Nhật Bản sẽ hỗ trợ Việt Nam trong lĩnh vực bán dẫn
Phát biểu tại Diễn đàn, Thủ tướng Ishiba cho biết vào những năm 1990, ngành sản xuất chế tạo của Nhật Bản đã mở rộng sang Việt Nam và góp phần thúc đẩy tăng trưởng của Việt Nam. Với thị trường 100 triệu dân và nguồn nhân lực dồi dào, chất lượng cao, Việt Nam thực sự là một điểm đến đầu tư đầy hứa hẹn. Ngày hôm qua, ông đã đến thăm khu công nghiệp Thăng Long và cảm nhận sâu sắc sự hợp tác chặt chẽ giữa các doanh nghiệp Nhật Bản và doanh nghiệp Việt Nam tại đây.
Trong bối cảnh kinh tế thế giới ngày càng bất ổn, việc Nhật Bản và Việt Nam - những quốc gia có chuỗi cung ứng liên kết chặt chẽ - hợp tác để nâng cao trình độ công nghiệp là một cơ hội lớn. Thủ tướng Ishiba khẳng định việc nâng cao trình độ ngành công nghiệp công nghệ cao của Việt Nam, tăng cường khả năng chống chịu trước những cú sốc bên ngoài sẽ mang lại lợi ích cho cả hai nước. Chính phủ Nhật Bản cùng khu vực tư nhân cam kết thúc đẩy công cuộc này thông qua sự phối hợp chặt chẽ giữa khu vực công và tư nhân, bao gồm cả đào tạo nguồn nhân lực và phi carbon hóa.
Nhật Bản hoan nghênh, đánh giá cao việc Việt Nam tập trung vào các ngành công nghiệp giá trị gia tăng cao nhằm thúc đẩy công nghiệp hóa, hiện đại hóa đi đôi với đẩy mạnh cải cách hành chính.
Ông cho biết tại hội đàm sáng cùng ngày, ông đã cùng Thủ tướng Phạm Minh Chính nhất trí nâng cấp quan hệ kinh tế song phương trong khuôn khổ quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Nhật Bản - Việt Nam.
Trong đó, về đào tạo nhân lực trong lĩnh vực bán dẫn - lĩnh vực trọng tâm của Việt Nam, hai bên đang chuẩn bị mở chương trình đào tạo kỹ sư công nghệ chip bán dẫn tại Đại học Việt Nhật - một dự án hợp tác biểu tượng giữa hai nước.
Nhật Bản cũng sẽ tiếp nhận khoảng 250 nghiên cứu sinh bậc tiến sĩ trong lĩnh vực bán dẫn, tương ứng với một nửa mục tiêu chiến lược quốc gia của Việt Nam. Đồng thời, tăng cường trao đổi nhân lực thế hệ mới trong các lĩnh vực khoa học công nghệ tiên tiến.
Về mở rộng đầu tư nhằm nâng cao trình độ công nghiệp, Nhật Bản sẽ hỗ trợ xây dựng nhà máy sản xuất silicon đa tinh thể - vật liệu thiết yếu cho chuỗi cung ứng bán dẫn, cũng như thúc đẩy quá trình phi carbon hóa tại các khu công nghiệp ở Việt Nam.
Nhật Bản cũng đang hợp tác với Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) để kết nối các startup với các doanh nghiệp hàng đầu của hai nước và đã đạt được những kết quả ban đầu. Cùng với đó, hỗ trợ nâng cao chức năng của NIC nhằm thúc đẩy chính sách khởi nghiệp của Việt Nam, qua đó góp phần giải quyết các thách thức xã hội và nâng cao năng lực cạnh tranh công nghiệp. Hai bên sẽ tiếp tục hợp tác với các tổ chức quốc tế như UNDP.
Trong lĩnh vực hợp tác phi carbon và năng lượng giữa Nhật Bản và Việt Nam, nhiều dự án đang được triển khai tích cực như điện gió ngoài khơi, phát triển mạng lưới truyền tải điện và điện sinh khối. Nhật Bản sẽ nỗ lực thực hiện các dự án này và cùng với Việt Nam - đối tác trong khuôn khổ Cộng đồng không phát thải châu Á (AZEC) - dẫn dắt quá trình chuyển dịch năng lượng tại khu vực châu Á.
Qua những chia sẻ của các doanh nghiệp, Thủ tướng Nhật Bản cho biết ông càng tin tưởng sâu sắc rằng tiềm năng hợp tác giữa Nhật Bản và Việt Nam là không có giới hạn.
Việt Nam cam kết "3 bảo đảm" và "3 cùng" với doanh nghiệp và nhà đầu tư Nhật Bản
Về phía Việt Nam, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh đây là sự kiện có ý nghĩa quan trọng, là minh chứng sinh động cho quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện giữa Việt Nam và Nhật Bản đang bước vào giai đoạn phát triển mới với sự tin cậy chiến lược, tầm nhìn dài hạn, nghĩ sâu làm lớn và những động lực hợp tác mới. Đây còn là không gian kết nối giữa tầm nhìn quốc gia và hành động doanh nghiệp, giữa định hướng chiến lược và giải pháp thực tiễn.
Tính đến tháng 3/2025, Nhật Bản hiện có hơn 5.500 dự án còn hiệu lực tại Việt Nam với tổng vốn gần 80 tỷ USD, trải rộng trên 59 tỉnh, thành phố, chủ yếu tập trung vào công nghiệp sản xuất, chế biến, năng lượng, công nghệ cao. Trong quý I/2025, vốn đầu tư từ Nhật tăng trên 20%, là tín hiệu tích cực cho giai đoạn hợp tác mới.
