16 năm của "Trung đồng nát"
16 năm lên bản, Hoàng Hoa Trung là cái tên quen thuộc mà báo chí thường gọi. Còn với những người xung quanh, họ gọi anh là "Trung đồng nát" - người đứng sau hàng loạt chương trình xã hội gây tiếng vang, như dự án Nuôi Em, Dũng Sĩ Bạt.
Sau hành trình "nuôi ăn" hàng nghìn trẻ em vùng cao, năm 2020, Trung dồn tâm huyết vào dự án Sức Mạnh 2000, mục tiêu xây dựng hơn 4.000 điểm trường kiên cố, từng bước xóa sổ hoàn toàn các điểm trường tạm bợ tại những vùng khó khăn trên cả nước.
Nếu dưới xuôi, những ngôi trường khang trang, vững chãi là tiêu chuẩn tối thiểu thì trường học của trẻ em trên bản cao thường là mái nhà xập xệ, dột nát, dựng lên hôm nay chưa chắc trụ đến ngày mai.
Khởi nguồn của Sức Mạnh 2000 bắt đầu từ lời chia sẻ của một thầy giáo ở Điện Biên, câu chuyện mà Hoàng Hoa Trung nhớ mãi:
"Có lần bão lớn, thầy trò vừa kịp chạy ra khỏi lớp thì toàn bộ lớp học đã sập xuống trong gang tấc. Điều may mắn là tất cả các em không sao. Nhưng điều tệ nhất là các em lại mất đi một nơi để học tập. Việc kêu gọi các em đi học đã khó, để có một lớp học cho các em còn khó hơn. Từ đó, việc dựng lại và xây thêm các điểm trường trên bản cao mỗi năm đã trở thành khao khát của cả nhóm", Hoàng Hoa Trung kể lại.
.png)
Mang thông điệp "Tiền lẻ mỗi ngày - xây nghìn trường mới", Sức Mạnh 2000 kêu gọi sự chung tay góp sức của cộng đồng với số tiền nhỏ bé 2.000 đồng/ngày, tích tiểu thành đại, từng bước đạt mục tiêu táo bạo nói trên.
Tại vòng chung kết Giải thưởng Hành động Vì Cộng đồng – Human Act Prize 2025, Sức Mạnh 2000 của Hoàng Hoa Trung góp mặt trong hạng mục Dự án Triển vọng.
Những ai theo dõi chặng đường đã qua của Trung đều cảm nhận Sức Mạnh 2000 đã tạo ra giá trị to lớn và ý nghĩa sâu sắc cho trẻ em vùng cao thế nào, khi những công trình xây dựng không chỉ thay đổi về hạ tầng mà còn tạo thành "hệ sinh thái" mang lại giá trị bền vững cho từng thành phần trong cộng đồng, từ trẻ em, thầy cô giáo bám bản, đến người dân địa phương.
"Tiền lẻ trong túi mơ to"
Ban đầu, ý tưởng của Trung chỉ là hình hài thô sơ, nhiều lần rơi vào cảnh đuối sức, vì kinh phí rất lớn nhưng việc huy động chỉ 2.000 đồng mỗi ngày sẽ không có được nguồn lực lớn cho những mục tiêu tức thì. Nhưng với sự tích cóp kiên trì, dự án đến nay đã đạt được con số ấn tượng: 782 công trình, 445 điểm trường được hoàn thành, giúp đỡ 33.784 trẻ em vùng cao, với tổng số tiền kêu gọi lên đến 196 tỷ đồng.
"Cách đây 13 năm, điểm trường đầu tiên được xây dựng. Nhưng từ trước đó 3 năm, chúng tôi đã có hành trình nhỏ nhặt ban đầu. Đó là những lần đi lên vùng cao, xây dựng những thứ đơn giản như tủ sách, nhu yếu phẩm hay đơn giản chỉ là làm nhà vệ sinh hay nhà tắm cho các em. Đó là một hành trình dài đằng đẵng để những đồng tiền lẻ xây lên những điểm trường, giúp các em được đi học, được hưởng cuộc sống đủ đầy hơn", Trung chia sẻ.
Nhưng cuộc sống của một đứa trẻ vùng cao không chỉ xoay quanh việc học. Những trở ngại trong cuộc sống khiến chúng có nhiều lý do để từ bỏ. Qua thời gian theo đuổi dự án, nhóm nhận thấy có những học sinh phải đi học cách nhà hơn 30 km, không có nội trú, bố mẹ không đưa đón, khiến các em thối chí.
