Điều hành Phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nêu rõ, thực hiện chủ trương của Đảng, ngày 6/5/2025, Quốc hội đã quyết định việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 và thành lập Ủy ban dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp. Từ khi thành lập đến nay, Ủy ban dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp đã thực hiện khối lượng công việc rất lớn.
Theo đó, Ủy ban đã tổ chức nghiên cứu dự thảo nghị quyết, tổ chức lấy ý kiến góp ý của Nhân dân và các ngành, các cấp về dự thảo nghị quyết. Sau một tháng tổ chức lấy ý kiến có 280.226.909 lượt ý kiến góp ý, tỷ lệ tán thành là 99,75%. Trên cơ sở kết quả tổng hợp ý kiến của Nhân dân và ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội, Ủy ban đã khẩn trương, tổ chức nghiên cứu, tiếp thu, giải trình đầy đủ, kỹ lưỡng để hoàn thiện dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp trình Quốc hội thông qua tại Phiên họp này.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh, Phiên họp đánh dấu cột mốc lịch sử. Thời gian qua, dưới sự quan tâm, chỉ đạo sát sao, kịp thời của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, trực tiếp là đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm, việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp đã trở thành đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng, thể hiện tinh thần làm chủ, phát huy trí tuệ tập thể, trách nhiệm và lòng yêu nước của mọi tầng lớp Nhân dân.
Riêng tại diễn đàn Quốc hội, dự thảo nghị quyết đã được các đại biểu Quốc hội thảo luận tổ và 3 lần thảo luận tại hội trường, thể hiện sự thận trọng, nghiêm túc, cầu thị và trách nhiệm của Quốc hội nói chung và mỗi vị đại biểu Quốc hội nói riêng đối với công việc trọng đại này.
“Có thể khẳng định, việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp đã đảm bảo các trình tự, thủ tục theo quy định, đảm bảo yêu cầu về tiến độ, đa dạng hóa các hình thức để Nhân dân đóng góp ý kiến, phát huy dân chủ thực chất, sẵn sàng để các đại biểu Quốc hội thể hiện chính kiến của mình trong thời khắc lịch sử quan trọng của đất nước”, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn khẳng định.
.jpg)
Chính thức bỏ cấp huyện
Điều 110 Hiến pháp sửa đổi nêu các đơn vị hành chính của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam được tổ chức thành hai cấp, gồm tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và các đơn vị hành chính dưới tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương do luật định. Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt do Quốc hội thành lập.
Việc thành lập, giải thể, nhập, chia, điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính phải lấy ý kiến nhân dân địa phương và thực hiện theo trình tự, thủ tục do Quốc hội quy định. Chính quyền địa phương sẽ gồm HĐND và UBND được tổ chức tại các đơn vị hành chính phù hợp với đặc điểm của nông thôn, đô thị, hải đảo. Riêng chính quyền địa phương tại đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt sẽ do Quốc hội quyết định khi thành lập đơn vị hành chính đó.
Khi chính thức bỏ cấp huyện, tại các đơn vị hành chính được hình thành sau sắp xếp sẽ không tổ chức bầu các chức danh như chủ tịch, phó chủ tịch HĐND; trưởng các ban của HĐND; chủ tịch, phó chủ tịch và ủy viên UBND; không bầu trưởng đoàn, phó trưởng đoàn đại biểu Quốc hội.
Căn cứ thông báo của cấp ủy có thẩm quyền quản lý cán bộ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội chỉ định chủ tịch, phó chủ tịch HĐND, trưởng các Ban của HĐND, trưởng đoàn, phó đoàn đại biểu Quốc hội ở các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương hình thành sau sắp xếp.
Thủ tướng chỉ định chủ tịch, phó chủ tịch UBND ở các tỉnh, thành phố; Thường trực HĐND tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương chỉ định Ủy viên UBND cùng cấp và chỉ định chủ tịch, phó chủ tịch HĐND, trưởng các ban của HĐND, chủ tịch, phó chủ tịch UBND của đơn vị hành chính cấp dưới hình thành sau sắp xếp.
Thường trực HĐND ở đơn vị hành chính dưới tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương hình thành sau sắp xếp chỉ định Ủy viên UBND cùng cấp. Trường hợp đặc biệt, các địa phương được chỉ định nhân sự không phải là đại biểu HĐND giữ các chức danh chủ tịch, phó chủ tịch, trưởng các ban của HĐND ở đơn vị hành chính hình thành sau sắp xếp hoặc làm đại biểu HĐND.
Chức năng, nhiệm vụ mới của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam
Hiến pháp quy định Công đoàn Việt Nam, Hội Nông dân Việt Nam, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, Hội Cựu chiến binh Việt Nam là các tổ chức chính trị - xã hội trực thuộc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Các tổ chức này được thành lập trên cơ sở tự nguyện, đại diện và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của thành viên, hội viên tổ chức mình; được tổ chức và hoạt động thống nhất trong Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.
Sau khi Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp, Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) được Quốc hội thông qua, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành 34 nghị quyết về sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã cùng với Nghị quyết về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh.
Đây sẽ là cơ sở pháp lý đầy đủ, đồng bộ, bảo đảm để tất cả các đơn vị hành chính trên cả nước thực hiện thống nhất mô hình chính quyền địa phương hai cấp và các đơn vị hành chính hình thành sau sắp xếp chính thức hoạt động từ ngày 1/7/2025.
Nghị quyết sửa đổi bổ sung một số điều Hiến pháp 2013 có hiệu lực từ khi được thông qua.
"Chính quyền địa phương ba cấp đã hoàn thành xuất sắc sứ mệnh lịch sử, góp phần đưa đất nước đạt được những thành tựu có ý nghĩa lớn. Giờ là lúc chuyển sang mô hình chính quyền địa phương hai cấp tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả để đáp ứng yêu cầu của giai đoạn phát triển mới", Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà nhấn mạnh.