Đầu tuần này, Tesla đã công bố hai phiên bản mới của hai mẫu xe bán chạy nhất – Model Y và Model 3 – với mức giá rẻ hơn khoảng 5.000 USD so với các phiên bản trước đó. Theo thông báo, Model Y mới sẽ được bán với giá 40.000 USD, còn Model 3 sẽ có giá 37.000 USD. Các phiên bản này được thiết kế nhằm kích cầu doanh số trong bối cảnh chính phủ Mỹ chấm dứt khoản ưu đãi thuế 7.500 USD dành cho xe điện vào cuối tháng 9.
Động thái này được xem là dấu hiệu sớm về cách các hãng xe của tỷ phú Elon Musk sẽ điều chỉnh sản phẩm và giá bán sau khi Tổng thống Donald Trump cùng Quốc hội do Đảng Cộng hòa kiểm soát chấm dứt chương trình hỗ trợ giá cho xe điện đủ điều kiện. Tesla hiện vẫn là hãng xe điện bán chạy nhất tại Mỹ, dù thị phần đã giảm xuống dưới 50%.
Ngày càng có nhiều mẫu xe điện trên thị trường có giá dao động từ 35.000 đến 40.000 USD, rẻ hơn so với các dòng xe xăng hạng sang của BMW hoặc Mercedes-Benz, nhưng vẫn cao hơn so với xe xăng hoặc hybrid của Toyota và Honda. Tuy nhiên, chi phí sử dụng lâu dài của xe điện thường rẻ hơn, do sạc điện tại nhà rẻ hơn xăng và xe điện cần ít bảo dưỡng hơn.
Tuần trước, Hyundai cho biết họ sẽ giảm giá trung bình hơn 9.000 USD cho mẫu Ioniq 5 2026, với giá khởi điểm chỉ còn 35.000 USD — tương đương giá xe Santa Fe chạy xăng. Tương tự, Chevrolet Equinox của GM và Nissan Leaf 2026 đều có giá dưới 35.000 USD và tầm hoạt động khoảng 480 km mỗi lần sạc. Dự kiến, Chevrolet Bolt sẽ được GM tái sản xuất vào năm tới với giá khoảng 30.000 USD hoặc thấp hơn.
Dù vậy, Model 3 và Model Y giá rẻ của Tesla vẫn đắt hơn so với các phiên bản cũ khi còn được hưởng ưu đãi thuế, vốn chỉ áp dụng cho người có thu nhập dưới 150.000 USD/năm (hoặc các cặp vợ chồng có tổng thu nhập dưới 300.000 USD).
Tesla tuần trước công bố doanh số kỷ lục trong quý III, song giới phân tích cho rằng mức tăng này đến từ làn sóng người mua gấp rút trước khi ưu đãi thuế hết hạn. Họ dự báo doanh số sẽ sụt giảm mạnh trong những tháng tới.
Một số nhà đầu tư và chuyên gia phân tích đã chỉ trích Tesla vì không tung ra mẫu xe hoàn toàn mới giữa bối cảnh cạnh tranh khốc liệt từ các hãng xe truyền thống như GM, BMW, Volkswagen, cũng như các đối thủ mới đến từ Trung Quốc như BYD — hiện đã vượt qua Tesla trở thành nhà sản xuất xe điện lớn nhất thế giới.
Trong khi đó, Cybertruck – mẫu xe mới nhất của Tesla – bán rất chậm. Dù Tesla đã ra mắt phiên bản cập nhật của Model Y hồi đầu năm nay, doanh số toàn cầu vẫn tiếp tục giảm.
Hãng từng có kế hoạch sản xuất một mẫu xe điện giá rẻ tại Mexico với giá dự kiến 25.000 USD, nhưng Elon Musk đã hủy dự án này để tập trung nguồn lực phát triển xe tự lái robotaxi và robot hình người.
Hai mẫu xe mới ra mắt hôm thứ ba giữ nguyên kiểu dáng cơ bản của Model 3 và Model Y, nhưng sử dụng vật liệu rẻ hơn – nội thất bọc vải, ít loa hơn và khả năng cách âm kém hơn. Model Y giá rẻ có đèn pha đôi thay vì dải đèn LED liền mạch, trần kính phủ vải bên trong thay vì để trần.

Cả hai mẫu xe đều có tầm hoạt động 320 dặm (khoảng 515 km), thấp hơn đôi chút so với các bản đắt tiền.
