Tập đoàn SoftBank (Nhật Bản) đã gia tăng tỷ lệ sở hữu tại Nvidia – công ty niêm yết có giá trị lớn nhất thế giới. Đây được cho là một phần trong chiến lược dịch chuyển trọng tâm sang trí tuệ nhân tạo (AI) và giảm sự phụ thuộc vào lĩnh vực viễn thông của Masayoshi Son.
Theo báo cáo gửi Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Mỹ (SEC), đến cuối tháng 6, SoftBank đang nắm giữ lượng cổ phần Nvidia trị giá 4,8 tỷ USD. Số lượng cổ phiếu Nvidia trong danh mục của SoftBank đã gần như tăng gấp ba lần so với cuối tháng 12 năm ngoái.
Trong giai đoạn từ cuối tháng 3 đến cuối tháng 6, giá cổ phiếu Nvidia – hãng sản xuất GPU đóng vai trò then chốt trong AI – đã tăng tới 46%, giúp thúc đẩy lợi nhuận của SoftBank.
Trong quý 2 (tháng 4 – 6), SoftBank báo lãi ròng hợp nhất 421,8 tỷ yên (2,87 tỷ USD), đảo ngược tình trạng lỗ 174,2 tỷ yên cùng kỳ năm trước. Riêng khoản đầu tư vào Nvidia đã mang về 209,7 tỷ yên lợi nhuận. Bên cạnh đó, kết quả kinh doanh cũng được hỗ trợ bởi lợi nhuận từ các quỹ Vision Fund – vốn tập trung đầu tư vào startup liên quan đến AI.
Hiện SoftBank nắm giữ 0,1% cổ phần của Nvidia. Trước đây, thông qua Vision Fund, tập đoàn từng nắm tới khoảng 5% nhưng đã bán hết vào năm 2019. Kể từ đó, làn sóng AI sinh sinh đã khiến cổ phiếu Nvidia tăng hơn 30 lần.
“Chúng tôi đã buộc phải bỏ lỡ cơ hội đó”, Chủ tịch kiêm CEO Masayoshi Son thừa nhận tại đại hội cổ đông thường niên năm ngoái. Ông gọi việc không kịp hưởng trọn đợt tăng giá của Nvidia là “một sự lãng phí lớn”.
Không chỉ mua thêm Nvidia, SoftBank còn đầu tư vào những cái tên khác trong hệ sinh thái AI. Đến cuối tháng 3 năm nay, tập đoàn đã mua 1,22 triệu cổ phiếu của Oracle – công ty xây dựng trung tâm dữ liệu AI tại Mỹ – với giá trị khoảng 270 triệu USD vào cuối tháng 6. Ngoài ra, SoftBank cũng mua hơn 1,98 triệu cổ phiếu của Taiwan Semiconductor Manufacturing Co. (TSMC) – nhà sản xuất chip theo hợp đồng hàng đầu thế giới – trị giá khoảng 450 triệu USD vào cuối tháng 6.
Ngược lại, SoftBank mạnh tay thoái vốn khỏi lĩnh vực viễn thông. Tháng 6 vừa qua, công ty đã bán 21,5 triệu cổ phiếu T-Mobile của Mỹ, tương đương 1,9% cổ phần, thu về khoảng 4,8 tỷ USD. Đầu tháng này, SoftBank tiếp tục bán thêm 13 triệu cổ phiếu T-Mobile, thu về khoảng 3 tỷ USD, khiến tỷ lệ sở hữu giảm từ 7,5% xuống còn 4,5%. Đồng thời, tập đoàn cũng giảm mạnh tỷ lệ cổ phần tại Deutsche Telekom – công ty mẹ của T-Mobile – từ 3,3% xuống chỉ còn 0,4%.
Các khoản đầu tư vào T-Mobile và Deutsche Telekom bắt nguồn từ thương vụ SoftBank mua lại nhà mạng Sprint của Mỹ với giá 2.000 tỷ yên vào năm 2013. Năm 2020, Sprint được sáp nhập với T-Mobile với tham vọng đưa SoftBank trở thành tập đoàn viễn thông hàng đầu thế giới, có mặt tại Nhật Bản, Mỹ và châu Âu.
Tuy nhiên, tầm nhìn của Masayoshi Son đã chuyển hướng rõ rệt sang AI. Tại đại hội cổ đông tháng 6 vừa qua, tỷ phú này nhấn mạnh về kế hoạch đẩy mạnh đầu tư hạ tầng AI. “Tôi dồn toàn lực cho thế giới ASI (trí tuệ siêu việt nhân tạo)”, Son tuyên bố trong bài thuyết trình.
