Sự thật đằng sau những con robot hình người ‘made in China’: Đi không vững, cần tới 17 phút để bỏ 9 mảnh rác, lấy 3 hộp thuốc mất 5 phút

Ở Giải Thế vận hội robot hình nhân lần đầu tại Bắc Kinh (World Humanoid Robot Games), hơn 500 robot cùng tranh tài trong các bài thi từ chạy đua, đá bóng, leo trèo đến những nhiệm vụ đời thường như dọn phòng, vận chuyển hành lý và làm việc trong nhà máy. Những màn trình diễn nhanh nhẹn và gây cười xen lẫn sự vấp ngã, đứng im xử lý tình huống khiến người xem cười mà cũng chạnh lòng. Có robot mất tới 17 phút để bỏ 9 mảnh rác, robot khác mất gần 5 phút để lấy ba hộp thuốc từ quầy dược, trong khi một thử thách trong môi trường giả lập nhà máy, robot mất gần hai phút mới để xếp hai thùng đúng chỗ.

Mirai của UniX AI, một robot dạng bánh xe điều khiển tự động, gây ấn tượng khi giành huy chương vàng sau khi hoàn thành nhiệm vụ dọn phòng chỉ trong 8 phút 21 giây. Nhà sáng lập Fred Yang cho biết động lực đột phá đến từ việc huấn luyện robot bằng các mô hình AI lớn — tương tự cách chatbot được dạy dỗ — giúp cải thiện đáng kể khả năng nhận biết và vận động trong không gian thực.

Theo The Guardian, bức tranh toàn cảnh về sự phát triển robot hình nhân nói lên nhiều điều. Dù robot có vẻ thú vị, trình diễn nhanh nhẹn, tạo tiếng vang mạnh mẽ, nhưng vẫn thất bại ở những công việc đơn giản nhất: giữ thăng bằng hay hoạt động liên tục. Điều đó cho thấy khoảng cách rõ rệt giữa tham vọng công nghệ và thực tế ứng dụng.

Ở phương diện chính sách, tờ SCMP tiết lộ Trung Quốc đã xây dựng trường đào tạo robot ở Thượng Hải—nơi hơn 102 robot hình nhân từ 10 công ty khác nhau học các tác vụ thiết yếu như dọn giường, rửa chén, siết ốc vít, thậm chí hàn điện. Hoạt động này nằm trong kế hoạch dài hạn để biến robot hình nhân thành công nghệ đột phá tiếp theo sau máy tính, điện thoại thông minh và xe năng lượng mới. Chính phủ đã định hướng robot như giải pháp chiến lược trong bối cảnh dân số già hóa và thiếu hụt lao động ngày càng gia tăng.

Sự xuất hiện của các robot hình nhân như Yuanzheng A2 và Lingxi X1 của AgiBot tại Triển lãm Robot Thế giới 2024 là minh chứng rõ ràng cho cái cách Trung Quốc muốn bùng nổ công nghệ này. Đồng sáng lập AgiBot, Peng Zhihui, từng phát biểu rằng: “Liệu một ngày nào đó robot có thể thay đội tuyển quốc gia Trung Quốc thi đấu không?” Phản hồi hài hước từ lãnh đạo cấp cao thể hiện sự quan tâm theo lối “một điều kiện quốc gia, một tầm nhìn thế giới” trong lĩnh vực AI và robot.

Đúng vậy!

Sự kiện robot hình nhân tại Bắc Kinh không chỉ là màn biểu diễn kỹ thuật; đó là một chiến lược quốc gia. Trung Quốc đặt mục tiêu trở thành cường quốc hàng đầu thế giới về robot hình nhân đến năm 2027. Giới chuyên gia cảnh báo rằng, khoảng cách giữa các nước còn rất nhiều, nhưng chính phủ đang đổ hàng chục tỷ USD vào nghiên cứu, sản xuất và thương mại hóa robot như một giải pháp dài hạn để giải quyết vấn đề già hóa dân số, giảm áp lực lao động và tiến đến vị thế công nghệ đẳng cấp thế giới.

Trường đào tạo robot ở Thượng Hải, sự hỗ trợ từ các viện nghiên cứu công cộng, liên kết với doanh nghiệp tư nhân như AgiBot, Unitree, UBTech hay UniX AI đều là minh chứng cho cách tiếp cận có hệ thống: từ lý thuyết đến ứng dụng, từ thí nghiệm đến thương mại hóa. Sự cạnh tranh với Mỹ, Nhật, châu Âu không chỉ là khả năng tạo robot mà còn là chiến thắng trong cuộc đua đổi mới toàn diện.

Tuy vậy, đằng sau sự hào nhoáng là những rào cản không nhỏ. Cần thêm nhiều năm nữa để cải thiện nhận thức không gian, vận động học, xử lý ngôn ngữ tự nhiên và thích ứng môi trường. 

Theo: WSJ