Thị trường ngày 16/12: Vàng áp sát đỉnh lịch sử, dầu tiếp tục giảm sâu, quặng sắt chạm đáy 5 tháng.

Giá vàng vẫn nóng, bạc và bạch kim tiếp tục bứt phá

Giá vàng thế giới giảm bớt đà tăng trong phiên đầu tuần khi thị trường ghi nhận những tiến triển tích cực trong các cuộc đàm phán hòa bình giữa Mỹ và Ukraine, qua đó làm suy yếu nhu cầu trú ẩn an toàn. Theo Reuters, giá vàng giao ngay tăng nhẹ 0,2% lên 4.309,82 USD/ounce vào chiều 15/12, sau khi từng tăng hơn 1% trong phiên, trong khi giá vàng kỳ hạn Mỹ cũng nhích 0,2% lên 4.335,2 USD/ounce. Nhà phân tích Jim Wyckoff của Kitco Metals cho rằng việc chốt lời diện rộng cùng tín hiệu hạ nhiệt căng thẳng Nga-Ukraine đang tạo áp lực ngắn hạn lên vàng, trong bối cảnh giới đầu tư chờ đợi các dữ liệu kinh tế quan trọng của Mỹ, đặc biệt là báo cáo việc làm phi nông nghiệp và doanh số bán lẻ, dự kiến công bố trong ngày thứ Ba.

Dù vậy, xu hướng trung hạn của vàng vẫn rất đáng chú ý. Giá kim loại quý này đã leo lên vùng 4.350 USD, chỉ còn chưa đến 1% so với mức đỉnh lịch sử hồi tháng 10, và tăng khoảng 65% kể từ đầu năm, trở thành một trong những tài sản có hiệu suất tốt nhất năm 2025. Đồng USD suy yếu và lợi suất trái phiếu Mỹ giảm, cùng với việc Fed đã cắt giảm lãi suất gần đây, tiếp tục củng cố sức hấp dẫn của vàng trước thềm các dữ liệu CPI và việc làm sắp công bố, những yếu tố có thể định hình kỳ vọng chính sách tiền tệ trong những tuần cuối năm.

Giá bạc giao ngay tăng 2,6% lên 63,61 USD/ounce, sau khi lập đỉnh lịch sử 64,65 USD vào cuối tuần trước và đang tiến sát mốc 65 USD. Theo Bob Haberkorn của RJO Futures, bạc đang dẫn đầu nhóm kim loại quý và có thể hướng tới vùng 70 USD ngay trong đầu quý I/2026.

Giá bạch kim tăng 2,5% lên 1.788,55 USD/ounce, mức cao nhất kể từ năm 2011, trong khi palladium bật tăng gần 5% lên 1.560,25 USD/ounce, cao nhất trong hai tháng. Tập đoàn Nornickel của Nga cảnh báo thị trường palladium toàn cầu có thể thiếu hụt khoảng 0,2 triệu ounce trong năm nay nếu tính cả nhu cầu đầu tư, qua đó hỗ trợ giá kim loại này.

Giá dầu tiếp tục giảm sâu

Thị trường dầu mỏ tiếp tục chịu áp lực khi triển vọng dư cung toàn cầu lấn át những lo ngại về gián đoạn nguồn cung từ Venezuela. Theo Reuters, giá dầu Brent giảm 0,92% xuống 60,56 USD/thùng, còn dầu WTI của Mỹ giảm 1,08% xuống 56,82 USD/thùng trong phiên 15/12, nối dài đà giảm hơn 4% của tuần trước. Xuất khẩu dầu của Venezuela sụt mạnh sau khi Mỹ bắt giữ một tàu chở dầu và áp đặt các biện pháp trừng phạt mới, song tác động này phần nào bị trung hòa bởi nguồn cung dồi dào đang chảy sang Trung Quốc cũng như nhu cầu toàn cầu suy yếu.

Bên cạnh đó, những tín hiệu tích cực từ các cuộc đàm phán hòa bình liên quan đến Ukraine tiếp tục gây sức ép lên giá dầu. Việc Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đề nghị từ bỏ nguyện vọng gia nhập NATO trong các cuộc trao đổi với phái viên Mỹ tại Berlin được thị trường coi là bước tiến đáng kể, làm gia tăng kỳ vọng rằng rủi ro địa chính trị có thể giảm trong trung hạn, từ đó hạn chế vai trò hỗ trợ giá của dầu thô.

Trung Quốc tăng cường tích trữ dầu, che mờ xu hướng tiêu thụ thực

Trung Quốc, quốc gia nhập khẩu dầu lớn nhất thế giới, tiếp tục là tâm điểm chú ý của thị trường năng lượng. Dữ liệu mới cho thấy nhập khẩu dầu tháng 11 của nước này tăng 5% so với cùng kỳ năm trước, trong khi hoạt động xây dựng kho chứa mới diễn ra mạnh mẽ, làm dấy lên tranh luận về việc nhu cầu thực sự đang tăng hay chỉ được “ngụy trang” bởi hoạt động tích trữ. Theo Bloomberg, lượng dầu dự trữ của Trung Quốc hiện đã vượt 1,5 tỷ thùng và có thể mở rộng lên 2 tỷ thùng, thậm chí cao hơn nữa vào năm 2026 nhờ các kho chứa mới.