Một số nhà đầu tư tỏ ra thất vọng khi Tesla không ra mắt mẫu xe hoàn toàn mới như hatchback hay chiếc Roadster thể thao hai cửa vốn được đồn đoán. Gary Black, Giám đốc quỹ Future Fund nhận định: “Doanh số của các mẫu giá rẻ này chủ yếu sẽ ăn vào doanh số của các phiên bản cao cấp hơn”.
Trước đó, Tesla đã úp mở trên mạng X (Twitter) rằng sẽ có sản phẩm mới, khiến cộng đồng mạng sôi sục đồn đoán về “siêu xe” hoặc “xe bay.” Tuy nhiên, việc chỉ ra mắt phiên bản giá rẻ đã khiến giá cổ phiếu Tesla giảm hơn 4% vào cuối ngày.
QUAY VỀ THỰC TIỄN
Elon Musk gọi đây là nỗ lực “đưa Tesla đến gần hơn với người tiêu dùng phổ thông”. Nhưng thực chất, động cơ phía sau có phần thực dụng hơn. Kể từ đầu 2024, doanh số của Tesla đã sụt giảm mạnh ở cả Mỹ và châu Âu, khi các khoản ưu đãi thuế xe điện (7.500 USD/xe tại Mỹ) hết hiệu lực và sự cạnh tranh từ Trung Quốc — đặc biệt là BYD — ngày càng dữ dội. Theo AP News, trong quý II/2025, doanh số Tesla toàn cầu giảm gần 14% so với cùng kỳ, trong khi BYD lần đầu vượt Tesla ở phân khúc EV thuần túy với hơn 1,8 triệu xe bán ra trong 6 tháng đầu năm. Đối mặt sức ép đó, việc hạ giá là nước cờ bắt buộc nếu Musk không muốn mất vị thế dẫn đầu.
Thế nhưng, điều khiến giới phân tích quan tâm hơn cả không phải là mức giá, mà là sự chậm trễ của Tesla. Hơn 7 năm đã trôi qua kể từ khi Elon Musk hứa hẹn “mẫu xe điện 25.000 USD” tại lễ ra mắt Model 3 năm 2018. Kể từ đó, lời hứa ấy liên tục bị hoãn, rồi tạm gác lại để ưu tiên cho Cybertruck, cho robot Optimus, hay hệ thống tự lái toàn phần FSD. Nhiều nguồn tin nội bộ tiết lộ với Reuters rằng dự án xe giá rẻ mang mã hiệu “Redwood” (Model 2) đã bị dời ít nhất đến 2026, thậm chí “không còn trong kế hoạch sản xuất năm 2025”.
Sự trì hoãn ấy phản ánh những mâu thuẫn trong chính chiến lược của Musk. Một mặt, ông vẫn khẳng định Tesla là hãng tiên phong “đưa xe điện đến mọi người”; mặt khác, ông lại bị cuốn vào cuộc đua công nghệ cao — từ robot tự hành, trí tuệ nhân tạo cho đến taxi không người lái — những lĩnh vực hứa hẹn lợi nhuận lớn hơn nhiều so với chiếc xe đại chúng giá rẻ.
Để so sánh, trong khi Tesla còn đang loay hoay, BYD, SAIC và Geely đã tung ra hàng loạt mẫu EV có giá dưới 25.000 USD, thậm chí chỉ 18.000 USD tại Trung Quốc. Một chiếc BYD Dolphin có thể chạy 400 km mỗi lần sạc, nội thất hiện đại, và đã bắt đầu xuất hiện tại châu Âu với giá rẻ hơn gần 40% so với Tesla Model 3. Còn ở Ấn Độ, Tata Motors và MG cũng đang chuẩn bị ra mắt xe điện dưới 20.000 USD.
Vấn đề sâu xa nằm ở cấu trúc chi phí của Tesla. Dù đã mở rộng sản xuất ở Gigafactory Texas, Berlin và Thượng Hải, hãng vẫn phụ thuộc vào các loại pin đắt đỏ và công nghệ tự lái phức tạp. Chi phí pin của Tesla hiện vẫn cao hơn 10–15% so với các đối thủ Trung Quốc.
Song, không thể phủ nhận rằng bước hạ giá lần này vẫn là tín hiệu mang tính chiến lược. Nó giúp Tesla kích cầu trong ngắn hạn, duy trì sản lượng, và chuẩn bị nền tảng cho thế hệ sản phẩm tiếp theo. Musk từng ám chỉ mẫu “xe nhỏ hơn Model 3” đang được phát triển trên nền tảng thế hệ mới tại nhà máy Gigafactory Mexico. Nếu đúng như dự kiến, nó có thể là “Tesla 2” – chiếc xe mà Musk từng hứa sẽ “thay đổi thế giới lần nữa”.
Theo: NYTimes, Reuters