Tesla đang đánh rơi một ‘mỏ vàng’ vào tay xe điện Trung Quốc: Doanh số tăng mạnh nhờ giá rẻ hơn 40%, trùm xe điện Mỹ vẫn chưa mở showroom

Năm 2019, doanh nhân người Peru Luis Zwiebach đã bay hơn 4.000 dặm tới California để lái thử chiếc sedan Model 3 của Tesla. Không có nhà nhập khẩu chính thức tại Peru và vướng thủ tục nhập khẩu phức tạp, ông quyết định mua lại một chiếc Tesla từ một người đã nhập khẩu trước đó.

“Chiếc xe không sạc được vì không có thiết bị tiếp địa. Chúng tôi lấy một cái nĩa, cắm xuống đất và chiếc xe đã sạc được", ông kể lại.

Câu chuyện tưởng như hài hước này phản ánh những bước đi đầu tiên đầy khó khăn của xe điện tại Peru. Tuy nhiên, bức tranh hiện tại đã thay đổi đáng kể. Tesla vẫn chưa mở phòng trưng bày tại nước này, nhưng hàng loạt thương hiệu Trung Quốc như BYD, Geely, GWM đã phủ sóng mạnh mẽ với mức giá chỉ bằng khoảng 60% một chiếc Tesla. Các hãng truyền thống như Toyota, Kia, Hyundai cũng tham gia cuộc đua.

Theo Hiệp hội Ô tô Peru, trong 9 tháng đầu năm, tổng cộng 135.394 xe mới được bán tại nước này, trong đó xe hybrid và xe điện đạt 7.256 chiếc – tăng 44% so với cùng kỳ năm ngoái. Zwiebach cho biết hiện mỗi ngày có hơn 2 chiếc xe điện mới được bán ra, thúc đẩy ông mở rộng doanh nghiệp cung cấp giải pháp lắp đặt bộ sạc EV, tấm pin mặt trời và các hệ thống tái tạo khác cho khách hàng tại Lima và Arequipa.

Các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc đang nhanh chóng mở rộng hiện diện khắp Nam Mỹ trong bối cảnh đối mặt rào cản tại Mỹ và châu Âu. Siêu cảng Chancay ở phía bắc Lima –do Trung Quốc xây dựng đã rút ngắn một nửa thời gian vận chuyển xuyên Thái Bình Dương, tạo thêm lợi thế cạnh tranh.

Riêng tại Peru, trong tháng 7 có 3.057 xe nhập khẩu qua cảng Chancay, tăng mạnh so với 839 xe hồi tháng 1. Các hãng như Chery và Geely đã có hơn một chục đại lý tại thị trường này. BYD dự kiến khai trương đại lý thứ 4 tại Lima vào cuối năm nay.

Không chỉ dừng tại Peru, các nhà sản xuất Trung Quốc đang dùng Chancay làm bàn đạp phân phối xe điện, hybrid và xe truyền thống sang Chile, Ecuador và Colombia. Theo Cosco Shipping – đơn vị vận hành cảng – mỗi tàu cập bến chở từ 800 đến 1.200 xe.

Tại Uruguay, nơi tỷ lệ xe điện trong số xe mới đăng ký đạt 28% – cao nhất khu vực, BYD hiện là hãng bán chạy thứ ba chỉ sau Chevrolet và Hyundai. Giá xe BEV của BYD tại đây khởi điểm từ 19.000 USD. Một nhà bán xe cho biết: “Tôi có thể mua ba chiếc bán tải Trung Quốc với giá của hai xe thương hiệu truyền thống.”

Triển vọng EV Toàn cầu 2025 của Cơ quan Năng lượng Quốc tế ghi nhận tỷ lệ sử dụng xe điện tại Mỹ Latinh đã tăng gấp đôi trong năm 2024 lên khoảng 4% nhờ ưu đãi của Chính phủ và các mẫu xe giá rẻ từ Trung Quốc. Tại Chile, xe điện chiếm 10,6% số xe mới đăng ký tháng 9; Brazil đạt 9,4% trong tháng 8.

Tại Brazil, các rào cản thương mại khiến nhiều hãng Trung Quốc chọn đầu tư sản xuất nội địa. BYD đã bắt đầu lắp ráp xe điện tại nhà máy cũ của Ford ở Bahia từ tháng 10, GWM đi vào sản xuất từ tháng 8 tại cơ sở chuyển đổi từ Mercedes-Benz. Các nhà máy này được kỳ vọng sẽ xuất khẩu sang khu vực từ năm 2027 thông qua các hiệp định thương mại với Mexico, Chile và Mercosur.

Dù tăng trưởng mạnh, tỷ lệ sử dụng xe điện của Peru vẫn thấp so với châu Âu (56%) và Trung Quốc (51%). Hạ tầng sạc chưa đồng đều khiến việc di chuyển dài gặp khó khăn. “Nếu muốn đi hết bờ biển Peru từ Tumbes đến Tacna thì rất khó,” Zwiebach thừa nhận. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh lợi thế lớn nhất của xe điện là chi phí vận hành thấp và không bao giờ cần vào gara bảo dưỡng.

Theo Reuters