Tối thứ Bảy tại Pittsburgh, bữa ăn của Shubra Singh – một chuyên gia công nghệ sinh học người Ấn – cùng nhóm bạn đã biến thành một “cuộc họp khẩn cấp” qua… điện thoại. Tám người bạn đồng hương của cô, đều là kỹ sư công nghệ làm việc tại Mỹ bằng thị thực H-1B, liên tục cập nhật tin tức về kế hoạch tăng phí visa của Nhà Trắng.
“Gia đình tôi gửi cho tôi đủ loại bài báo về H-1B. Ai cũng lo lắng rõ rệt,” Singh kể.
Theo thống kê, khoảng 71% người có thị thực H-1B tại Mỹ là công dân Ấn Độ và 11,7% là công dân Trung Quốc. Cả 2 nền kinh tế đông dân nhất thế giới này đều là các thành viên chủ chốt của BRICS. Nếu chính sách tăng phí lên 100.000 USD được thực thi, công việc và tương lai của hàng chục nghìn lao động tay nghề cao sẽ bị đẩy vào thế bấp bênh.
Động thái mới của Washington diễn ra trong bối cảnh quan hệ Mỹ - Ấn xấu đi nhiều tháng qua. Mỹ đã áp thêm thuế nhập khẩu với hàng hóa Ấn Độ để đáp trả việc New Delhi tiếp tục mua dầu từ Nga.
Ngay sau thông báo, thị trường chứng khoán Ấn Độ phản ứng dữ dội. Cổ phiếu các tập đoàn công nghệ lớn như Infosys, Tech Mahindra, Wipro, HCL Technologies và Tata Consultancy Services đồng loạt giảm. Các doanh nghiệp vừa và nhỏ như Persistent Systems, Coforge, Mphasis hay Cyient cũng mất từ 1,7% đến 4,2% giá trị chỉ trong buổi sáng giao dịch.
Theo các nhà phân tích, việc áp mức phí “khổng lồ” này sẽ khiến chi phí kinh doanh tại Mỹ tăng mạnh, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ và tài chính – nơi vốn phụ thuộc lớn vào nhân lực H-1B.
Để thích ứng, các công ty CNTT được dự báo sẽ tăng cường gửi nhân viên sang các trung tâm cận biên như Mexico hoặc Canada, tuyển dụng thêm lao động Mỹ và đẩy mạnh hoạt động tại các “trung tâm năng lực toàn cầu” ở Ấn Độ.
“Chúng tôi đã giảm dần sự phụ thuộc vào visa bằng cách mở rộng tuyển dụng địa phương và hợp tác chiến lược. Hiện toàn bộ nhu cầu khách hàng đều được đáp ứng, hoạt động vẫn diễn ra bình thường,” công ty Mphasis trấn an nhà đầu tư.
Theo chuyên gia kinh tế Toshi Jain của JPMorgan, tác động lần này không chỉ dừng lại ở ngành công nghệ Ấn Độ. Việc giảm số lượng lao động H-1B mới có thể kéo theo sự sụt giảm đáng kể lượng kiều hối gửi về.
Ngoài ra, mức phí visa 100.000 USD cũng có nguy cơ làm nản lòng nhiều sinh viên Ấn Độ đang cân nhắc con đường học tập và làm việc tại Mỹ, biến chi phí xin thị thực thành một dạng “thuế” mới đối với giấc mơ Mỹ hậu tốt nghiệp.
