Căng thẳng địa chính trị leo thang khi Mỹ tiếp tục chặn bắt tàu chở dầu ngoài khơi Venezuela
Thị trường năng lượng toàn cầu rung lắc trong những ngày cuối năm sau khi Hoa Kỳ chặn bắt một tàu chở dầu ngoài khơi bờ biển Venezuela trong vùng biển quốc tế. Theo Reuters, đây là động thái mới nhất của Washington chỉ vài ngày sau khi Tổng thống Donald Trump tuyên bố “phong tỏa hoàn toàn” các tàu chở dầu bị trừng phạt ra vào Venezuela, làm dấy lên lo ngại về nguồn cung dầu thô toàn cầu. Bộ trưởng An ninh Nội địa Mỹ Kristi Noem xác nhận lực lượng Bảo vệ bờ biển đã can thiệp, đồng thời nhấn mạnh Mỹ sẽ tiếp tục truy quét hoạt động vận chuyển dầu bị cấm vận mà Washington cho là tài trợ cho tội phạm ma túy trong khu vực.
Chính phủ Venezuela phản ứng gay gắt, gọi đây là “hành vi cướp biển quốc tế nghiêm trọng” và tuyên bố sẽ đưa vụ việc ra Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc. Theo công ty quản lý rủi ro hàng hải Vanguard, con tàu bị chặn bắt được cho là tàu Centuries mang cờ Panama và không nằm trong danh sách trừng phạt của Mỹ, làm dấy lên tranh luận về việc Washington đang mở rộng phạm vi thực thi lệnh phong tỏa. Kể từ lần tịch thu đầu tiên, xuất khẩu dầu thô của Venezuela đã giảm mạnh, buộc nhiều tàu chở hàng triệu thùng dầu phải neo đậu thay vì rời cảng, qua đó tạo thêm áp lực lên thị trường năng lượng toàn cầu.
Giá dầu tăng trở lại trong phiên ngày 20/12 song vẫn ở mức thấp
Đồng yên lao dốc dù BOJ nâng lãi suất, tác động lan sang thị trường hàng hóa
Trên thị trường tiền tệ, đồng yên Nhật Bản suy yếu mạnh sau khi Ngân hàng Trung ương Nhật Bản nâng lãi suất lên 0,75%, mức cao nhất trong 30 năm. Reuters cho biết, dù động thái này đã được báo trước, phát biểu thận trọng của Thống đốc Kazuo Ueda về triển vọng thắt chặt tiếp theo khiến giới đầu tư thất vọng, đẩy đồng yên xuống mức thấp kỷ lục so với euro và suy yếu mạnh so với đô la Mỹ. Tỷ giá USD/JPY có lúc tăng lên 157,67, trong khi euro, franc Thụy Sĩ và bảng Anh đồng loạt lập đỉnh mới so với yên.
Đồng yên yếu thường hỗ trợ giá hàng hóa được định giá bằng đô la, đặc biệt là kim loại và năng lượng, khi sức mua từ Nhật Bản suy giảm. Bộ trưởng Tài chính Nhật Bản cảnh báo Tokyo sẵn sàng can thiệp nếu biến động tỷ giá trở nên quá mức, trong bối cảnh thị trường ngày càng đặt cược vào khả năng hành động chính thức nếu đồng yên tiếp tục trượt sâu.
Giá bạc lập đỉnh lịch sử, vàng tăng sát đỉnh cũ
Thị trường kim loại quý khép lại tuần giao dịch với diễn biến bứt phá, dẫn đầu là bạc khi giá giao ngay tăng vọt lên mức cao kỷ lục 67,45 USD/ounce. Theo Reuters, bạc kết thúc tuần với mức tăng 8,4%, nhờ nhu cầu đầu tư mạnh mẽ và tình trạng nguồn cung khan hiếm. Giá vàng cũng ghi nhận tuần tăng thứ hai liên tiếp, được hỗ trợ bởi kỳ vọng ngày càng lớn rằng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ sẽ bắt đầu chu kỳ cắt giảm lãi suất trong năm tới.
Giá bạc giao ngay tăng 2,6% lên 67,14 USD/ounce, kết thúc tuần tăng 8,4% sau khi đạt mức cao kỷ lục 67,45 USD trong phiên giao dịch.
Giá vàng giao ngay tăng 0,4% lên 4.347,07 USD/ounce vào lúc 14:17 giờ ET (19:17 giờ GMT), ghi nhận mức tăng 1,1% trong tuần. Giá vàng tương lai của Mỹ tăng 0,5% lên 4.387,3 USD.
Giá bạc đã tăng vọt 132% trong năm nay, vượt xa mức tăng 65% của vàng, do nhu cầu đầu tư mạnh mẽ và nguồn cung hạn chế.