Thay mặt Chính phủ Việt Nam, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá cao và trân trọng cảm ơn sự đóng góp thiết thực, hiệu quả của các doanh nghiệp Nhật Bản đối với sự phát triển của Việt Nam và quan hệ hữu nghị giữa hai nước.
Người đứng đầu Chính phủ Việt Nam cho rằng, trong bối cảnh thế giới đang đối mặt với rất nhiều thách thức như hiện nay, những lĩnh vực như công nghiệp bán dẫn, công nghệ cao, đổi mới sáng tạo, năng lượng sạch và kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế sáng tạo là chìa khóa cho phát triển nhanh và bền vững.
Việt Nam xác định con người là trung tâm, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số là nền tảng, hợp tác quốc tế là động lực. Theo đó, Việt Nam cam kết phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, hoàn thiện thể chế, phát triển hạ tầng, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư kinh doanh – hướng tới nền kinh tế xanh, bao trùm và bền vững.
Việt Nam tập trung thực hiện quyết liệt, đồng bộ nhiều nhóm giải pháp cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh với tinh thần "3 thông": "thể chế thông thoáng; hạ tầng thông suốt; quản trị và nhân lực thông minh".
Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng nhấn mạnh, bước vào năm thứ hai của quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Nhật Bản, hai nước cần đẩy mạnh hơn nữa hợp tác trong tất cả các lĩnh vực, nhất là phát huy mạnh mẽ vai trò tiên phong của công nghệ cao, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh và ngành công nghiệp bán dẫn.
Theo đó, Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị Chính phủ Nhật Bản tiếp tục đồng hành và tăng cường hỗ trợ Việt Nam thông qua các chương trình hợp tác phát triển (ODA), nhất là trong các lĩnh vực then chốt như công nghiệp chiến lược, công nghệ cao, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh và đổi mới sáng tạo.
Cùng với đó, đẩy mạnh hơn nữa hợp tác và hỗ trợ Việt Nam trong các lĩnh vực chuyển giao công nghệ, tài chính xanh, đào tạo nguồn nhân lực, công nghiệp bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, trung tâm tài chính quốc tế, chuyển đổi xanh. Đặc biệt, Thủ tướng đề nghị phía Nhật Bản tiếp tục hỗ trợ NIC để phát huy vai trò hạt nhân của hệ sinh thái đổi mới sáng tạo Việt Nam.

Đồng thời, khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp Nhật Bản mở rộng đầu tư vào Việt Nam trong các lĩnh vực chiến lược nêu trên, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và hội nhập sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu.
Thủ tướng đề nghị các doanh nghiệp Nhật Bản tiếp tục tin tưởng, gắn bó, hợp tác chặt chẽ, mở rộng đầu tư tại Việt Nam, đóng góp thiết thực hơn nữa cho sự phát triển thịnh vượng của hai quốc gia; góp phần mang lại cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho người dân.
Quan tâm, thúc đẩy triển khai nhanh các dự án hợp tác trọng điểm, đặc biệt trong lĩnh vực cơ sở hạ tầng chiến lược, công nghiệp chủ chốt, công nghệ cao. Hỗ trợ, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp Việt Nam tham gia sâu và thực chất hơn vào các chuỗi cung ứng toàn cầu.
Thủ tướng cho biết, Chính phủ Việt Nam cam kết "3 bảo đảm" và "3 cùng" với cộng đồng doanh nghiệp và nhà đầu tư Nhật Bản.
"3 bảo đảm" gồm: Bảo đảm khu vực kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài là hợp phần quan trọng của kinh tế Việt Nam; bảo đảm các quyền lợi và lợi ích chính đáng, hợp pháp của các nhà đầu tư; bảo đảm ổn định về chính trị, trật tự an toàn xã hội, thể chế, cơ chế, chính sách thu hút đầu tư.
"3 cùng" gồm: Cùng lắng nghe và thấu hiểu giữa doanh nghiệp với Nhà nước và người dân; cùng chia sẻ tầm nhìn và hành động để hợp tác, hỗ trợ nhau cùng phát triển nhanh và bền vững; cùng làm, cùng thắng, cùng hưởng, cùng phát triển; cùng chung niềm vui, hạnh phúc và sự tự hào.
Thủ tướng cũng chia sẻ "3 đề cao" với cộng đồng doanh nghiệp và nhà đầu tư Nhật Bản, gồm: Đề cao thời gian, thời gian là vàng bạc; đề cao trí tuệ, con người là tài sản quan trọng nhất, trí tuệ con người là không có gì thay thế được, trí tuệ con người tạo ra trí tuệ nhân tạo và con người "phải thắng" trí tuệ nhân tạo; đề cao sự quyết đoán kịp thời, đúng lúc, không để mất cơ hội, không để mất thời gian.
Trong giai đoạn phát triển mới, Thủ tướng Phạm Minh Chính mong muốn và tin tưởng rằng, với quyết tâm chính trị cao của các nhà lãnh đạo hai nước, với sự đồng hành của các doanh nghiệp và các tổ chức quốc tế với tinh thần "chân thành, tình cảm, tin cậy, thực chất, hiệu quả, cùng có lợi", với tầm vóc mới của quan hệ Việt Nam – Nhật Bản, hai bên sẽ cùng nhau hiện thực hóa những định hướng chiến lược, tầm nhìn dài hạn về phát triển các ngành công nghiệp công nghệ cao, chuyển đổi xanh và bán dẫn, đóng góp vào phát triển nhanh và bền vững của mọi người, mọi doanh nghiệp, thúc đẩy quan hệ song phương, ngày càng đi vào chiều sâu, thực chất, hiệu quả cũng như góp phần vào hòa bình, ổn định, hợp tác, phát triển cùng có lợi ở khu vực và trên thế giới.