Nhiều năm về trước, mỗi buổi chiều đi học về, có một cậu bé luôn chạy vào những cửa hàng điện máy, đứng ngắm nghía, mày mò rồi trải nghiệm thử những chiếc điện thoại trưng bày. Vài năm sau, khi trở thành một sinh viên, cậu vẫn làm reviewer công nghệ part time, để vừa kiếm được tiền trang trải cuộc sống, vừa được trải nghiệm những sản phẩm công nghệ mình thích.
Tốt nghiệp ngành ngôn ngữ Anh (Học viện Ngoại giao), không giống những người bạn học cùng, cậu sinh viên ấy vẫn tiếp tục theo đuổi đam mê làm reviewer. Với mức lương ít ỏi của công việc làm reviewer thời gian đầu khiến cậu sinh viên mới ra trường không đủ tiêu, hàng tháng vẫn gọi điện về xin tiền mẹ. Câu nói: “Mẹ không hiểu mày làm cái gì mà tháng nào cũng đều đặn gọi điện về xin tiền nhà?” khiến cậu sinh viên mới ra trường bừng tỉnh, quyết tâm có một cuộc sống tốt hơn.
7 năm sau kể từ câu nói ấy, cậu sinh viên mới ra trường nay đã trở thành Reviewer, Youtuber, TikToker triệu views. Đây là khởi đầu câu chuyện của Duy Thẩm (tên thật là Ngô Đức Duy, sinh năm 1995) sở hữu kênh YouTube với 2 triệu người theo dõi và hơn 1 tỷ lượt xem, cùng với đó là kênh Tiktok với 6,9 triệu người theo dõi.
Chào anh Duy Thẩm, anh đến với nghề review, việc sáng tạo nội dung trên MXH như thế nào?
Mọi người mong muốn một câu chuyện hấp dẫn đúng không, nhưng không có đâu (cười). Tôi bắt đầu với nghề này đã 7 năm và sau ngần ấy thời gian cố gắng mới được như thời điểm hiện tại.
Công việc này đến với tôi khá tình cờ. Từ hồi sinh viên, tôi đã làm review part time. Lý do lớn nhất khiến tôi trở thành reviewer là đam mê công nghệ và không có tiền. Hồi còn đi học, mỗi lần đi học về tôi lại chạy qua cửa hàng điện máy vì họ có sản phẩm bày ra cho trải nghiệm miễn phí. Sau này, công việc tôi làm cho phép tôi trải nghiệm những thứ tôi thích miễn phí vì tôi không có tiền. Đó là lý do đầu tiên vì sao tôi bắt đầu công việc review.
Đến với nghề reviewer như một cái duyên như vậy, lần đầu tiên làm review, sản xuất 1 video của anh có gì đặc biệt?
Tôi bắt đầu từ con số âm. Nếu cho tôi bắt đầu công việc ở thời điểm hiện tại thì chắc là không đấu được với các bạn genZ. Hồi mới bắt đầu, video đầu tiên tôi nói 5 câu thì vấp 4 câu. Chỉ có 1 câu “Xin chào các bạn, mình tên là…”, mỗi từ đấy vấp 2 lần. Ngày xưa kỹ năng lên hình của tôi không có, sự tự tin cũng rất thấp. Video đầu tiên dài 5 phút, tôi quay 2 tiếng, dựng 2 tiếng, đến bây giờ nghe lại thì thấy hơi khó chấp nhận (cười). Lần đầu review là một chiếc iPhone SE. Đây cũng là lần đầu tôi được cầm 1 chiếc iphone lâu đến thế, trong 3 tiếng. Tôi vừa cầm, vừa run.
Tôi luôn nghĩ một điều rất may là tôi đã bắt đầu công việc khi việc sản xuất nội dung trên mạng xã hội vẫn chưa thực sự bão hòa. Nếu tôi bắt đầu bây giờ chắc không cạnh tranh được với các bạn.
Thuở ban đầu, công việc reviewer của anh diễn ra như thế nào?
Tôi vẫn nhớ tháng lương đầu tiên mà mình kiếm được từ việc làm reviewer là 900.000 đồng. Hồi ấy là sinh viên nên tôi cũng thấy oách (cười). Cũng nhờ công việc này, tôi mua được sản phẩm công nghệ đầu tiên cho mình. Cảm giác sau khi mua được rất “khổ sở” vì tôi phải mất mấy tháng lương để có được chiếc điện thoại ấy và nghĩ xem tháng tới mình sẽ sống bằng cái gì.
