‘Dùng phí’ để ‘đổi công việc’
Những người trẻ cần việc làm tại Trung Quốc đang dễ dàng trở thành nạn nhân của các vụ lừa đảo trực tuyến. Họ được hứa hẹn sẽ có các cơ hội việc làm ổn định và đổi lại là phải trả một khoản phí khổng lồ.
Theo báo cáo Sina Tech vào tháng 2, các chiêu trò này đang tràn lan trên các trang tuyển dụng và nền tảng truyền thông mạng xã hội như Xiaohongshu.
Những kẻ lừa đảo sẽ cải trang thành đại diện các công ty tư vấn việc làm và đăng thông tin chi tiết về các vị trí được trả lương cao, thậm chí có ở các doanh nghiệp nhà nước.
Khi những người trẻ đang tìm việc nộp đơn vào các công ty, họ phát hiện ra rằng mình sẽ bị tính phí dịch vụ. Lệ phí khác nhau tùy thuộc vào vị trí công việc và loại hình công ty.
Ví dụ, vị trí ở một công ty tư nhân lớn có thể khiến người tìm việc phải trả mức phí lên tới 10.000 nhân dân tệ (hơn 34 triệu đồng). Trong khi đó, một vị trí ở công ty nhà nước thậm chí có thể có mức phí lên tới 200.000 nhân dân tệ (hơn 685 triệu đồng). Nếu một bài đăng tại một công ty nhà nước có kèm theo "bian zhi", mức phí có thể lên tới hơn 450.000 nhân dân tệ (hơn 1,5 tỷ đồng).
Tại Trung Quốc, "bian zhi" có nghĩa với một sự nghiệp ổn định cùng những phúc lợi hào phóng bao gồm trợ cấp nhà ở, lương hưu tốt, công việc đơn giản và quan trọng nhất là rất ít nguy cơ thất nghiệp.
Bên dưới một bài đăng trên Xiaohongshu từ một công ty tư vấn có trụ sở tại tỉnh Cát Lâm, phía Đông Bắc Trung Quốc, hàng chục người bình luận đã yêu cầu thông tin chi tiết và mức phí cần chi trả.
Tỷ lệ thất nghiệp cao kỷ lục
Sự hấp dẫn của những công việc như vậy là điều dễ hiểu khi giới trẻ Trung Quốc đang phải đối mặt với sự cạnh tranh việc làm ngày càng gay gắt trong bối cảnh kinh tế nhiều biến động và tỷ lệ thanh niên thất nghiệp cao.
Cụ thể, tỷ lệ thất nghiệp của thanh niên từ 16 đến 24 tuổi tại Trung Quốc, không bao gồm sinh viên, đạt 14,9% vào tháng 12/2023. Dữ liệu được công bố sau khi Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc đình chỉ công bố dữ liệu này trong 5 tháng năm ngoái. Vào tháng 6/2023, dữ liệu gần nhất trước khi tạm dừng, con số này ở mức 21,3%.
Số người đăng ký thi tuyển vào ngành công vụ năm 2024, được coi là một trong những ngành ổn định nhất Trung Quốc, đạt mức kỷ lục 2,83 triệu, nhiều hơn 330.000 so với năm trước đó.
Một công ty ở Cát Lâm đã quảng cáo mức lương hàng tháng của công việc này là từ 5.000 nhân dân tệ đến 8.000 nhân dân tệ (17-27 triệu đồng), cao hơn một chút so với mức thu nhập trung bình của Bắc Kinh.
Công ty nói với những người tìm việc rằng có thể giúp họ vượt qua vòng đầu tiên, đó là bài kiểm tra viết và hứa hẹn rằng họ sẽ đi thẳng vào vòng thứ hai là vòng phỏng vấn và dễ dàng vượt qua để thành nhân viên chính thức.
Tuy nhiên, hợp đồng mà họ yêu cầu người tìm việc ký đã cho thấy đây là một trò lừa đảo. Họ yêu cầu ứng viên phải trả toàn bộ phí 48 giờ trước cuộc phỏng vấn, và tuyên bố từ chối trách nhiệm rằng họ “không đưa ra bất kỳ lời hứa nào về kết quả của các cuộc phỏng vấn”.
Luật sư của Công ty Luật Jingsh Bắc Kinh, Meng Bo nói với Sina Tech rằng những hợp đồng trên là không hợp lệ vì nó vi phạm pháp luật và các công ty đã phạm tội lừa đảo khi tuyên bố dùng phí để đổi lấy việc làm - "bán việc làm".
Tham khảo SCMP