Cứ 10 người thì có 4 người cao tuổi tại Hàn Quốc đang sống dưới ngưỡng nghèo khổ tương đối – con số gây lo ngại vừa được nêu trong Báo cáo Xu hướng Xã hội Hàn Quốc 2025, công bố bởi Statistics Korea.
Theo báo cáo này, khoảng 39,8% người dân từ 66 tuổi trở lên có thu nhập thấp hơn một nửa mức thu nhập trung vị của xã hội, phản ánh mức độ bất ổn kinh tế ngày càng nghiêm trọng của nhóm dân số cao tuổi tại nền kinh tế lớn thứ tư châu Á. Họ là nhóm phải đối mặt với khủng hoảng kép khi vừa chịu đựng thu nhập không ổn định, vừa phải đối mặt với sức khỏe suy giảm.
Reuters nhận định đây là một trong những tỷ lệ nghèo ở người cao tuổi cao nhất trong số các quốc gia phát triển thuộc OECD, đặt Hàn Quốc vào vị trí đặc biệt đáng báo động khi so sánh với các nước có trình độ phát triển tương đương. Thực tế này diễn ra trong bối cảnh Hàn Quốc đang già hóa với tốc độ nhanh nhất thế giới, khi tỷ lệ sinh liên tục lập đáy mới, còn tuổi thọ trung bình ngày càng tăng, khiến cấu trúc dân số mất cân đối nghiêm trọng.
Nguyên nhân cốt lõi, theo phân tích của Reuters, nằm ở hệ thống an sinh xã hội hình thành muộn và chưa đủ bao phủ. Chương trình lương hưu quốc gia của Hàn Quốc chỉ được triển khai từ cuối những năm 1980, khiến một bộ phận lớn người cao tuổi hiện nay không có thời gian đóng góp đủ dài để nhận mức lương hưu đảm bảo cuộc sống. Nhiều người trong số họ từng trải qua các giai đoạn tăng trưởng thần tốc của nền kinh tế nhưng làm việc trong khu vực phi chính thức, không được bảo vệ bởi các cơ chế hưu trí hiện đại.
Hệ quả, người cao tuổi Hàn Quốc tiếp tục phải duy trì những công việc thu nhập thấp – từ nhặt giấy vụn, dọn dẹp, đến lao động bán thời gian. Reuters dẫn các dữ liệu cho thấy, tỷ lệ người cao tuổi vẫn phải tham gia thị trường lao động tại Hàn Quốc cao hơn đáng kể so với nhiều quốc gia phát triển khác, không hẳn vì lựa chọn, mà vì nhu cầu mưu sinh.
Báo cáo cũng cho thấy sự tương phản rõ nét giữa thành tựu kinh tế vĩ mô và chất lượng sống của một bộ phận dân cư. Hàn Quốc là quốc gia sở hữu các tập đoàn toàn cầu, công nghệ tiên tiến và mức thu nhập bình quân đầu người cao, nhưng thành quả tăng trưởng không được phân bổ đồng đều giữa các thế hệ. Reuters lưu ý rằng trong khi người trẻ đối mặt với chi phí nhà ở và việc làm bấp bênh, thì người già lại chịu rủi ro nghèo đói kéo dài, tạo ra sức ép kép lên hệ thống xã hội.
Trước thực trạng này, chính phủ Hàn Quốc đã mở rộng các chương trình trợ cấp cơ bản cho người cao tuổi và thảo luận cải cách hệ thống lương hưu. Tuy nhiên, Reuters đánh giá các biện pháp hiện tại vẫn chưa theo kịp tốc độ già hóa dân số. Khi số người trên 65 tuổi dự kiến chiếm hơn 20% dân số trong những năm tới, bài toán nghèo đói người cao tuổi không chỉ là vấn đề phúc lợi, mà còn trở thành thách thức kinh tế – xã hội.
Câu chuyện gần 4/10 người cao tuổi sống dưới ngưỡng nghèo vì thế không đơn thuần là một con số thống kê, mà là lời cảnh báo rõ ràng về những “khoảng trống” phía sau kỳ tích tăng trưởng. Như Reuters phân tích, cách Hàn Quốc giải quyết bài toán an sinh cho thế hệ già hôm nay sẽ là phép thử quan trọng đối với tính bền vững của mô hình phát triển mà quốc gia này theo đuổi trong nhiều thập kỷ qua.
Theo: Reuters
.jpg "CTCK đưa ra kịch bản bất ngờ về VN-Index trong năm 2026")