Ra trường và đi làm được 1 năm, tôi làm review với mức lương dưới 5 triệu đồng/tháng. Vì lương thấp quá nên tôi vẫn phải gọi điện về nhà xin tiền mẹ hàng tháng. Sau một vài tháng thì mẹ có hỏi tôi một câu: “Mẹ không hiểu mày làm cái gì mà tháng nào cũng đều đặn gọi điện về xin tiền nhà?”. Chính câu nói ấy của mẹ khiến tôi quyết tâm phải có được một cái gì đó thật oách để mẹ biết mình đang làm gì và quan trọng hơn là không phải xin tiền mẹ nữa. Lần cuối cùng tôi xin mẹ tiền cũng là dấu mốc tôi quyết định sẽ làm review một cách nghiêm túc, đầu tư toàn bộ chất xám, thời gian của mình vào công việc này.
Như anh chia sẻ, khởi đầu của anh là con số “âm”. Vậy quá trình anh đi từ “âm” đến 0, từ 0 đến 1 có gì khó khăn?
Tôi không phải người quá tự tin. Cho đến giờ, tôi ngoài đời với tôi trong video vẫn rất khác nhau. Ở ngoài, tôi khá ít nói và hướng nội. Mặc dù là người hướng nội nhưng tôi lại làm công việc của một người hướng ngoại. Khó khăn đầu tiên của tôi là vượt qua rào cản tính cách. Tôi vốn không phải người tự tin nói trước ống kính, trình bày quan điểm. Tôi phải tốn một thời gian dài để thích nghi được điều này.
Ngoài những khó khăn đến từ bản thân, tự vượt qua chính mình trước, còn những khó khăn đến từ mạng xã hội, từ bố mẹ và còn những cái khó không biết từ đâu đến. Bây giờ nghĩ lại, tôi vẫn không hiểu tại sao mình lại làm được công việc này trong thời gian dài như vậy vì tính cách của tôi không phù hợp (cười).
Giai đoạn để tôi có thể xây dựng được nền tảng cho mình kéo dài khoảng 4-5 năm đầu tiên. Vì tôi vốn không có một kỹ năng gì, ngay cả tự tin cũng không. Thời gian 4-5 năm đó cũng là khoảng thời gian để tôi chuẩn bị bùng nổ và đạt được một chút thành tựu như bây giờ.
Việc là người hướng nội nhưng lại làm công việc hướng ngoại của anh có gì đặc biệt?
Tôi là một người khá hướng nội mà công việc lại phải gặp khá nhiều người. Mặc dù cười nói vui vẻ nhưng bên trong tôi thì có chút đấu tranh. Tôi không thích đông người nhưng công việc lại thường xuyên phải đi đến những nơi đông đúc. Tính chất công việc ngược lại hoàn toàn với tính cách của người hướng nội, thậm chí còn có thể nói là hướng ngoại hơn cả người hướng ngoại nữa (cười). Nhưng rồi cũng phải quen thôi mình đã làm nghề 6, 7 năm rồi. Mỗi khi có thời gian rảnh thì tôi thích ở một mình. Cũng có khi tôi từ chối những sự kiện, cuộc gặp gỡ vì không phù hợp với tính cách của tôi. Có thể nếu nhận lời mời ấy thì tôi còn có thể phát triển hơn nữa. Đó là những rào cản của người hướng nội làm công việc hướng ngoại. Nhưng cuộc sống không có gì hoàn hảo cả.
Là một nhà sáng tạo nội dung, reviewer, công việc hàng ngày của anh chắc sẽ gắn liền với việc suy nghĩ idea chứ? Giữa nhiều nhà sáng tạo nội dung, điều gì giúp anh giữ chân khán giả của mình?
Công việc hàng ngày của tôi là phải nghĩ ý tưởng cho cho nội dung mới. Ngoài ra còn có một vài công việc khác như sử dụng đồ công nghệ mới, mua những món đồ mới về để làm video cho mọi người xem hoặc là đi sự kiện.
Thỉnh thoảng, tôi sẽ gặp phải tình trạng đầu óc bị trì trệ không nghĩ được gì. Nếu rơi vào bế tắc thì sẽ ngồi xuống nghỉ ngơi và xem lại những gì mình đã làm. Cuối cùng sẽ có một ý tưởng này ra trong đầu mình.
Tôi chỉ làm những gì tôi thấy là thích, là đúng, là thú vị. Khán giả của tôi thích xem tôi thì chắc chắn họ cũng thích những điều tôi thích. Tôi nghĩ cái cốt lõi mà khán giả họ xem, ở lại với mình trong khoảng thời gian khá dài vì tôi thể hiện ra những điều thuộc về bản chất của mình, đó là sự giản dị, bình thường. Tôi review những món đồ đắt tiền dưới góc nhìn của người bình thường.
Anh đặt ra nguyên tắc gì khi làm review, sáng tạo nội dung?
Đầu tiên, tôi tránh xa những việc gây tranh cãi lớn. Tôi không phải người thích bị nhắc đến nhiều, tôi cũng không muốn video của mình có những thứ tiêu cực. Thứ hai, tôi luôn muốn hướng đến sự giải trí của người xem. Bởi khán giả của tôi đi làm về mệt cả ngày rồi, họ cần được giải trí với những điều tích cực. Tôi ý thức được mình luôn phải tránh xa drama, những gì tiêu cực.
