Thu thuế chuyển nhượng bất động sản tại TP. HCM tăng gấp rưỡi

Số liệu từ Cục thuế TP. HCM cho biết, trong 9 tháng đầu năm 2024, thu thuế thu nhập cá nhân và phí trước bạ từ chuyển nhượng bất động sản trên địa bàn đạt 6.540 tỷ đồng, tăng gấp rưỡi so với cùng kỳ. Trong đó, 75% là thu thuế thu nhập cá nhân chuyển nhượng địa ốc, còn lại phí trước bạ.

Một trong những nguyên nhân khiến số thuế thu được từ chuyển nhượng bất động sản tại TP. HCM tăng trong 9 tháng đầu năm là do người dân tranh thủ giao dịch bất động sản trước khi luật mới có hiệu lực (từ 1/8/2024) khiến khoản thu từ chuyển nhượng đất tăng mạnh.

Cụ thể, theo Cục thuế TP. HCM, số thu thuế thu nhập cá nhân trong tháng 6 và 7, tăng 50-80% so với cùng kỳ. Sau 1/8, lượng người giao dịch bất động sản giảm, kéo theo số lượt nộp thuế tháng 8 sụt 32% và giảm 28% về tiền nộp.

Đến 21/9, khi UBND TP HCM cho tạm áp dụng bảng giá đất cũ, số lượt nộp thuế tăng 9% so với một tháng trước đó. Số tiền nộp cũng cao hơn 19% so với cùng kỳ, với 446 tỷ đồng. Diễn biến tương tự cũng ghi nhận với khoản thu lệ phí trước bạ từ giao dịch bất động sản.

Bên cạnh đó, các khoản thu ngân sách khác từ đất (gồm tiền sử dụng đất, thuế đất nông nghiệp và phi nông nghiệp...) cũng tăng 58% so với cùng kỳ, đạt 10.510 tỷ đồng trong 9 tháng. Tuy nhiên, so với dự toán, tiến độ thu mới đạt 26% kế hoạch năm.

Theo đó, thu tiền sử dụng đất đạt 5.933 tỷ đồng, tăng gần 54% so với cùng kỳ. Trong kỳ phát sinh một số khoản nộp đột biến, như 811 tỷ đồng được Công ty Nhà Khang Phúc nộp cho dự án ở huyện Bình Chánh. Khoản thu này tăng mạnh so với năm ngoái, nhưng chưa đảm bảo tiến độ khi chỉ đạt 17% so với dự toán do Quốc hội, Chính phủ giao năm nay. Nguyên nhân là việc triển khai các dự án tại thành phố gặp nhiều khó khăn do vướng pháp lý, thủ tục đấu giá, thị trường...

Hay thu từ tiền thuê đất đạt 4.234 tỷ đồng, tăng 72% so với cùng kỳ. Khoản này tăng do một số đơn vị địa ốc nộp tiền thuê đất một lần, như Công ty Cổ Phần Tập đoàn Đất Xanh là 156 tỷ, Công ty cổ phần Cơ khí xây dựng giao thông 115 tỷ đồng.

Lũy kế 9 tháng, các khoản thu từ đất (gồm giao dịch bất động sản) tại TP HCM là l17.050 tỷ đồng, tăng 56% so với cùng kỳ. Trong tuần đầu tháng 10, số thu này tăng thêm 17.504 tỷ đồng.

Theo ý kiến của một chuyên gia, trong quý 4/2024, có thể thu ngân sách từ đất đai còn tăng mạnh so với cùng kỳ, một phần do các vướng mắc trong khâu tính thuế đã từng bước được tháo gỡ cũng như bảng giá đất mới được áp dụng đã minh bạch và rõ ràng hơn trước.

Tuy nhiên, do 2023 là năm giao dịch trên thị trường bất động sản khá trầm lắng nên dù tỷ lệ thu tăng mạnh so với cùng kỳ nhưng số thu tuyệt đối của năm 2024 TP.HCM có thể vẫn đạt thấp so với dự toán được giao.

Theo vị chuyên gia, một trong những nguyên nhân có thể kể đến là việc triển khai các dự án trên địa bàn hiện vẫn còn gặp nhiều khó khăn do các nguyên nhân về pháp lý, thủ tục đấu giá, thị trường.... do đó các khoản thu này vẫn chưa đảm bảo theo tiến độ.