Đòn bất ngờ của OPEC+ kích hoạt "quả bom" giá dầu: Các nước bị ảnh hưởng nặng nhất có 1 điểm chung

Kịch bản giá dầu 100 USD/thùng

Từ việc nhóm OPEC+ cắt giảm sản lượng dầu bất ngờ khiến giá dầu tăng, giới phân tích dự đoán, các quốc gia nhập khẩu dầu lớn như Ấn Độ, Nhật Bản và Hàn Quốc sẽ chịu ảnh hưởng nhất nếu tương lai giá chạm mốc 100 USD/thùng.

Hồi tuần trước, OPEC+ đã thông báo cắt giảm sản lượng 1,16 triệu thùng/ngày, một động thái không mong muốn của thị trường dầu mỏ.

Tính đến sáng ngày 9/4 (theo giờ Việt Nam), giá dầu thô WTI của Mỹ đang giao dịch ở mức 80,6 USD/thùng, giá dầu Brent giao dịch ở mức 84,76 USD/thùng.

"Nó như là một loại thuế đối với mọi nền kinh tế nhập khẩu dầu mỏ", ông Pavel Molchanov, Giám đốc điều hành Ngân hàng đầu tư tư nhân Raymond James, nói với CNBC.

“Mỹ không phải quốc gia lo lắng nhất khi giá dầu có thể lên tới 100 USD/thùng mà là các quốc gia không có nguồn tài nguyên dầu mỏ như Nhật Bản, Ấn Độ, Đức và Pháp”.

Các quốc gia trong liên minh sẽ bắt đầu cắt giảm sản lượng từ tháng 5 tới và kéo dài đến cuối năm 2023.

Ả Rập Saudi và Nga sẽ cắt giảm sản lượng dầu 500.000 thùng/ngày cho đến cuối năm nay, trong khi các thành viên OPEC+ khác như Kuwait , Oman, Iraq, Algeria và Kazakhstan cũng giảm sản lượng.

Đặc điểm chung của các nước bị ảnh hưởng nhất

"Những khu vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi việc cắt giảm nguồn cung dầu và giá dầu thô tăng vọt là những khu vực có mức độ phụ thuộc nhập khẩu cao và sử dụng nhiều nhiên liệu hóa thạch", Henning Gloystein, Giám đốc của Eurasia Group, cho biết.

"Những lĩnh vực bị ảnh hưởng nhiều nhất là các ngành công nghiệp của thị trường mới nổi phụ thuộc vào nhập khẩu, đặc biệt là ở Nam và Đông Nam Á, cũng như các ngành công nghiệp nặng siêu phụ thuộc nhập khẩu của Nhật Bản và Hàn Quốc".

Ấn Độ là nước tiêu thụ dầu lớn thứ ba trên thế giới và đã nhập dầu của Nga với giá chiết khấu cao kể từ khi lệnh trừng phạt được áp đặt.

Theo dữ liệu công khai, nhập khẩu dầu thô của Ấn Độ đã tăng 8,5% trong tháng 2 so với cùng kỳ năm ngoái.

"Mặc dù Ấn Độ vẫn đang kiếm được lợi nhuận từ việc giảm giá dầu của Nga nhưng họ đã bị thiệt hại do giá than và khí đốt tăng cao", ông Gloystein cho biết. "Nếu giá dầu tiếp tục tăng, thậm chí dầu thô giảm giá của Nga cũng sẽ bắt đầu ảnh hưởng đến tăng trưởng của Ấn Độ."

Dầu mỏ là nguồn năng lượng quan trọng nhất ở Nhật Bản, chiếm khoảng 40% tổng nguồn cung cấp năng lượng.

Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), do sản lượng nội địa không đáng kể, Nhật Bản phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu với khoảng 80% đến 90% đến từ khu vực Trung Đông.

Hàn Quốc cũng là quốc gia tương tự, dầu chiếm phần lớn nhu cầu năng lượng của nước này, theo công ty nghiên cứu độc lập Enerdata.

"Hàn Quốc và Ý phụ thuộc hơn 75% vào dầu nhập khẩu", ông Molchanov chỉ ra.

Theo Giám đốc Gloystein, châu Âu và Trung Quốc cũng bị ảnh hưởng khá nhiều.

Tuy nhiên, ông nói thêm rằng mức độ ảnh hưởng của Trung Quốc ít hơn một chút nhờ sản lượng trong nước, trong khi toàn bộ châu Âu chủ yếu dựa vào hạt nhân, than đá và khí đốt tự nhiên thay vì nhiên liệu hóa thạch trong.

Tác động đến các nền kinh tế mới nổi

Chuyên gia Molchanov cho hay, một số thị trường mới nổi "không đủ ngoại tệ để nhập khẩu dầu" sẽ bị ảnh hưởng tiêu cực bởi mức giá 100 USD. Argentina, Thổ Nhĩ Kỳ, Nam Phi và Pakistan là những nền kinh tế tiềm năng sẽ bị ảnh hưởng.

Ngoài ra, Sri Lanka, quốc gia không sản xuất dầu nên phụ thuộc 100% vào nhập khẩu, cũng rất dễ bị ảnh hưởng nặng nề hơn.

Bà Amrita Sen, nhà sáng lập Energy Aspects, cho biết: "Các quốc gia có ít ngoại tệ nhất và là nhà nhập khẩu sẽ bị thiệt hại nhiều nhất vì dầu được định giá bằng USD".

Chi phí nhập khẩu sẽ còn tăng hơn nữa nếu đồng bạc xanh tăng giá.

100 USD/thùng sẽ không tồn tại lâu

Dù khả năng 100 USD/thùng có thể sẽ xảy ra thì cũng không tồn tại lâu.

Ông Molchanov nói rằng, "về lâu dài, giá dầu có thể dao động trong khoảng từ 80-90 USD hoặc hơn".

Còn theo chuyên gia Gloystein, nếu dầu thô đạt 100 USD/thùng và giữ nguyên ở đó một khoảng thời gian thì điều này sẽ khuyến khích các nhà sản xuất thực sự tăng sản lượng trở lại.