Đáng chú ý nhất là Thông tư số 23/2025/TT-NHNN, có hiệu lực từ ngày 1/10/2025, hứa hẹn mang lại những lợi ích đáng kể, đặc biệt cho các ngân hàng lớn đang tích cực tham gia vào quá trình tái cơ cấu các TCTD yếu kém.
Bốn ngân hàng lớn được hưởng lợi trực tiếp
Điểm nổi bật nhất của Thông tư 23/2025/TT-NHNN là việc bổ sung các trường hợp được giảm 50% tỷ lệ dự trữ bắt buộc. Quy định này được thiết kế để hỗ trợ các TCTD đóng vai trò then chốt trong quá trình xử lý các ngân hàng được kiểm soát đặc biệt. Cụ thể, có hai nhóm đối tượng chính được hưởng lợi:
Tổ chức tín dụng nhận chuyển giao bắt buộc ngân hàng thương mại được kiểm soát đặc biệt theo quy định của Luật Các TCTD.
Tổ chức tín dụng hỗ trợ quy định tại khoản 39 Điều 4 Luật Các TCTD, được giảm theo phương án phục hồi TCTD được kiểm soát đặc biệt đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Mức giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc này sẽ được tính dựa trên tỷ lệ dự trữ bắt buộc hiện hành đối với từng TCTD và áp dụng cho tất cả các loại tiền gửi phải tính dự trữ bắt buộc. Quy định này cũng thống nhất với Điều 185 của Luật Các TCTD 2024, vốn đã quy định bên nhận chuyển giao bắt buộc có quyền được giảm 50% tỷ lệ dự trữ bắt buộc và một số quyền lợi khác.
Theo Thông tư mới, Vietcombank, MB, VPBank và HDBank là những ngân hàng lớn sẽ được hưởng lợi trực tiếp từ chính sách này, với việc giảm 50% tỷ lệ dự trữ bắt buộc kể từ ngày 1/10/2025. Đây là các ngân hàng đã và đang tích cực tham gia vào chương trình tái cơ cấu các TCTD yếu kém của NHNN.
Vào tháng 10/2024, NHNN đã công bố việc chuyển giao CBBank cho Vietcombank và Oceanbank cho MBBank. Tiếp đó, tháng 1/2025, GPBank được chuyển giao cho VPBank và DongABank cho HDBank. Trước khi được chuyển giao, bốn ngân hàng này đã bị NHNN kiểm soát đặc biệt trong nhiều năm do tích lũy nợ xấu và lỗ lũy kế đáng kể.
Lợi nhuận các ngân hàng nhận chuyển giao tăng trưởng cao hơn
Việc giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc được giới phân tích đánh giá là một yếu tố quan trọng giúp lợi nhuận của các ngân hàng nhận chuyển giao tăng trưởng cao hơn, nhờ có thêm nguồn lực để cho vay và đầu tư. Đây là một phần trong nỗ lực của NHNN nhằm bảo vệ các chủ nợ và phục hồi hoạt động của các ngân hàng yếu kém trở lại bình thường.
Các ngân hàng lớn như Vietcombank, HDBank, MB và VPBank đã không chỉ nhận chuyển giao mà còn cung cấp nguồn lực quản lý và kỹ thuật đáng kể cho các ngân hàng được chuyển giao. Điều này bao gồm việc cử nhân sự giàu kinh nghiệm vào các vị trí chủ chốt như Chủ tịch Hội đồng quản trị và Tổng giám đốc điều hành, đồng thời hỗ trợ xây dựng chiến lược kinh doanh, chính sách và quy trình hoạt động.
Một bước đi chiến lược khác là việc chuyển đổi mô hình của các ngân hàng yếu kém thành các ngân hàng số. Cụ thể, DongA Bank đã được đổi tên thành Ngân hàng TNHH MTV số Vikki (Vikki Bank).OceanBank thành Ngân hàng TNHH Một thành viên Việt Nam Hiện Đại (MBV). CBBank thành Ngân hàng Thương mại TNHH MTV Ngoại thương Công nghệ số (VCBNeo).
Giới chuyên môn nhận định đây là một động thái khôn ngoan, giúp các ngân hàng này tinh gọn bộ máy, giảm thiểu rủi ro tài chính, tiết kiệm chi phí vận hành và tiếp cận khách hàng nhanh chóng hơn trong kỷ nguyên số.
Bên cạnh đó, Thông tư 23 cũng đã ban hành Quyết định số 2977/QĐ-NHNN. Quyết định mới này bãi bỏ các quy định liên quan đến tỷ lệ dự trữ bắt buộc của ngân hàng chính sách, theo đó ngân hàng chính sách sẽ không phải thực hiện dự trữ bắt buộc. Quyết định này có hiệu lực từ kỳ duy trì tháng 10/2025.
Ngoài ra, Thông tư 23 còn điều chỉnh các quy định liên quan đến một số đơn vị thuộc NHNN để phù hợp với tổ chức bộ máy theo Nghị định 26/2025/NĐ-CP ngày 24/02/2025. Các điều khoản về trách nhiệm của Sở Giao dịch NHNN và Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng cũng được sửa đổi để đồng bộ với việc bổ sung trường hợp giảm 50% tỷ lệ dự trữ bắt buộc.
Hiện tại, NHNN cũng đang lấy ý kiến sửa đổi dự thảo Thông tư 14/2018/TT-NHNN, dự kiến sẽ quy định cụ thể hơn về tỷ lệ dự trữ bắt buộc hỗ trợ cho các TCTD có tỷ trọng tín dụng nông nghiệp, nông thôn cao.
Những quy định mới này của NHNN không chỉ thể hiện sự chủ động trong việc hoàn thiện khung pháp lý mà còn là động thái mạnh mẽ nhằm củng cố hệ thống ngân hàng, thúc đẩy quá trình tái cơ cấu và tạo điều kiện thuận lợi cho các TCTD phát triển bền vững trong bối cảnh nền kinh tế số ngày càng phát triển.
.png "Một khi Fed cắt giảm lãi suất, tài sản này dự kiến sẽ bùng nổ, nối dài kỷ lục nửa năm qua")
