Tai ương chưa hồi kết của Elon Musk: Thu hồi 2 triệu xe nhưng chỉ “cải tiến hời hợt”, gián tiếp gây ra hàng chục vụ tai nạn tại Mỹ?

Điều tra Tesla

Cơ quan Quản lý An toàn Giao thông Đường cao tốc Quốc gia (NHTSA) cho biết họ đang mở một cuộc điều tra sau khi cơ quan này phát hiện mối lo ngại từ các vụ va chạm từ những phương tiện được cài đặt bản cập nhật phần mềm, cũng như từ các phương tiện đã được sửa chữa sau tai nạn.

Cuộc điều tra mới của NHTSA được tiến hành sau khi cơ quan này kết thúc cuộc điều tra kéo dài gần ba năm về Autopilot. Cơ quan nói rằng họ tìm thấy bằng chứng cho thấy “Hệ thống tương tác với người lái yếu của Tesla không phù hợp với khả năng vận hành cho phép của Autopilot”, dẫn đến “rủi ro với khoảng cách an toàn”.

Vào tháng 12, Tesla cho biết đợt thu hồi lớn nhất từ trước đến nay của họ - với 2,03 triệu xe ở Mỹ, tức là gần như tất cả xe của hãng đang được sử dụng ở Mỹ - là để đảm bảo người lái xe chú ý hơn khi sử dụng hệ thống hỗ trợ lái xe tiên tiến.

NHTSA cho biết cuộc điều tra thu hồi mới sẽ tập trung vào các xe Model Y, X, S, 3 và Cybertruck ở Mỹ được trang bị Autopilot, được sản xuất từ đời 2012 đến 2024.

Tesla cho biết các biện pháp kiểm soát hệ thống phần mềm của Autopilot “có thể không đủ để ngăn chặn việc tài xế dùng sai cách” và có thể làm tăng nguy cơ xảy ra tai nạn.

NHTSA tiết lộ thêm rằng, trong cuộc thăm dò an toàn Autopilot ra mắt lần đầu tiên vào tháng 8/2021, cơ quan đã xác định rằng trong ít nhất 13 vụ tai nạn của Tesla – làm nhiều người chết hoặc gây thương tích nghiêm trọng, việc tài xế sử dụng sai hệ thống tự động là một nguyên nhân rõ ràng.

NHTSA cũng nêu lên mối lo ngại rằng cái tên Autopilot của Tesla "có thể khiến các tài xế tin rằng hệ thống tự động hóa đã trở nên thông minh hơn và vô tình khiến người lái xe tin tưởng quá mức vào tính năng tự động hóa".

Vấn đề với Autopilot

Vào tháng 2, Consumer Reports, một tổ chức phi lợi nhuận chuyên đánh giá các sản phẩm và dịch vụ, cho biết việc thử nghiệm bản cập nhật Autopilot của Tesla cho thấy những thay đổi không giải quyết thỏa đáng nhiều lo ngại về an toàn mà NHTSA nêu ra và kêu gọi cơ quan này yêu cầu nhà sản xuất ô tô thực hiện "các bước cải tiến mạnh mẽ hơn". Tổ chức này nói việc thu hồi của Tesla là để "giải quyết những bất tiện nhỏ, hơn là khắc phục các vấn đề thực sự".

Hệ thống Autopilot của Tesla cho phép ô tô lái, tăng tốc và phanh tự động trong làn đường của xe, trong khi chế độ Autopilot nâng cao có thể hỗ trợ chuyển làn trên đường cao tốc nhưng điều đó không đồng nghĩa với việc phương tiện có thể hoàn toàn tự lái.

Một chức năng của Autopilot là Autosteer, chức năng này duy trì tốc độ đã đặt hoặc theo khoảng cách và hoạt động để giữ cho phương tiện đi trong làn đường lái xe của nó.

Tesla cho biết họ không đồng ý với phân tích của NHTSA. Dù vậy, hãng sẽ triển khai một bản cập nhật phần mềm để "kết hợp các biện pháp kiểm soát và cảnh báo bổ sung trên các phương tiện nhằm khuyến khích người lái xe tuân thủ trách nhiệm cầm lái liên tục, kể cả khi Autosteer hoạt động".

Quan chức cấp cao lúc bấy giờ của NHTSA, Ann Carlson, cho biết vào tháng 12 rằng cuộc điều tra của cơ quan đã xác định rằng cần phải làm nhiều việc hơn nữa để đảm bảo các tài xế để tâm khi sử dụng Autopilot. Carlson nói: “Một trong những điều chúng tôi xác định là người lái xe không phải lúc nào cũng chú ý khi hệ thống đó được bật”.

NHTSA đã mở cuộc thăm dò Autopilot vào tháng 8/2021 sau khi xác định được hơn chục vụ tai nạn trong đó xe Tesla tông vào các phương tiện đang đứng yên.

Kể từ năm 2016, NHTSA đã mở hơn 40 cuộc điều tra vụ tai nạn đặc biệt của Tesla trong các trường hợp nghi ngờ sử dụng hệ thống lái xe như Autopilot, với 23 trường hợp tử vong do tai nạn được báo cáo cho đến nay.

Việc thu hồi của Tesla bao gồm việc tăng cường cảnh báo bằng hình ảnh và tắt Autosteer nếu người lái xe không phản hồi với các cảnh báo và kiểm tra bổ sung khi sử dụng Autosteer. Tesla cho biết họ sẽ hạn chế tính năng Autopilot của người lái trong một tuần nếu phát hiện tài xế thường xuyên sử dụng không đúng cách.

Tesla nói thêm rằng Bộ Tư pháp Mỹ đã đưa ra trát đòi hầu tòa liên quan đến hệ thống Lái xe tự lái hoàn toàn (FSD) và Hệ thống lái tự động. Bên cạnh đó, Reuters đưa tin vào tháng 10/2022 rằng Tesla đang bị điều tra hình sự.

Được biết, vào tháng 2/2023, Tesla đã thu hồi 362.000 xe ở Mỹ để cập nhật phần mềm FSD Beta sau khi NHTSA cho biết những chiếc xe này không tuân thủ đầy đủ luật an toàn giao thông và có thể gây ra va chạm.

Tham khảo Reuters