Dòng vốn đổ vào ETF (trong lĩnh vực bạc) tiếp tục chi phối xu hướng này, cũng như một số hoạt động đầu cơ từ các nhà đầu tư cá nhân. Các dữ liệu kinh tế vĩ mô càng làm tăng thêm sự lạc quan về việc cắt giảm lãi suất khi giá tiêu dùng tại Mỹ tăng 2,7% so với cùng kỳ năm ngoái trong tháng 11, thấp hơn so với dự báo 3,1% của các nhà kinh tế.
Ngoài ra, Bộ Lao động Mỹ hồi đầu tuần này báo cáo rằng tỷ lệ thất nghiệp đã tăng lên 4,6% trong tháng 11, mức cao nhất kể từ tháng 9 năm 2021.
Theo dữ liệu của LSEG, các nhà giao dịch tiếp tục đặt cược vào việc Cục Dự trữ Liên bang (Fed) sẽ cắt giảm lãi suất ít nhất hai lần, mỗi lần 25 điểm cơ bản, trong năm tới.
Giá bạch kim tăng 3,1% lên 1.975,51 đô la sau khi chạm mức cao nhất trong hơn 17 năm vào thứ Năm. Giá palladium tăng 0,8% lên 1.709,75 đô la sau khi đạt mức cao nhất trong gần ba năm vào đầu phiên giao dịch. Cả hai kim loại đều ghi nhận mức tăng trong tuần.
Giá cà phê tại Mỹ vẫn neo cao dù Tổng thống Trump đảo ngược thuế quan
Trong nhóm nông sản, thị trường cà phê thu hút sự chú ý khi người tiêu dùng Mỹ tiếp tục phải đối mặt với giá bán lẻ cao, bất chấp việc Tổng thống Trump đã dỡ bỏ nhiều mức thuế nhập khẩu hồi tháng trước. Reuters dẫn lời các chuyên gia cho biết nguyên nhân chính không nằm ở thuế quan, mà ở tình trạng thiếu hụt nguồn cung hạt cà phê trong năm ngoái, khiến giá nguyên liệu tăng gấp đôi và tác động này vẫn đang được phản ánh dần trong chuỗi cung ứng.
Hầu hết các chuyên gia trong ngành dự đoán sẽ có dư thừa sản lượng cà phê trong các mùa vụ từ tháng 10 đến tháng 9 năm 2025/26 và 2026/27 hiện tại và sắp tới, điều này, cùng với việc bãi bỏ thuế quan, sẽ làm giảm giá cà phê nguyên liệu và cuối cùng sẽ có lợi cho người tiêu dùng Mỹ.
Giá cà phê Arabica từ quý 1/2024 đến quý 4/2026. Giá tăng mạnh trong suốt năm 2024, đạt đỉnh vào đầu năm 2025, sau đó dự báo sẽ giảm khoảng 1/3 vào cuối năm 2026 khi sản lượng dư thừa làm giảm áp lực về giá.
Nhưng các nhà phân tích cho rằng điều này sẽ cần thời gian, bởi vì các nhà rang xay của Mỹ thường chỉ dự trữ lượng cà phê đủ dùng trong khoảng hai đến ba tháng và cần thêm hai đến ba tháng nữa để rang và đóng gói sản phẩm của họ.
Nói cách khác, rất ít trong số 18,8% mức tăng giá cà phê bán lẻ tại Mỹ tính đến tháng 11 là do thuế quan gây ra.
Và mức tăng gần 35% giá cà phê nguyên liệu từ tháng 8 đến tháng 11, khi hầu hết các loại thuế quan của Trump vẫn còn hiệu lực, vẫn chưa tác động đến cà phê trên các kệ siêu thị. Hơn nữa, kể từ khi Trump đảo ngược chính sách thuế quan, giá cà phê nguyên liệu chỉ giảm 6%.
Giới phân tích nhận định phải mất ít nhất 9 tháng để giá nguyên liệu giảm được phản ánh vào giá bán lẻ, do đặc thù tồn kho, rang xay và đàm phán giá theo quý của các nhà rang xay Mỹ. Dù triển vọng dư thừa sản lượng trong các niên vụ tới có thể giúp hạ nhiệt giá cà phê nguyên liệu, người tiêu dùng Mỹ nhiều khả năng vẫn phải chấp nhận mức giá cao trong thời gian dài hơn, tạo thêm thách thức cho chính quyền trong việc kiềm chế lạm phát thực phẩm.
