SGI Capital: Cơ hội lớn dành cho trường phái đầu tư giá trị có thể sẽ xuất hiện trong những tháng tới

Trong báo cáo cập nhật mới nhất, SGI Capital nhận định rằng thanh khoản trên TTCK Việt Nam chưa cải thiện nhưng áp lực bán ròng của khối ngoại đã hạ nhiệt, cùng với tỷ lệ margin giảm đã bớt đi sức ép nguồn cung cho thị trường chung.

Tuy nhiên, áp lực của thị trường tài chính vẫn còn do: các khoản đáo nợ trái phiếu cuối năm và lượng phát hành cổ phần và IPO vẫn ở mức cao, dự kiến vượt qua năm 2021, đạt kỷ lục mới của lịch sử TTCK Việt Nam. Thêm vào đó, TTCK chưa đủ rẻ trong bối cảnh lãi suất vẫn đang tăng lên đã hạn chế lực cầu khiến TTCK rất khó bứt phá trong ngắn hạn.

SGI Capital đánh giá trong 3 tháng tới, có nhiều kỳ vọng room tín dụng được mở cho 2026 sẽ tạo một con sóng đầu năm như thường lệ. Điều này, theo SGI, phụ thuộc nhiều vào tốc độ cải thiện thanh khoản hệ thống theo khả năng huy động vốn trong các tháng tới.

Trong trường hợp huy động tốt, lãi suất có thể ổn định trở lại tạo điều kiện cho dòng tiền lan tỏa tìm kiếm các cơ hội đầu tư. Trường hợp tín dụng tiếp tục tăng quá mạnh vượt qua khả năng huy động, mặt bằng lãi suất sẽ tiếp tục tăng và hiệu ứng cạnh tranh về nguồn vốn sẽ diễn ra liên thị trường khiến dòng tiền tiếp tục giảm trên TTCK, tạo thêm sức ép nếu nhà đầu tư và chủ doanh nghiệp phải bán bớt chứng khoán để giảm nợ và bù đắp thanh khoản thiếu hụt.

Với kinh nghiệm của những chu kỳ tăng lãi suất trước đây, doanh nghiệp và nhà đầu tư không nên chủ quan với kịch bản lãi suất sẽ tăng kéo dài và thanh khoản trở nên khó khăn hơn trong 2026 khiến giao dịch trên thị trường CK và BĐS thu hẹp.

"Cơ hội lớn dành cho trường phái đầu tư giá trị có thể sẽ xuất hiện trong những tháng tới, khi dòng tiền nóng có nguồn gốc vay nợ gia nhập thị trường trong giai đoạn tiền rẻ vừa qua rút lui dưới áp lực tăng lãi suất và sức ép thanh khoản, đưa thị trường về mức định giá thực sự hấp dẫn", báo cáo nêu rõ.

Song, SGI cũng cho rằng đây là giai đoạn rất nhạy cảm của thị trường tài chính nói chung và TTCK nói riêng.

Tín hiệu vĩ mô đáng chú ý về giới hạn chính sách và chu kỳ lãi suất

Đối với thị trường Việt Nam, SGI Capital lưu ý rằng bối cảnh trong nước đang xuất hiện những tín hiệu vĩ mô đáng chú ý về giới hạn chính sách và chu kỳ lãi suất. Theo Bộ Tài chính, để đạt tăng trưởng GDP 10%, Việt Nam cần khoảng 1.400 tỷ USD vốn đầu tư trong 5 năm tới, bình quân 280 tỷ USD/năm, trong đó hơn 250 tỷ USD phải đến từ khu vực trong nước. Vì dư địa tín dụng của hệ thống ngân hàng đã gần cạn, việc thu hút vốn ngoại dài hạn sẽ đóng vai trò then chốt nhằm giảm áp lực lãi suất và hỗ trợ ổn định tỷ giá.

Thêm nữa, thanh khoản ngân hàng đang chịu sức ép lớn khi lãi suất liên ngân hàng qua đêm tăng lên trên 7% – mức cao nhất từ tháng 10/2022; lãi suất OMO cũng được nâng từ 4% lên 4,5%, cho thấy chính sách tiền tệ đã bớt ưu tiên nới lỏng.

Trong tháng 11, các ngân hàng đồng loạt tăng mạnh lãi suất huy động để bù đắp thiếu hụt thanh khoản. Tình trạng huy động thấp hơn cho vay kéo dài từ 2022–2025 đã khiến hệ thống rơi vào trạng thái căng thẳng, nhiều ngân hàng có LDR thuần (tỷ lệ cho vay trên tiền gửi) vượt xa 100%, phải phụ thuộc vào vốn ngắn hạn từ OMO và liên ngân hàng.

Sắp tới, việc đẩy nhanh giải ngân đầu tư công và triển khai hàng loạt dự án bất động sản sẽ đòi hỏi lượng vốn dài hạn rất lớn với vòng quay chậm, khiến LDR chịu áp lực tăng thêm. Nếu room tín dụng được nới trong năm tới, mức độ vay nợ của nền kinh tế có thể tăng cao hơn, dẫn đến sự mất cân đối giữa vốn ngắn hạn và nhu cầu đầu tư dài hạn — vấn đề đã được Fitch Ratings cảnh báo trong báo cáo đầu tháng 12.

SGI nhấn mạnh rằng chu kỳ kinh tế Việt Nam lâu nay gắn chặt với chu kỳ tín dụng do sự phụ thuộc lớn vào hệ thống ngân hàng. Trong chu kỳ trước, tín dụng từng đạt 115% GDP, LDR thuần toàn hệ thống lên 115%, dự trữ ngoại hối giảm dưới 2 tháng nhập khẩu; tăng trưởng tín dụng 30–40%/năm giai đoạn 2009–2010 đã gây thiếu hụt thanh khoản, thổi giá bất động sản, làm lạm phát bùng lên, lãi suất tăng vọt và thị trường BĐS đóng băng trong các năm sau đó.

Đến cuối 2025, SGI ước tính tín dụng có thể chạm mức 145% GDP, LDR toàn ngành gần 115%, và dự trữ ngoại hối giảm xuống dưới 2 tháng nhập khẩu. 

Điểm đáng lưu ý khác là các nguồn hỗ trợ thanh khoản ngắn hạn như vốn từ kho bạc, OMO và kênh hỗ trợ khác từ SBV cũng đã được sử dụng với số dư OMO đang duy trì mức kỷ lục trên 350.000 tỷ. Các ngân hàng do khó huy động từ dân cư đã tăng huy động liên ngân hàng ở mức rất cao (15% tổng tài sản).

Với quy mô hỗ trợ thanh khoản này, lãi suất liên ngân hàng vẫn liên tục duy trì trên 7% các tuần gần đây cho thấy sự thiếu hụt thanh khoản đã ở mức hệ thống chứ không chỉ dừng lại ở tính mùa vụ cuối năm hoặc cục bộ ở vài tổ chức tín dụng.