Doanh nghiệp "ôm" mỏ đất hiếm lớn nhất Việt Nam: Cổ phiếu tăng chóng mặt, vốn hóa vượt ngưỡng tỷ USD

Theo dự báo mới nhất từ Công ty Nghiên cứu và tư vấn công nghệ thông tin Gartner Inc, doanh thu bán dẫn toàn cầu năm 2024 dự kiến đạt 624 tỷ USD, tăng 16,8% so với cùng kỳ năm 2023. Năm 2025, con số này tiếp tục tăng 15,5% so với cùng kỳ, lên 721 tỷ USD.

Với nhu cầu chip ngày một gia tăng trước làn sóng xe điện, trung tâm dữ liệu và các ngành công nghệ mới nổi như Internet Vạn vật (IoT), trí tuệ nhân tạo (AI) và mạng 5G, Gartner Inc dự báo doanh thu ngành bán dẫn toàn cầu có thể chạm mức 1.000 tỷ USD vào năm 2030.

Trong ngành công nghiệp bán dẫn, đất hiếm là nguyên liệu không thể thiếu. Theo Cục Khảo sát Địa chất Mỹ, Việt Nam đứng 2 thế giới về trữ lượng đất hiếm, khoảng 22 triệu tấn, chỉ sau Trung Quốc và xếp trên Brazil (21 triệu tấn), Nga (21 triệu tấn) và Ấn Độ (6,9 triệu tấn)…

Với trữ lượng lớn tài nguyên này, Việt Nam có những cơ hội, lợi thế để khai thác, hợp tác, phát triển công nghiệp bán dẫn, tham gia chuỗi cung ứng. Và về mặt lý thuyết, một trong những doanh nghiệp có thể hưởng lợi lớn từ “trend” bán dẫn là Tổng Công ty Khoáng sản TKV - CTCP (Vimico – mã KSV) khi nắm mỏ đất hiếm Đông Pao có trữ lượng lớn nhất cả nước.

Mỏ đất hiếm Đông Pao có diện tích gần 133 ha, thuộc địa bàn xã Bản Hon, huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu, với tổng trữ lượng địa chất quy khô trên 11,3 triệu tấn, chiếm hơn một nửa trữ lượng đất hiếm của cả nước. Các nguồn đất hiếm còn lại được phân bố chủ yếu ở Nậm Xe (Lai Châu), Mường Hum (Lào Cai) và Yên Bái.

Từ năm 2014, mỏ đất hiếm Đông Pao được giao cho CTCP Đất hiếm Lai Châu - Vimico (Lavreco) - một thành viên do Vimico nắm quyền chi phối 56% cổ phần. Thời hạn khai thác 30 năm. Tuy nhiên, kể từ mỏ Đông Pao được cấp phép khai thác đến nay, Lavreco vẫn chưa có các hoạt động khai thác đáng kể, chỉ dừng lại ở việc quản lý và bảo vệ mỏ.

Mặc dù hoạt động khai thác đất hiếm còn là dấu hỏi tuy nhiên hiệu ứng từ sự bùng nổ ngành công nghiệp bán dẫn vẫn tác động nhất định đến Vimico. Cổ phiếu KSV liên tục tăng nóng, thậm chí nhiều phiên kịch trần liên tiếp thời gian gần đây.

Trong một tháng trở lại đây, thị giá KSV đã tăng gấp gần 3 lần lên mức 130.300 đồng/cp, cao nhất kể từ khi Vimico niêm yết. Vốn hóa thị trường cũng theo đó lập kỷ lục hơn 26.000 tỷ đồng (1 tỷ USD), tăng gần 340% so với đầu năm 2024.

Vimico là công ty con của Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (Vinacomin). Công ty hoạt động chính trong lĩnh vực khai thác khoáng sản, kim loại màu; khoáng sản quý hiếm; kim loại đen,… Ngoài đất hiếm, Vimico còn được biết đến là đơn vị dẫn đầu cả nước về khai thác và chế biến đồng, với quyền khai thác tại mỏ đồng lớn nhất Việt Nam - mỏ Sin Quyền.

Tại thời điểm cuối tháng 9/2024, tổng tài sản của Vimico đạt gần 10.000 tỷ đồng. Ngoài tài sản cố định thì chiếm chủ yếu là hàng tồn kho (gần 3.000 tỷ đồng), phải thu ngắn hạn của khách hàng (hơn 1.000 tỷ đồng). Doanh nghiệp có hơn 6.300 tỷ đồng nợ phải trả, gồm gần 3.500 tỷ đồng nợ vay tài chính.

Về kết quả kinh doanh 9 tháng đầu năm, Vimico ghi nhận 9.615 tỷ đồng doanh thu thuần, tăng 8% so với cùng kỳ năm ngoái. Lợi nhuận sau thuế đạt 788 tỷ đồng, gấp 6 lần cùng kỳ 2023. Theo giải trình, lợi nhuận toàn tổng công ty tăng mạnh là do lợi nhuận của công ty mẹ tăng, đến từ việc giá bán bình quân các sản phẩm chính tăng cao so với cùng kỳ năm 2023, đặc biệt là giá vàng.