Tôi tự nhắc mình cũng như với các đồng nghiệp rằng nên tránh những lợi ích trước mặt mà nên tính đến những lợi ích lâu dài. Mình không làm nghề này ngày một, ngày hai mà rất nhiều năm. Mình cần có khán giả và khán giả cần sự trung thực.
Vậy với công việc hiện tại của mình anh cảm thấy như thế nào?
Hành trình dài đến 7 năm nhưng cuối cùng cũng gặt hái được kết quả nhất định. Tôi thật sự hài lòng với những gì mình đã làm, cũng có những điều chưa làm được. Cuộc đời giống như một cái game, mình phá đảo được bàn 1 sẽ đến bàn 2. Ngày trước khi mới làm tôi nghĩ rằng sẽ mua hết những thứ mà tôi nghĩ mình không bao giờ mua được. Sau này, thì lo cho bản thân, gia đình.
Công việc hiện tại cho tôi được làm việc mà mình thích lại vừa có thu nhập. Tôi nghĩ rằng không gì tuyệt vời hơn được làm việc mình thích, người khác đón nhận và mình có thể kiếm được tiền từ công việc ấy. Quan trọng là bố mẹ không thắc mắc tôi đang làm gì nữa (cười).
Hồi sinh viên mơ mộng nếu chọn giữa ngành kiếm được tiền và ngành mình thích thì tôi sẽ chọn thứ mình thích. Nhưng khi đã đi làm rất lâu, có gia đình rồi, với tôi giờ phải cân bằng giữa việc mình thích và việc ra được tiền. Cuối ngày về nhà, dù đam mê gì thì cũng có hóa đơn phải trả, những khoản tiền phải chi tiêu. Việc mình thích và việc kiếm được ra tiền cần giao thoa được với nhau. Và tôi đang được trải nghiệm cảm giác tuyệt vời ấy.
Anh nghĩ như thế nào về việc kiếm tiền bằng sáng tạo nội dung?
Không dễ đâu. Không bao giờ có khái niệm đồng tiền dễ dàng. Kiếm tiền dễ thì chỉ có lừa đảo, chém gió thôi. Chất xám bỏ ra sẽ nhận về cái giá tương đương. “Tham vọng có thể giúp bạn đi xa, tiền cũng có thể giúp mình làm điều tương tự”. Tiền là cung cụ, giúp mình đi rất xa, làm việc này việc kia nhưng hãy nhớ là công cụ, biết sử dụng, làm công cụ đó sao cho hiệu quả, không đi chệch hướng.
Nhiều người đồn rằng là anh Duy Thẩm nhiều follow thế và với số lượng người xem như thế thì chắc là rất là giàu, vậy anh nghĩ sao về câu hỏi này?
Cứ để người ta đồn tiếp thôi vì bí ẩn tạo nên sự quyến rũ của người đàn ông (cười). Tôi không thấy có vấn đề gì lắm với mấy lời đồn ấy bời vì là có những lời người ta đồn người ta bàn tán về mình thì chứng tỏ là mình vẫn có sức hút. Đối với tôi, cơm áo gạo tiền luôn là vấn để thường trực, đi làm bất cứ cái gì thì cuối cùng mình vẫn phải quy ra tài chính để có thể lo được cuộc sống của mình, lo được cuộc sống của gia đình. Tôi cũng đang cố gắng từng ngày để đúng với những gì lời đồn người ta đồn về mình.
Cuộc sống của anh có sự thay đổi ra sao khi trở nên nổi tiếng?
Tôi đạt được những cột mốc mà tôi chưa từng nghĩ mình làm được, thậm chí là viển vông. Tôi cũng đạt được gần 2 triệu lượt đăng ký trên Youtube, 6,9 triệu người theo dõi trên TikTok. Đây đều là là những điều mà tôi thấy khá hài lòng, tự cảm thấy những cố gắng của mình trong suốt khoảng thời gian rất dài vừa qua cũng nhận lại thành quả xứng đáng.
Tôi thấy rất vui khi đạt được những mục tiêu sau những nỗ lực cho công việc. Tôi mua được nhà đầu tiên khoảng năm tôi 24, 25 tuổi. Khoảng cuối năm tiếp theo tôi cũng mua được chiếc ô tô đầu tiên. Bố mẹ cũng khá tự hào về tôi. Tên Duy Thẩm là random đặt đặt cho vui và lâu vậy tên này đã thành thương hiệu (cười). Đặc biệt, tôi rất biết ơn mọi người vì đã quan tâm, ủng hộ tôi nhiều đến thế.
Để có được như ngày hôm nay thì anh thấy mình có phải đánh đổi những gì?
