Tăng tỷ lệ sở hữu nước ngoài sẽ giúp các ngân hàng theo đuổi mục tiêu tăng trưởng mạnh mẽ

Kể từ ngày 19/5/2025, các ngân hàng tham gia Phương án tái cơ cấu tổ chức tín dụng yếu kém của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) sẽ được phép tăng tỷ lệ sở hữu nước ngoài lên tối đa 49% từ mức 30% hiện tại đang áp dụng cho các ngân hàng nói chung. Nghị định mới của NHNN chỉ áp dụng cho các ngân hàng thương mại cổ phần tư nhân. Do đó, trong số bốn ngân hàng tham gia, bao gồm HDBank (HDB), MBBank (MBB), Vietcombank (VCB) và VPBank (VPB), giới hạn tỷ lệ sở hữu nước ngoài (FOL) mới sẽ không áp dụng cho VCB - một ngân hàng quốc doanh.

VIS Rating cho biết, tổ chức này kỳ vọng FOL cao hơn sẽ tăng khả năng huy động vốn mới cho các ngân hàng trên từ đó hỗ trợ tăng trưởng tài sản mạnh mẽ. Theo phương án tái cơ cấu, các ngân hàng tham gia sẽ nhận được một số quyền lợi và miễn trừ từ NHNN, bao gồm hạn mức tăng trưởng tín dụng cao hơn, tỷ lệ dự trữ bắt buộc thấp hơn, được hỗ trợ về thanh khoản…

Trong trường hợp các ngân hàng này duy trì tăng trưởng tài sản cao hơn trung bình ngành hoặc trên 25% và khả năng sinh lời duy trì ổn định trong vòng 2 năm tới, chuyên gia của VIS Rating đánh giá HDB, MBB và VPB sẽ là những ngân hàng cần bổ sung vốn mới để duy trì mức vốn hiện tại.

“Chúng tôi ước tính tỷ lệ an toàn vốn (CAR) có thể giảm từ 150 đến 300 điểm cơ bản đến cuối năm 2026 nếu các ngân hàng trên không tăng vốn cổ phần mới hoặc phát hành trái phiếu tăng vốn cấp 2”, chuyên gia VIS Rating nhận định.

Từ trước đến nay, các ngân hàng chủ yếu dựa vào lợi nhuận giữ lại và phát hành trái phiếu tăng vốn cấp 2 để bổ sung nhu cầu vốn. VIS Rating lưu ý rằng quá trình lựa chọn và đạt được thỏa thuận chính thức với nhà đầu tư nước ngoài thường kéo dài nhiều năm. Đơn cử như VPB đã mất khoảng 2 năm để bán 15% cổ phần cho Sumitomo Mitsui Banking Corporation (SMBC) vào năm 2023. HDB cũng đang tìm kiếm nhà đầu tư nước ngoài trong suốt 5 năm qua.

MBB hiện không có thông báo về kế hoạch tìm kiếm nhà đầu tư chiến lược nước ngoài. Do đó, VIS Rating kỳ vọng lợi nhuận giữ lại và trái phiếu tăng vốn cấp 2 sẽ là nguồn tăng vốn chính của ngân hàng.

Tỷ lệ sở hữu nước ngoài của VCB sẽ duy trì ở 30%. Ngân hàng này có kế hoạch chào bán 6,5% vốn cổ phần trong năm 2025-2026 cho nhà đầu tư nước ngoài, trong đó có đối tác chiến lược, ngân hàng Mizuho. Nếu thành công, ước tính tỷ lệ CAR của ngân hàng sẽ tăng hơn 200 điểm cơ bản từ mức hiện tại.

Về dài hạn, sự tham gia của nhà đầu tư chiến lược nước ngoài sẽ giúp tăng cường bộ đệm hấp thụ rủi ro của các ngân hàng thông qua việc bơm vốn mới và hỗ trợ chiến lược tăng trưởng kinh doanh, quản trị rủi ro cũng như tăng khả năng tiếp cận nguồn vốn quốc tế.

Ví dụ, với sự hỗ trợ từ SMBC, quy mô cho vay các doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) của VPB đã tăng gấp 3 lần lên 3,7 nghìn tỷ đồng trong năm 2024.

“Chúng tôi cũng được biết rằng vào ngày 05/52025, VPB đã công bố huy động thành công khoản vay hợp vốn trị giá 1 tỷ USD, được thu xếp bởi SMBC và một số ngân hàng nước ngoài khác để tài trợ cho hoạt động tài chính bền vững của ngân hàng”, VIS Rating cho biết.