Nhập khẩu năng lượng Mỹ vào châu Á giảm bất chấp nỗ lực thúc đẩy xuất khẩu
Ở chiều ngược lại, dữ liệu của Kpler cho thấy nhập khẩu dầu thô, LNG và than đá của Mỹ vào châu Á dự kiến giảm trong năm 2025, bất chấp chính sách thương mại của ông Trump nhằm khuyến khích các đối tác mua nhiều năng lượng Mỹ hơn. Reuters cho biết sự sụt giảm chủ yếu đến từ Trung Quốc, nơi lượng nhập khẩu dầu thô và LNG từ Mỹ lao dốc mạnh sau khi căng thẳng thương mại leo thang.
Trong khi Hàn Quốc và Nhật Bản có tăng nhẹ nhập khẩu dầu thô Mỹ, thị phần của Washington trong tổng nhu cầu năng lượng của khu vực vẫn khá khiêm tốn. Đáng chú ý, Ấn Độ giảm mạnh nhập khẩu LNG từ Mỹ nhưng lại tăng mua than, trở thành thị trường tiêu thụ than Mỹ lớn nhất châu Á. Diễn biến này làm nổi bật giới hạn của việc sử dụng thuế quan để thúc đẩy xuất khẩu năng lượng, khi nguồn cung của Mỹ khó có thể đáp ứng đồng thời tất cả các cam kết mua hàng lớn từ các đối tác toàn cầu.
Diễn biến giá hàng hóa đáng chú ý
Tính theo nhóm hàng hóa, thì nhóm kim loại quý đã tăng mạnh trong tuần qua, đặc biệt là bạc và platin, trong khi nhóm năng lượng giảm giá.
Vàng tăng đồng đều ở tất cả các khung thời gian, với mức +1,36% trong 1 tuần, +6,59% trong 1 tháng và +66,12% từ đầu năm, cho thấy xu hướng tăng bền vững chứ không chỉ là nhịp đầu cơ ngắn hạn. Bạc nổi bật hơn cả khi tăng tới +8,84% trong 1 tuần, +35,21% trong 1 tháng và +130,79% từ đầu năm, phản ánh dòng tiền đầu cơ mạnh cùng với kỳ vọng nới lỏng tiền tệ và tình trạng thắt chặt nguồn cung. Đồng cũng duy trì xu hướng tăng ổn định với mức +36,84% từ đầu năm, cho thấy nhu cầu công nghiệp vẫn vững trong bối cảnh chuyển dịch năng lượng. Bạch kim tăng rất mạnh trong trung và dài hạn, +14,53% trong 1 tuần, +32,44% trong 1 tháng và +121,70% từ đầu năm, cho thấy thị trường đang định giá lại nhóm kim loại công nghiệp – quý hiếm.
Trái ngược với kim loại, nhóm năng lượng đang chịu áp lực giảm ở các khung thời gian dài hơn. Dầu Brent và dầu thô WTI đều giảm trên 1 tuần, 1 tháng và đặc biệt giảm gần 20% từ đầu năm, cho thấy lo ngại dư cung và nhu cầu toàn cầu suy yếu vẫn lấn át các yếu tố địa chính trị ngắn hạn. Khí tự nhiên biến động mạnh, giảm sâu trong 1 tuần và 1 tháng nhưng vẫn tăng +9,66% từ đầu năm, phản ánh tính chu kỳ cao và sự phụ thuộc vào yếu tố thời tiết. Dầu nhiên liệu giảm đồng loạt ở hầu hết các khung thời gian, cho thấy nhu cầu tiêu thụ cuối cùng chưa phục hồi rõ nét.
Trong nhóm nông sản, cà phê Hoa Kỳ loại C tiếp tục điều chỉnh trong ngắn và trung hạn với mức giảm gần 8% trong 1 tuần và 1 tháng, dù vẫn tăng +6,54% từ đầu năm, phản ánh giai đoạn điều chỉnh sau chu kỳ tăng nóng trước đó. Ngô và lúa mì Hoa Kỳ biến động hẹp trong ngắn hạn nhưng xu hướng trung và dài hạn vẫn nghiêng về giảm, cho thấy áp lực nguồn cung và cạnh tranh xuất khẩu. Đường London biến động cực mạnh trong ngắn hạn với mức giảm sâu trong 15 phút và 1 giờ, dù khung ngày tăng nhẹ, phản ánh tính đầu cơ cao và thanh khoản mỏng. Cotton tương đối ổn định nhưng vẫn giảm gần 7% từ đầu năm. Ca cao là mặt hàng có diễn biến tiêu cực nhất về dài hạn khi giảm gần 50% từ đầu năm, cho thấy sự đảo chiều mạnh sau giai đoạn tăng nóng trước đó.
.png "Lịch chốt quyền cổ tức tuần 22/12– 26/12: Cổ tức tiền mặt cao nhất 100%, một doanh nghiệp chi hơn 1.000 tỷ trả cổ tức"){kind=avatar}
