Deoleo - nhà sản xuất dầu ô liu lớn nhất thế giới đến từ Tây Ban Nha - cho biết một trong những thời điểm thách thức nhất trong lịch sử ngành công nghiệp này dường như sắp kết thúc. Giá của mặt hàng được coi là "vàng lỏng" dự kiến sẽ giảm gần một nửa so với mức cao nhất mọi thời đại trong những tháng tới.
Một giai đoạn kéo dài thời tiết khắc nghiệt và hạn hán do biến đổi khí hậu ở Nam Âu đã tác động nghiêm trọng đến vụ thu hoạch ô liu trong những năm gần đây, lên đến đỉnh điểm là một đợt tăng giá chóng mặt khiến cả những người kỳ cựu trong ngành và người tiêu dùng đều bị sốc.
Tình trạng thiếu hụt dầu ô liu - một “siêu thực phẩm” đóng vai trò không thể thiếu trong bữa ăn của người dân ở Địa Trung Hải - đã đẩy ngành công nghiệp này vào chế độ khủng hoảng, làm dấy lên nỗi lo mất an ninh lương thực và thậm chí còn thúc đẩy tội phạm gia tăng tại các siêu thị Tây Ban Nha.
Tuy nhiên, giá đã có tín hiệu hạ nhiệt. Ước tính của ngành cho thấy sản lượng thu hoạch sẽ được cải thiện đáng kể trong mùa vụ 2024-2025, đặc biệt là ở các nước sản xuất chính như Tây Ban Nha, Hy Lạp và Tunisia.
"Mặc dù đã có những bước tiến hướng tới sự cải thiện, nhưng sẽ không hoàn toàn chính xác khi nói rằng cuộc khủng hoảng đã kết thúc", Miguel Ángel Guzmán, giám đốc bán hàng tại Deoleo, trả lời CNBC.
"Chúng tôi vẫn đang trải qua giai đoạn căng thẳng về giá dầu ô liu, đặc biệt là đối với các loại dầu chất lượng cao hơn, chẳng hạn như Extra Virgin", giám đốc Guzmán cho biết, lưu ý rằng vẫn còn một số bất ổn trên thị trường trước vụ thu hoạch ô liu cho mùa vụ 2024-2025.
"Tuy nhiên, triển vọng vẫn tích cực trong những tháng tới, vì thị trường dự kiến sẽ bắt đầu ổn định. Trạng thái bình thường dự kiến sẽ dần được khôi phục khi vụ thu hoạch mới diễn ra và nguồn cung tăng lên", Guzmán cho biết.
‘Dần bình thường hóa’
Deoleo, nhà sản xuất các thương hiệu dầu ô liu gia dụng như Bertolli và Carbonell, đã mô tả cơn bão giá là “một trong những khoảnh khắc khó khăn nhất trong lịch sử của ngành” và kêu gọi “sự chuyển đổi sâu sắc” trong ngành.
Theo Expana, một công ty nghiên cứu thị trường tập trung vào nông nghiệp và thực phẩm, giá dầu ô liu nguyên chất tại Andalusia của Tây Ban Nha là 6 euro (6,33 USD)/kg tính đến ngày 6/11. Con số này giảm khoảng 19% theo tháng và giảm gần 35% so với mức cao kỷ lục là 9,2 euro vào tháng 1.
Tây Ban Nha chiếm hơn 40% sản lượng dầu ô liu của thế giới, khiến nơi đây trở thành điểm tham chiếu toàn cầu về giá cả.
Guzmán cho biết: “Việc nới lỏng giá tại nơi xuất xứ dự kiến sẽ bắt đầu từ tháng 11, tháng 12 và tháng 1, với điều kiện thời tiết và điều kiện thu hoạch vẫn ổn định trong những tuần tới”.
“Các dấu hiệu cho thấy nếu mọi thứ diễn ra bình thường, đặc biệt là nếu mưa tiếp tục có lợi cho sản xuất, chúng ta có thể thấy xu hướng giá giảm trong suốt năm 2025”, ông nói thêm.
Deoleo cho biết giá dầu ô liu sẽ giảm xuống còn khoảng 5 euro một lít, giảm mạnh so với mức cao từ 9 đến 10 euro, vốn đã trở thành chuẩn mực tại các siêu thị Tây Ban Nha trong năm nay.
“Mức giá này sẽ hợp lý trong bối cảnh sản lượng tăng, điều này sẽ làm dịu căng thẳng thị trường và tạo điều kiện cho giá cả dần dần bình thường hóa sau một thời gian biến động”, Guzmán cho biết.
‘Mối đe dọa hiện hữu đối với ngành công nghiệp’
Kyle Holland, phóng viên thị trường cấp cao về hạt có dầu và dầu tại Expana, cho biết hầu hết các công ty trong ngành đều “rất, rất bi quan” về triển vọng giá cả.
“Sản lượng là yếu tố then chốt. Đối với Tây Ban Nha, chúng tôi dự đoán sản lượng có lẽ là 1,3 triệu tấn, so với 670.000 đến 680.000 tấn của mùa trước, cơ bản là khoảng gấp đôi.”
Ngoài Tây Ban Nha, vụ thu hoạch ô liu bội thu cũng đang được kỳ vọng ở Hy Lạp, Tunisia và Thổ Nhĩ Kỳ, những nơi chất lượng ô liu dường như cũng "rất tốt".
Đại diện Guzmán của Deoleo cho biết hai năm hạn hán liên tiếp đã gây ra mối lo ngại trong ngành, "ngành này đang phải đối mặt với nhu cầu thích ứng với tương lai ngày càng bất định do biến đổi khí hậu".
Để ứng phó với thách thức này, Guzmán cho biết ngành dầu ô liu đang đầu tư đáng kể vào các công nghệ nông nghiệp mới và phát triển các giống ô liu có khả năng phục hồi tốt hơn.
"Điều này rất quan trọng, vì biến đổi khí hậu đã được xác định là mối đe dọa hiện hữu đối với ngành", ông nói thêm.
Tham khảo CNBC