán của TikTok thúc đẩy khả năng khám phá và ý định mua hàng. 

Một báo cáo hồi 2021 của Tiktok chỉ ra rằng khoảng 67% người dùng chia sẻ rằng TikTok thôi thúc họ mua sắm trong khi họ không chủ động. Điều này được chứng minh bằng sự phổ biến của hashtag #TikTokMadeMeBuyIt, thu hút hơn 7,4 tỷ lượt xem vào năm 2021, không bao gồm các biến thể như #TikTokMadeMeBuyThis.

Không chỉ bằng thuật toán, ngay từ khi ra mắt, TikTok Shop sử dụng chiến lược “đốt tiền”, tung ra một loạt khuyến mãi hấp dẫn để kích cầu, thu hút người dùng, như cách Shopee và Lazada từng làm.

Tiktok Shop thường xuyên tung các ưu đãi cho người mua hàng, phổ biến nhất là các mã giảm cước phí vận chuyển cho người mua. Ở phía người bán, tại thời điểm ra mắt, TikTok Shop miễn hầu hết phụ phí cơ bản như hoa hồng, nền tảng, gian hàng chỉ phải trả phí thanh toán (1%/doanh thu đã bao gồm thuế). So với mức chiết khấu của các sàn thương mại điện tử khác, các sản phẩm bán ra trên TikTok Shop phải chịu ít phí hơn.

Từ giữa tháng 10/2022, TikTok Shop điều chỉnh phí giao dịch từ 1% lên 2,5% (đã bao gồm thuế). Dù điều chỉnh, mức phí người bán phải trả cho Tiktok Shop vẫn thấp hơn so với các trang thương mại điện tử còn lại trên thị trường. 

Phí bán hàng tại Shopee và Lazada đối với các gian hàng thông thường, không phải Shopee Mall hay Lazmall:

- Shopee: phí thanh toán (3%) + phí cố định (3%, miễn phí với các shop tham gia một trong các gói dịch vụ Freeship/Hoàn xu) + phí dịch vụ (4 hoặc 6% khi chọn dịch vụ Freeship/Hoàn xu)

- Lazada: phí thanh toán (2,992%) + phí cố định (2,992%) + phí Lazada (tùy thuộc từng chương trình ưu đãi, thường từ 4-7%)

Hãng truyền thông LatePost (Trung Quốc) đưa tin, nửa đầu năm 2022, tổng khối lượng hàng hóa (GMV) của TikTok Shop cho hoạt động thương mại điện tử vượt 1 tỷ USD. Con số này khá nhỏ bé nếu so với giá trị 36,4 tỷ USD của Shopee trong cùng kỳ. Tuy nhiên, nếu Shopee mất hơn 1 năm và Lazada cần đến 3 năm để GMV cán mốc 1 tỷ USD thì TikTok Shop đã đạt được thành tựu trên trong vòng chưa đầy 1 năm ra mắt. 

Đến tháng 11/2022, tổng doanh thu trên TikTok Shop đạt 1.686 tỷ đồng, với 13 triệu sản phẩm được bán ra từ 32.000 nhà bán hàng, theo thống kê của Metric. Mức doanh thu này tương đương 80% doanh thu cùng kỳ của Lazada và gấp 4 lần doanh thu của Tiki, những sàn thương mại điện tử đã có chục năm hoạt động ở Việt Nam. Metric cũng chỉ ra rằng trung bình mỗi ngày Tiktok Shop đạt mức doanh thu 56,6 tỷ đồng và 434.000 sản phẩm được bán ra, giá trị trung bình mỗi sản phẩm là 130.000 đồng. “Đây là các con số ấn tượng mà những sàn thương mại điện tử khác phải mất nhiều năm mới xây dựng được ", Metric nhận định.