Mức độ hiểu biết về tài chính cá nhân tại Việt Nam còn hạn chế

Chia sẻ tại Diễn đàn, TS. Cấn Văn Lực, nhận định tài chính cá nhân là vấn đề rất quan trọng nhưng lại ít được quan tâm tại Việt Nam. Chính vì vậy mới nở rộ tín dụng đen, lừa đảo tài chính, xuất hiện các vấn đề tiêu cực liên quan đến fintech (công nghệ tài chính). Người dân không biết cách tiêu tiền, kiếm tiền, đầu tư tiền một cách bền vững.

Đối với lĩnh vực tài chính cá nhân, TS. Cấn Văn Lực nhận định ngành tài chính cá nhân tại Việt Nam phát triển tương đối nhanh. Mức độ biến động của thị trường tài chính Việt Nam lớn nên việc giáo dục tài chính cá nhân là vô cùng quan trọng. Chuyên gia còn nhấn mạnh thêm, tiềm năng phát triển của thị trường tài chính Việt Nam còn rất lớn, nhiều sản phẩm hiện đại còn nhiều dư địa phát triển.

Mặt khác, ông Lực còn cho biết tiền gửi cá nhân ở hệ thống ngân hàng đã tăng trưởng khoảng 10%/năm trong những năm qua và hiện chiếm khoảng trên 50% tổng lượng tiền gửi trong hệ thống ngân hàng.

Ở chiều ngược lại, cho vay cá nhân tăng nhanh hơn huy động vốn cá nhân. Tuy nhiên, quy mô cho vay tiêu dùng vẫn còn nhỏ bé, nhất là so với nhu cầu thực tế, chủ yếu tập trung mảng cho vay mua nhà (chiếm 65%), còn lại đa phần là cho vay mua ô tô.

Ngoài ra, TS. Cấn Văn Lực đã chỉ ra 3 thách thức lớn nhất trong hoạt động quản lý tài chính cá nhân tại Việt Nam hiện nay. Thứ nhất là khả năng quản lý nợ nần còn yếu, ví dụ điển hình nhất là sự nở rộ của tín dụng đen. Thứ hai là mức độ hiểu biết về quản lý tài chính cá nhân còn hạn chế. Thứ ba là khả năng vay - trả gặp vấn đề, vay dễ nhưng không tính toán kỹ việc trả, nên dễ sa vào các cạm bẫy tài chính.

TS. Cấn Văn Lực bày tỏ mong muốn Diễn đàn “Phát triển thị trường tài chính cá nhân tại Việt Nam” sẽ trở thành diễn đàn thường niên.

Nêu các đề xuất, kiến nghị, vị chuyên gia này cho rằng trong bối cảnh nhiều vấn đề mới liên quan đến tài chính cá nhân phát sinh như hiện nay, việc hoàn thiện hành lang pháp lý rất quan trọng và cần phải chú trọng vào khâu thực thi.

Bên cạnh đó, nhiều mô hình kinh doanh mới đang phát triển, do đó, cần bổ sung mô hình, cơ chế, phương thức quản lý, giám sát để thích ứng với các mô hình kinh doanh mới dựa trên công nghệ, tài chính số (ví dụ cho vay ngang hàng, Fintech, huy động vốn cộng đồng, tiền kỹ thuật số).

Vấn đề thứ ba là khả năng tiếp cận tài chính tại Việt Nam còn hạn chế, vì vậy cần nâng cao vai trò, hiệu quả của thị trường tài chính, phát trển nền tảng nhà đầu tư.

Vấn đề thứ tư là rủi ro tội phạm tài chính gia tăng, do đó cần nâng cao năng lực quản lý, giám sát, an toàn và ổn định hệ thống tài chính - tiền tệ, bảo vệ người tiêu dùng tài chính, tăng cường giáo dục tài chính.

Vấn đề thứ năm là về tính công khai, minh bạch, chuyên nghiệp, TS. Cấn Văn Lực cho rằng đây là vấn đề sống còn, chừng nào thị trường tài chính còn thiếu công khai thì thị trường còn rủi ro lớn. Trong đó, vai trò của thông tin dữ liệu tài chính, giáo dục tài chính rất quan trọng.

Chia sẻ thêm tại diễn đàn, TS. Cấn Văn Lực bày tỏ mong muốn Diễn đàn “Phát triển thị trường tài chính cá nhân tại Việt Nam” sẽ trở thành diễn đàn thường niên trong bối cảnh thời gian qua, lĩnh vực tài chính, chứng khoán, đầu tư, bất động sản đã phát triển rất “nóng” tại Việt Nam.

Được biết, đây là lần đầu tiên Diễn đàn về hoạch định tài chính cá nhân được tổ chức tại Việt Nam và diễn ra ở Trường Đại học Văn Lang nhằm kết nối các hội viên hành nghề Hoạch định tài chính cá nhân một cách có trách nhiệm, tiếp cận theo chuẩn mực quốc tế và phù hợp với điều kiện thực tế của Việt Nam, đồng thời lan tỏa tri thức về hoạch định tài chính cá nhân đến cộng đồng, từng bước lấp đầy khoảng trống trong bức tranh tài chính toàn diện của Việt Nam những năm tới.