Trong đầu tư chứng khoán, có hai “trường phái” nghiên cứu chính: phân tích cơ bản (Fundamental Analysis) và phân tích kỹ thuật (Technical Analysis). Một bên dựa vào nội lực doanh nghiệp, bên còn lại dựa vào hành vi giá trên thị trường. Vậy nhà đầu tư mới nên học theo hướng nào để tránh lạc lối?
Phân tích cơ bản – Đọc sức khỏe doanh nghiệp
Phân tích cơ bản là phương pháp đánh giá giá trị thực của cổ phiếu dựa trên yếu tố tài chính và triển vọng kinh doanh. Nhà đầu tư thường xem xét: báo cáo tài chính, chỉ số P/E, P/B, ROE, triển vọng ngành, chiến lược phát triển doanh nghiệp…
Phân tích cơ bản tập trung vào việc đánh giá giá trị nội tại của một công ty. Các nhà đầu tư sử dụng phương pháp này thường xem xét các yếu tố như:
- (1) Báo cáo tài chính: Bao gồm báo cáo thu nhập, bảng cân đối kế toán và báo cáo lưu chuyển tiền tệ.
- (2) Chỉ số tài chính: Ví dụ như tỷ suất lợi nhuận, hệ số nợ trên vốn, và tỷ lệ giá trên thu nhập (P/E).
- (3) Yếu tố kinh tế vĩ mô: Tình hình kinh tế chung, lãi suất, và các chính sách tài chính.
- (4) Cạnh tranh và quản lý doanh nghiệp: Vị thế của công ty trong ngành và khả năng quản lý của ban lãnh đạo...
Ưu điểm: Giúp nhìn dài hạn, chọn được cổ phiếu “tốt thật”, nắm giữ qua nhiều chu kỳ. Phù hợp với phong cách đầu tư giá trị.
Nhược điểm: Đòi hỏi kiến thức tài chính – kế toán; thị trường ngắn hạn có thể “bỏ qua” giá trị thật, khiến cổ phiếu tốt vẫn giảm giá.
Phân tích kỹ thuật – Đọc nhịp thị trường
Phân tích kỹ thuật tập trung vào biểu đồ giá và khối lượng giao dịch để dự đoán xu hướng. Các công cụ thường dùng bao gồm:
- (1) Biểu đồ giá: Được sử dụng để nhận diện các mẫu hình giá và xu hướng.
- (2) Chỉ báo kỹ thuật: Như đường trung bình động, RSI (Chỉ số sức mạnh tương đối), và MACD (Đường trung bình động hội tụ phân kỳ).
- (3) Mô hình nến: Được sử dụng để xác định điểm vào và ra khỏi thị trường.
Ưu điểm: Hữu ích cho giao dịch ngắn hạn, giúp xác định điểm mua – bán hợp lý. Không cần hiểu sâu báo cáo tài chính.
Nhược điểm: Mang tính xác suất, không tuyệt đối; dễ “nhiễu” trong thị trường biến động bất thường; nếu chỉ dựa vào kỹ thuật mà bỏ qua nền tảng cơ bản, rủi ro cao.
Ví dụ minh họa: Cổ phiếu FPT trong năm 2024
Phân tích cơ bản: Báo cáo tài chính FPT cho thấy doanh thu và lợi nhuận liên tục tăng trưởng 2 chữ số, ROE duy trì quanh 25%. Điều này chứng tỏ nền tảng vững chắc để nắm giữ dài hạn.
Phân tích kỹ thuật: Trong tháng 5/2024, cổ phiếu FPT vượt ngưỡng kháng cự 100.000 đồng với khối lượng bùng nổ, RSI cho tín hiệu mua mạnh. Nhà đầu tư theo kỹ thuật có thể tận dụng sóng tăng ngắn hạn để chốt lời nhanh.
Cả hai cách tiếp cận đều đúng, nhưng tùy mục tiêu, ai đầu tư dài hạn có thể nắm giữ FPT, trong khi nhà giao dịch ngắn hạn có thể “lướt sóng” theo tín hiệu kỹ thuật.
Với nhà đầu tư mới, lời khuyên là bắt đầu từ phân tích cơ bản để hiểu doanh nghiệp và tránh rủi ro chạy theo sóng ngắn hạn. Khi đã quen thị trường, nhà đầu tư có thể bổ sung phân tích kỹ thuật để chọn điểm mua – bán tốt hơn. Cuối cùng, sự kết hợp cả hai phương pháp sẽ giúp xây dựng chiến lược bền vững.
![[Chuyện gì đang xảy ra] Quả trứng gà ‘đỏng đảnh’ và ‘chàng nông dân’ gan lì Hoà Phát](https://mkt.1cdn.vn/thumbs/540x360/2025/08/17/trung-ga.png "[Chuyện gì đang xảy ra] Quả trứng gà ‘đỏng đảnh’ và ‘chàng nông dân’ gan lì Hoà Phát")