Các tổ chức phân tích như FGE và Energy Aspects cho rằng Trung Quốc đang tích trữ dầu với tốc độ xấp xỉ 1 triệu thùng/ngày trong năm nay và có thể duy trì hoặc tăng tốc vào năm tới. Chính hoạt động này đã góp phần giữ giá dầu tương đối ổn định trong năm 2025, bất chấp những lo ngại dai dẳng về sự suy yếu của nhu cầu toàn cầu và quá trình chuyển dịch sang xe điện. Tuy nhiên, IEA mới đây đã điều chỉnh tăng dự báo nhu cầu dầu và giảm ước tính dư cung, cho thấy bức tranh cung cầu năm 2026 vẫn tiềm ẩn nhiều bất ngờ, đặc biệt từ Trung Quốc.

Nga cân nhắc gia hạn lệnh cấm xuất khẩu nhiên liệu

Theo TASS và Reuters, Nga đang xem xét gia hạn lệnh cấm xuất khẩu xăng dầu đến cuối tháng 2/2026, thay vì kết thúc vào ngày 31/12/2025 như kế hoạch hiện tại. Động thái này xuất phát từ lo ngại về an ninh năng lượng trong nước, sau khi các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Ukraine làm gián đoạn hoạt động của nhiều nhà máy lọc dầu lớn trong giai đoạn cuối mùa hè. Dù xuất khẩu sản phẩm dầu mỏ tinh chế của Nga chỉ giảm nhẹ trong tháng 11, những rủi ro liên quan đến hạ tầng và logistics vẫn khiến thị trường theo dõi sát sao chính sách xuất khẩu của Moscow trong thời gian tới.

Quặng sắt Đại Liên rơi xuống đáy 5 tháng

Giá quặng sắt tại Trung Quốc tiếp tục suy yếu khi kế hoạch điều tiết xuất khẩu thép từ năm 2026 phủ bóng lên triển vọng nhu cầu. Hợp đồng quặng sắt giao dịch nhiều nhất trên sàn Đại Liên giảm 1,05% xuống 754 nhân dân tệ/tấn, chạm mức thấp nhất kể từ đầu tháng 7, trong khi giá quặng sắt kỳ hạn tại Singapore lùi về gần mốc 100 USD/tấn. Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết sẽ bổ sung một số sản phẩm thép vào danh sách cấp phép xuất khẩu nhằm giảm áp lực bảo hộ thương mại toàn cầu, động thái có thể làm suy yếu nhu cầu đối với nguyên liệu đầu vào như quặng sắt.

Dù vậy, các nhà phân tích lưu ý đà giảm của quặng sắt có thể bị hạn chế khi các nhà máy thép bắt đầu tích trữ nguyên liệu để chuẩn bị cho kỳ nghỉ Tết Nguyên đán vào tháng 2/2026.

Trong khi đó, thị trường than cốc phục hồi mạnh sau phiên bán tháo trước đó, còn giá thép trên sàn Thượng Hải diễn biến trái chiều, phản ánh bức tranh cung cầu chưa thực sự rõ ràng của ngành thép Trung Quốc.

Cổ phiếu, tiền số chờ đợi loạt dữ liệu sắp công bố

Hợp đồng tương lai S&P 500 tăng khoảng 0,3% trong phiên đầu tuần, cho thấy tâm lý thận trọng nhưng không bi quan của giới đầu tư trước một tuần dày đặc dữ liệu kinh tế và quyết định lãi suất. Dòng tiền đang dịch chuyển khỏi nhóm cổ phiếu công nghệ và trí tuệ nhân tạo sang các cổ phiếu giá trị hơn, trong bối cảnh Nasdaq tụt hậu còn Dow Jones vượt trội. Các số liệu việc làm, CPI của Mỹ, cùng quyết định chính sách từ BoE, ECB và đặc biệt là Ngân hàng Nhật Bản dự kiến công bố trong tuần này được dự báo sẽ tạo ra biến động mạnh trên thị trường toàn cầu.

Trên thị trường tiền số, Bitcoin chật vật lấy lại mốc 90.000 USD sau khi giảm về vùng 87.500 USD cuối tuần trước. Đồng tiền số lớn nhất thế giới đang chịu tác động mạnh từ kỳ vọng lãi suất toàn cầu, đặc biệt là nguy cơ Ngân hàng Nhật Bản thay đổi chính sách, điều có thể làm suy yếu giao dịch chênh lệch lãi suất vốn đã hỗ trợ các tài sản rủi ro trong thời gian qua.

Doanh nghiệp năng lượng và khai khoáng sôi động

Ở cấp độ doanh nghiệp, BP cho biết xuất khẩu dầu qua đường ống Baku–Tbilisi–Ceyhan giảm 7,1% trong 11 tháng đầu năm do sự cố ô nhiễm, đồng thời hoàn tất chương trình mua lại cổ phiếu đã được cổ đông phê duyệt.

Glencore tiếp tục mở rộng danh mục tài sản khi mua lại toàn bộ cổ phần Dự án Đồng Quechua tại Peru và đẩy mạnh hoạt động giao dịch xăng tại châu Âu.

Shell đối mặt với cuộc điều tra kiểm toán của FRC tại Anh, song đồng thời ký thỏa thuận dài hạn cung cấp nhiên liệu hàng không bền vững tại Ai Cập.

Trong lĩnh vực khai khoáng, Rio Tinto khởi động nghiên cứu dự án quặng sắt Rhodes Ridge trị giá 191 triệu USD và mở rộng hợp tác với BHP trong các dự án đồng chiến lược tại Mỹ, cho thấy các tập đoàn lớn vẫn đặt cược vào nhu cầu dài hạn đối với khoáng sản quan trọng.