Được giảm thuế, ‘công xưởng may mặc’ châu Á chớp đơn hàng tới tấp từ tay đối thủ nhưng vẫn chưa cạnh tranh được với Việt Nam ở một phân khúc

Bangladesh đang ghi nhận đơn hàng dệt may tăng 10–15% sau khi Mỹ hạ thuế nhập khẩu xuống 20%. Mức thuế mới này chỉ cao hơn Campuchia 1 điểm phần trăm và thấp hơn nhiều so với mức 30% áp lên Trung Quốc và 50% đối với Ấn Độ.

Ha-Meem Group cho biết đơn hàng đã tăng khoảng 10% kể từ khi Washington hạ thuế từ mức dự kiến 37%. “Các đơn hàng chủ yếu là chuyển dịch từ Trung Quốc và Ấn Độ”, Phó Tổng giám đốc Delwar Hossain nói. Hiện một số khách hàng Mỹ đang ở Dhaka để thỏa thuận thêm đơn hàng từ 1–2 triệu sản phẩm. Ha-Meem Group có doanh thu xuất khẩu 930 triệu USD/năm, trong đó 92% là sang Mỹ.

Tập đoàn Sparrow Group cũng cho biết lượng đơn tăng thêm 5% cho mùa xuân, và có thể tăng tới 15% vào mùa hè tới, đặc biệt với các sản phẩm cao cấp vốn trước đây được đặt hàng tại Trung Quốc. Tuy nhiên, phần lớn đơn hàng loại này vẫn chảy sang Việt Nam nhờ vị trí giáp Trung Quốc và năng lực sản xuất cao hơn.

Faruque Hassan, Tổng giám đốc Giant Group, nhận định Trung Quốc mất thị phần do thuế cao. Nếu Ấn Độ giành được ưu đãi thuế thấp hơn, Bangladesh có nguy cơ mất đơn hàng. Nhưng hiện nay, các đơn từng bị hoãn đang quay lại nước này.

Việc Mỹ dỡ bỏ quy định “de minimis” (cho phép miễn thuế lô hàng dưới 800 USD) cũng mở cơ hội mới cho Bangladesh cạnh tranh với Trung Quốc ở phân khúc giá thấp.

M. A. Salam, Tổng giám đốc Asian Apparels, cho biết nhiều khách hàng mang “tâm lý tích cực”. “Việc Bangladesh hưởng lợi ra sao từ sự thay đổi chính sách thuế quan sẽ rõ hơn vào mùa hè và mùa thu tới”, ông nói.

Khondaker Golam Moazzem, giám đốc nghiên cứu tại Trung tâm Đối thoại Chính sách (CPD) có trụ sở tại Dhaka, dự báo Bangladesh sẽ tiếp tục hưởng lợi ít nhất trong ngắn hạn, khi Mỹ duy trì mức thuế bổ sung với Trung Quốc và Ấn Độ.

Theo Tổ chức Thương mại Thế giới, Bangladesh là quốc gia xuất khẩu hàng may mặc lớn thứ 2 thế giới với với giá trị xuất khẩu đạt 38,4 tỷ USD vào năm 2023, sau Trung Quốc.

Trên thực tế, các nhà đầu tư Trung Quốc đã mạnh dạn đầu tư mới vào lĩnh vực may mặc của Bangladesh, theo ông Mohammad Hatem, chủ tịch Hiệp hội các nhà sản xuất và xuất khẩu hàng dệt kim Bangladesh. Kaixi Group vừa ký thỏa thuận đầu tư 40 triệu USD xây dựng nhà máy sản xuất đồ lót và phụ kiện tại Bangladesh.

Nhận thấy vị thế thuận lợi này, chính phủ Bangladesh đặt mục tiêu tăng trưởng xuất khẩu hàng hóa 16,5% cho năm tài khóa kết thúc tháng 6/2026. Theo dữ liệu từ Cục Xúc tiến Xuất khẩu, kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ đạt 8,69 tỷ USD trong năm tài chính 2024-2025, tăng 18%.

Tuy vậy, ngành may mặc nước này vẫn đối mặt rủi ro. Một số khách hàng yêu cầu giảm giá để bù đắp chi phí thuế mới (từ mức 15% cũ), thậm chí đề nghị nhà cung ứng chia sẻ gánh nặng chi phí. Chuyên gia Moazzem cảnh báo đà tăng đơn hàng khó bền vững nếu giá bán lẻ tại Mỹ tăng, dẫn tới tiêu dùng suy giảm.

“Trong ngắn hạn, nhà xuất khẩu có thể hy sinh lợi nhuận để giữ đơn. Nhưng nếu thuế cao kéo dài, áp lực cuối cùng sẽ chuyển sang người tiêu dùng và nhà cung ứng”, ông nói.

Tham khảo: Nikkei Asia