Theo dữ liệu thống kê, quỹ vàng lớn nhất thế giới SPDR Gold Shares đã mua thêm 170 tấn vàng (khoảng 10 tỷ USD) từ đầu năm 2025 đến nay, ghi nhận lực mua mạnh nhất kể từ năm 2020. Động thái đã chấm dứt xu hướng ròng vốn rút ra khỏi quỹ vàng này trong 4 năm trước đó. Điều này phản ánh niềm tin mạnh mẽ của nhà đầu tư vào vàng như một “nơi trú ẩn an toàn” giữa thế giới đầy biến động.
SPDR do State Street Global Advisors quản lý, là quỹ ETF vàng vật chất lớn nhất thế giới với tài sản quản lý gần 140 tỷ USD tính đến ngày 11/11. Tổng lượng vàng nắm giữ bởi quỹ này hiện lên đến hơn 1.042 tấn. Lý do đằng sau “cơn khát vàng” của SPDR Gold Shares là sự kết hợp giữa các yếu tố vĩ mô và tâm lý thị trường.
Đầu tiên, lạm phát dai dẳng tại Mỹ và châu Âu, dù đã hạ nhiệt từ đỉnh điểm năm 2022, vẫn ở mức 2,5-3% – cao hơn mục tiêu của Fed và hầu hết các ngân hàng trung ương (NHTW). Trong bối cảnh đó, vàng với vai trò là hàng rào chống lạm phát truyền thống, trở thành lựa chọn hàng đầu cho các nhà đầu tư tổ chức.
Thứ hai, căng thẳng địa chính trị leo thang đã đẩy nhu cầu trú ẩn an toàn lên cao trào. Cuộc chiến thuế quan do Tổng thống Donald Trump khởi xướng cùng sự bất định trong triển vọng kinh tế Mỹ cũng là một yếu tố ảnh hưởng đến tâm lý giới đầu tư toàn cầu. Trong bối cảnh đó, các quỹ vàng như SPDR trở thành tâm điểm thu hút dòng tiền.
Thứ ba, một yếu tố quan trọng là động thái của các NHTW. Theo Goldman Sachs, các nước như Trung Quốc, Ấn Độ và Thổ Nhĩ Kỳ đã mua ròng hơn 500 tấn vàng trong năm 2025, nhằm đa dạng hóa dự trữ, giảm phụ thuộc vào USD. Điều này tạo hiệu ứng lan tỏa, khuyến khích dòng vốn tư nhân đổ vào ETF như SPDR. Một ví dụ điển hình là Harvard Endowment Fund đã rót 101,5 triệu USD vào SPDR trong quý 3, đánh dấu lần đầu tiên đặt cược lớn vào vàng.
Việc các NHTW, quỹ vàng liên tục mua thêm là một động lực thúc đẩy giá vàng. Từ đầu năm, giá vàng đã tăng vọt 55%, từ 2.300 USD/ounce lên hơn 4.000 USD/ounce vào tháng 10 – mức cao kỷ lục mọi thời đại. Dòng vốn mạnh mẽ vào SPDR đã hỗ trợ giá vàng bằng cách tạo cầu vật chất trực tiếp. Mặt khác, giá tăng giúp hiệu suất của quỹ cải thiện, lại thu hút thêm nhà đầu tư.
Đánh giá về triển vọng thị trường vàng thời gian tới, ông Shaokai Fan, Giám đốc phụ trách Ngân hàng Trung ương Toàn cầu tại Hội đồng Vàng Thế giới (WGC) cho biết, tốc độ tích lũy vàng thông qua các quỹ ETF sẽ tăng mạnh trên toàn cầu trong quý 4, thậm chí vượt qua mức cao nhất trước đó.
Xu hướng này có thể tiếp tục được duy trì nhờ những yếu tố tích cực hỗ trợ cho việc tích lũy thêm vàng. Hoạt động mua vàng miếng và vàng xu vẫn ổn định trong năm nay bất chấp giá vàng tăng cao. WGC giữ nguyên các mục tiêu tích cực đã đưa ra trước đó nhưng bổ sung thêm một chút tiềm năng tăng giá, dựa trên triển vọng tích cực đối với Trung Quốc và Ấn Độ.
“Sự mở rộng nhu cầu cũng là một yếu tố tích cực với xu hướng giá vàng. Nhu cầu vàng dự kiến sẽ tiếp tục duy trì ở mức cao, nhờ dòng vốn đầu tư gia tăng vào cả quỹ ETF cũng như vàng miếng và vàng xu. Việc mua vàng từ các NHTW tiếp tục là yếu tố chủ chốt của nhu cầu vàng”, ông Shaokai Fan nhận định.