Giám đốc tài chính Yoshimitsu Goto của SoftBank nhận định: “Việc tái cơ cấu danh mục đầu tư của các công ty như SoftBank đồng thời cũng là quá trình tái cấu trúc tiềm năng tăng trưởng của các tài sản”.
Dù con đường thu hồi vốn từ các khoản đầu tư khổng lồ vào AI còn chưa rõ ràng, nhà đầu tư dường như vẫn đặt niềm tin vào tầm nhìn của Son. Cổ phiếu SoftBank niêm yết tại Tokyo đã tăng tới 7% trong phiên thứ sáu tuần trước, đạt mức cao kỷ lục ngày thứ hai liên tiếp. Cổ phiếu SoftBank đã tăng 8 phiên liên tiếp, đưa giá trị vốn hóa vượt 24 nghìn tỷ yên, tăng thêm gần 7 nghìn tỷ yên chỉ từ đầu tháng 8.
Với mức vốn hóa này, SoftBank hiện đứng thứ tư tại Nhật Bản về giá trị thị trường, chỉ sau Toyota Motor, Mitsubishi UFJ Financial Group và Sony Group.
CANH BẠC LỚN NHẤT
Tầm nhìn về AI của Son không phải mới xuất hiện. Năm 2010, trong kế hoạch “Tầm nhìn 30 năm tiếp theo của SoftBank”, ông đã đề cập đến “máy tính não” – hệ thống có khả năng tự học và tự lập trình.
Hai năm sau, SoftBank mua cổ phần chi phối tại Aldebaran (Pháp) và năm 2014 ra mắt robot hình người Pepper – “robot cá nhân đầu tiên trên thế giới có thể đọc cảm xúc”. Son từng hy vọng robot sẽ trở thành trụ cột lợi nhuận của tập đoàn trong vòng 30 năm. Tuy nhiên, dự án Pepper thất bại, SoftBank cắt giảm nhân sự và ngừng sản xuất vào năm 2020, trước khi bán Aldebaran cho United Robotics Group vào 2022.
Năm 2017, Son thành lập Vision Fund với 100 tỷ USD vốn, đầu tư ồ ạt vào các công ty toàn cầu, trong đó có Uber và Didi. Tuy nhiên, các khoản đầu tư vào công nghệ Trung Quốc cùng những thương vụ thất bại như WeWork khiến quỹ thua lỗ hàng chục tỷ USD vào 2023.
Theo một cựu đối tác của Vision Fund, Son từng tin rằng giai đoạn đầu của AI sẽ gắn với xe tự lái, nhưng thực tế thị trường lại chậm hơn dự kiến. Khi OpenAI bắt đầu nổi lên vào 2021-2022, Vision Fund đã cạn nguồn vốn vì dồn quá nhiều vào hàng trăm công ty khác, bỏ lỡ cơ hội đầu tư sớm vào OpenAI (mặc dù SoftBank từng muốn rót vốn từ 2019, nhưng Microsoft đã đi trước).
Thị trường AI hiện vẫn ở giai đoạn sơ khai, cạnh tranh khốc liệt từ chip xử lý tới mô hình AI tiên tiến. Mỹ và Trung Quốc đang chạy đua để đạt trí tuệ nhân tạo tổng quát (AGI). Năm 2025, công ty DeepSeek (Trung Quốc) gây bất ngờ khi tung ra mô hình suy luận chi phí thấp hơn đối thủ Mỹ, làm chao đảo thị trường vốn tin Mỹ giữ lợi thế tuyệt đối. Nguy cơ xuất hiện những đối thủ mới và công nghệ đột phá là rủi ro thường trực đối với SoftBank.
Dù vậy, Son vẫn muốn đặt “DNA” cho SoftBank để tồn tại và phát triển suốt 300 năm. Ông sẵn sàng chấp nhận rủi ro lớn, trả mức giá cao cho những công ty và công nghệ mà ông tin tưởng. Một cựu lãnh đạo Vision Fund nhận xét: “Ông ấy có mắc sai lầm, nhưng về định hướng thì vẫn kiên định: Trở thành một người chơi thực thụ trong AI – và ông đang biến điều đó thành hiện thực”.
Theo: Nikkei, Financial Times
.png "VN-Index giữ sắc xanh, khối ngoại tiếp tục bán ròng trong phiên sáng 18/8")
