Đơn giản hoá thủ tục hành chính: Bước tiến mới cho người dân và doanh nghiệp

Trong bối cảnh Việt Nam đang nỗ lực hội nhập, phát triển và chuyển đổi số mạnh mẽ, công tác đơn giản hoá thủ tục hành chính (TTHC) được xác định là một trong những giải pháp trọng tâm để tạo lập môi trường kinh doanh thuận lợi, nâng cao chất lượng phục vụ nhân dân, doanh nghiệp, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững. Kế hoạch hành động của các bộ, ngành và địa phương thực hiện Nghị quyết số 66/NQ-CP năm 2025-2026 đang mang lại những chuyển biến rõ nét về cải cách hành chính, xây dựng nền hành chính minh bạch, hiện đại, lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm phục vụ.

Tư duy đột phá, đơn giản hoá thủ tục hành chính

Chưa bao giờ việc cải cách thủ tục hành chính lại được đặt ở vị trí then chốt, quyết liệt như hiện nay. Sự nhất quán từ chỉ đạo của Trung ương đến chính các bộ, ngành thể hiện rõ quan điểm: cắt giảm, đơn giản hoá TTHC phải gắn liền với xây dựng nền tảng quản trị hiện đại, tạo lập môi trường kinh doanh minh bạch, lành mạnh, cạnh tranh, và lấy sự hài lòng của nhân dân, doanh nghiệp làm thước đo đánh giá hiệu quả. Như nhận định từ Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ: “Việc cắt giảm, đơn giản hoá thủ tục hành chính không chỉ nhằm giảm gánh nặng giấy tờ, chi phí cho người dân và doanh nghiệp mà còn là yếu tố then chốt nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.”

Theo Nghị quyết 66/NQ-CP, xuyên suốt năm 2025 và tầm nhìn 2026, mục tiêu xuyên suốt là cắt giảm ngay 30% điều kiện đầu tư kinh doanh không cần thiết, giảm ít nhất 30% thời gian và chi phí giải quyết TTHC, hướng tới 100% TTHC liên quan đến doanh nghiệp được thực hiện trực tuyến, liền mạch, giảm tối đa hồ sơ giấy. Đây là bước đột phá khi mà dân, doanh nghiệp chỉ cần nộp hồ sơ một lần, dữ liệu được dùng lại, loại bỏ triệt để tình trạng “mỗi nơi một thủ tục”, “trên mạng một kiểu, tại quầy một kiểu”.

Đáng chú ý, các thủ tục nội bộ giữa các cơ quan nhà nước cũng phải thực hiện cắt giảm, đơn giản hóa để phù hợp bộ máy tinh gọn, bảo đảm vận hành thông suốt. Việc phân cấp, phân quyền mạnh mẽ cho các cấp tại địa phương, bộ ngành càng giúp giảm tầng nấc trung gian, tiết kiệm thời gian, chống nhũng nhiễu.

Trong chỉ đạo mới nhất, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước nhấn mạnh: “100% thủ tục hành chính liên quan đến doanh nghiệp được thực hiện trực tuyến, thông suốt, liền mạch, hiệu quả, bảo đảm minh bạch, giảm tối đa giấy tờ”. Chủ trương này cho thấy quyết tâm hiện thực hóa nền hành chính phục vụ, lấy khách hàng - ở đây là doanh nghiệp, công dân - làm trung tâm để phát triển.

Chuẩn hoá quy trình đa lĩnh vực

Một điểm sáng của kế hoạch cải cách TTHC năm 2025-2026 là áp dụng đồng bộ chuyển đổi số, nâng cấp hệ thống dịch vụ công trực tuyến toàn trình ở tất cả lĩnh vực: từ tài chính, ngân hàng, khoa học – công nghệ đến văn hoá – thể thao – du lịch. Trong lĩnh vực thuế, Cục Thuế (Bộ Tài chính) cho biết đã tích hợp 177/182 TTHC lên Cổng Dịch vụ công Quốc gia ở mức độ trực tuyến 3,4, đồng nghĩa với việc người dân, doanh nghiệp có thể thực hiện đa số các nghĩa vụ thuế một cách tự động, dễ dàng.

Phó Cục trưởng Cục Thuế, ông Đặng Ngọc Minh, cũng quả quyết: “Mục tiêu ngay trong năm 2025 là giảm ít nhất 30% thời gian giải quyết và chi phí tuân thủ; đến 2026, hoàn thành 100% thủ tục đủ điều kiện cấp trực tuyến toàn trình.” Điều này đem lại sự linh hoạt, tiết kiệm chi phí, đồng thời hạn chế tối đa các khâu trung gian, loại bỏ nguy cơ phát sinh tiêu cực do giao tiếp trực tiếp giữa cán bộ và người dân, doanh nghiệp.

Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Văn hoá – Thể thao – Du lịch cũng đồng loạt đặt mục tiêu trong năm 2025: “100% TTHC liên quan đến doanh nghiệp được thực hiện trực tuyến, thông suốt, liền mạch, hiệu quả, bảo đảm minh bạch, giảm tối đa giấy tờ.” Không chỉ các thủ tục hành chính phục vụ người dân, doanh nghiệp mà ngay cả các thủ tục nội bộ, các loại báo cáo, hồ sơ cũng được chuyển hết lên môi trường điện tử, thực hiện “giấy tờ một lần”, tối ưu quy trình và tăng khả năng kiểm tra, giám sát.

Một lãnh đạo của Bộ Văn hoá – Thể thao – Du lịch nhấn mạnh: “Phân công nhiệm vụ bảo đảm 05 rõ: ‘rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ kết quả, rõ trách nhiệm’ để đánh giá, đo lường, kiểm tra, giám sát; tăng cường vai trò của người đứng đầu trong thực hiện nhiệm vụ cắt giảm, đơn giản hóa TTHC.” Tư duy minh bạch này là nền tảng để cải cách đi vào thực chất, tránh bệnh hình thức.

Những nỗ lực quyết liệt và đồng bộ của các bộ, ngành trong việc đơn giản hoá thủ tục hành chính không chỉ mang lại sự thuận tiện, tiết kiệm thời gian, chi phí cho người dân và doanh nghiệp mà còn góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế quốc gia, xây dựng bộ máy quản lý ngày càng tinh gọn, chuyên nghiệp. Có thể nói,  “đơn giản hóa thủ tục hành chính” không chỉ là một khẩu hiệu mà đã, đang và sẽ tiếp tục là giải pháp nền tảng đưa bộ máy hành chính thực sự hướng đến nền tảng số, phục vụ tốt nhất cho người dân và doanh nghiệp, tạo bước chuyển mạnh mẽ trong phát triển quốc gia hiện đại, bền vững.