Tôi đánh đổi thời gian, công sức. Đặc biệt với sáng tạo nội dung thì phải đánh đổi cả tinh thần nữa. Vì không phải ai cũng đủ vững vàng khi đọc được những ý kiến trái chiều về mình.
Xung quanh có những người bạn làm nghề rất giỏi là áp lực tích cực để tôi cố gắng hơn. Nhiều đồng nghiệp của tôi là vừa giỏi lại vừa giàu nên tôi phải phấn đấu hơn để bằng mọi người.
Tôi từng gặp rất nhiều người giàu và họ dạy tôi những bài học quý giá. Nhiều người họ giàu họ vẫn cố gắng thì mình cũng nên như vậy. Nếu mình chưa đến được vạch đích của họ thì cố gắng bằng vạch xuất phát của họ.
Một câu nói của anh đã từng rất viral “Chúng ta xứng đáng có một cuộc sống tốt hơn”. Cuộc sống tốt hơn mà anh đang có ở hiện tại như thế nào? Để có được “cuộc sống tốt hơn” như vậy, anh đã làm những gì?
Ngày xưa khi tôi mới đi làm, tôi có phương châm hơi trẻ con một chút, tôi sẽ đi làm kiếm tiền mua bằng được những thứ tôi không nghĩ rằng mình sẽ mua được. Hồi bé tôi chơi với một người bạn rất thân, nhà bạn cũng giàu, bạn có iphone ipad… Với tôi lúc ấy, đó đều là những thứ rất xa xỉ. Lớn lên, khi đi làm, điều đầu tiên tôi nghĩ là tôi sẽ kiếm bằng sạch tiền để mua được những món đồ tôi từng nghĩ không bao giờ mua được. Sau đó, mẹ có hỏi, mục tiêu tiếp theo là kiếm tiền nuôi đủ bản thân để có một cuộc sống không phụ thuộc vào ai cả. Đến khi lập gia đình, tôi nghĩ mình cần phải lo được cho vợ, gia đình và các con sau này. Đây là mục tiêu cũng cơ bản thôi. Câu này là câu tôi thường tự nhủ mình để cố gắng hơn. Câu này tôi nói trong buổi chụp hình cưới, cũng không nghĩ câu nói này lại viral đến vậy.
Để có một cuộc sống tốt hơn, chẳng có thể làm gì khác ngoài việc cố gắng hơn mỗi ngày. Tôi luôn nghĩ xuất phát điểm của mình thấp hơn người khác rất nhiều. Lúc đầu tôi bắt đầu công việc với một bạn nữa, ngay lúc bắt đầu tôi đã thấy mình kém hơn so với những bạn cùng thử việc, tôi nghĩ mình phải nỗ lực hơn người khác nhiều lần. Những người khác mới bắt đầu họ có sự tự tin, họ có sẵn nhưng tôi thì không. Xuất phát điểm của mình thấp hơn người khác thì nỗ lực của mình phải lớn hơn người ta rất nhiều. Mình cố gắng hơn thì mới kiếm được nhiều tiền, kiếm được nhiều tiền mới có được cuộc sống tốt hơn.
Vậy thì để trở thành reviewer và người sáng tạo nội dung thì cần những yếu tố nào?
Tôi sẽ gói gọn vào 3 yếu tố chính. Thứ nhất, mình phải thật sự yêu nghề vì làm điều mình không thích sẽ khó mà làm lâu dài được. Thứ hai là cần có sự sáng tạo rất lớn bởi vì khác với cái lúc mà tôi bắt đầu thì bây giờ thị trường làm sáng tạo bây giờ đang rất bão hòa. “Đất chật nhưng người đông”, nếu không có sự sáng tạo thì làm video cũng không có ai xem. Thứ ba là kiên trì. Mình làm video thứ nhất không ai xem nhưng đến video thứ 100 thì mình lại viral được, do đó mình cần phải có sự kiên nhẫn.
Để nói một vài điều với các bạn trẻ mong muốn trở thành nhà sáng tạo nội dung thì anh sẽ chia sẻ điều gì?
“Chúng ta xứng đáng có một cuộc sống tốt hơn”. Thị trường sáng tạo nội dung đang bão hòa rồi, nếu không cố gắng thay đổi mỗi ngày, cập nhật liên tục thì sẽ bị đào thải rất nhanh. Nhà sáng tạo nội dung bị khán giả không quan tâm, bị lãng quên là ác mộng rất lớn.
Sáng tạo nội dung là một trong những nghề nếu như bạn làm được thì sẽ có lợi ích rất lớn về mặt hình ảnh, tài chính. Một khi bạn đã dấn thân vào nghề này, mà làm không chỉn chu, hình ảnh trì trệ bị đào thải rất nhanh.
Cảm ơn những chia sẻ của anh!