Sức Mạnh 2000 mở rộng phạm vi, không đơn giản là xây điểm trường mà còn phải tạo thêm hệ sinh thái bao quanh, từ ăn ở, đi lại, thậm chí là tạo động lực tinh thần, từ việc lập thêm khu nội trú đến xây sửa nhà cho những em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, mồ côi cha mẹ... cùng rất nhiều việc phải làm khác - dù chi phí tăng gấp ba lần so với ban đầu.
"Xong chỗ ở, học hành, nhóm tiếp tục nhận ra một loạt vấn đề đau đầu hơn. Học sinh trên bản thường phải vượt qua những con suối lớn. Vào mùa mưa, nước cuồn cuộn, không có cầu bắc qua khiến các em phải xắn quần cõng nhau qua suối, kể cả trong mùa đông. Có những lúc các em buộc phải nghỉ học. Từ đó, nhu cầu của dự án ngày càng mở rộng, bao gồm xây cầu, nhà vệ sinh và giếng nước tại các điểm trường", Trung nói.
Cầm đống tiền lẻ trong túi nhưng mơ lớn, Trung tin rằng với con số đóng góp 2.000 đồng mỗi ngày, nếu có 2 triệu người tham gia thì mỗi năm sẽ có 1.640 tỉ đồng, đủ để xây toàn bộ trường học thay thế nhà tạm cho trẻ em vùng sâu, vùng xa ở Việt Nam. Tuy nhiên, hành trình thực tế không đơn giản chỉ là ấn phép nhân trên máy tính. Có những lúc 2.000 đồng cũng là điều xa xỉ.
"Có những giai đoạn cả nhóm gần như không kêu gọi được gì. Thế nhưng người ta vẫn thường nói chuyện cổ tích nào đến đoạn kết cũng sẽ có hậu. Trong lúc nhóm gần như buông xuôi, có những anh chị, tổ chức xuất hiện bất ngờ, hỗ trợ vào phút chót. Từ đó, Trung có niềm tin rằng khi làm điều tốt, cộng đồng sẽ ủng hộ mình. Ngược lại, bản thân cũng phải hoàn thiện hơn, minh bạch hơn để mọi người dám đặt cược niềm tin đó", chàng trai 9X bày tỏ.
Đi làm từ thiện khác gì "đi làm giàu"?
Với Hoàng Hoa Trung, những chuyến đi vùng cao, những lần kêu gọi hay xây từng điểm trường không mệt mỏi bằng việc phải đối diện với sự nghi kỵ, dèm pha từ những người "không làm chỉ nói" ở bên ngoài, điều mà giai đoạn hoạt động trước gần như không có.
"Có những vấn đề mà chỉ vài năm trở lại đây, những người hoạt động vì cộng đồng mới gặp phải. Đó là các công việc của họ bằng một lý do nào đó không được truyền tải một cách chính xác hoặc bị tam sao thất bản, khiến cho cộng đồng thiện nguyện nói chung bị đánh đồng là mang những khuất tất. Ngoài kia người ta nói đi làm từ thiện là để làm giàu, để kiếm tiền. Cứ đi nhiều sẽ mua được cả nhà, mua được ô tô, thậm chí là đủ thứ trên đời. Đó có lẽ thử thách khó vượt qua nhất của cả nhóm", Trung bộc bạch.
"Chúng tôi vẫn phải chấp nhận sống trong sự nghi hoặc như thế, vì những người đặt điều ngoài kia, họ có xuyên tạc đúng hay sai thì cũng chẳng có bất kỳ thứ gì trừng phạt họ cả. Họ cứ nói mà chẳng sợ hãi. Nhưng với các nhóm hoạt động vì cộng đồng thì lại chịu tác động nặng nề. Chúng tôi sợ rằng cứ như thế thì khó mà gây quỹ, khó để mà làm, khó để mà đi. Rồi bản thân trẻ em vùng cao phải chịu những tổn thương gián tiếp. Có những người không tin, cũng không đóng góp nhưng họ luôn hoài nghi mọi thứ".
Để lại tất cả những tiêu cực sang một bên, động lực lớn nhất đối với Sức Mạnh 2000 là hình ảnh hàng trăm nghìn trẻ em được đi học mỗi ngày, được sống và học tập trong môi trường an toàn. Những thị phi chỉ là vết gợn nhỏ, trong khi niềm hạnh phúc của cả nhóm đã kéo dài hơn 10 năm qua.
"Trung và mọi người đã chứng kiến hành trình các em từ mẫu giáo cho đến lúc đi học đại học. Đó là giá trị lớn nhất, vượt trên tất cả", anh nói.
"Mười mấy năm hành trình, đã có những em học sinh từ miền núi ra thành phố lớn để học tập và làm việc. Có rất nhiều em dân tộc thiểu số gắn bó với dự án để cùng góp phần thay đổi quê hương mình. Đó là một sự chuyển tiếp tương lai, một sự trao quyền để chính các em cùng xây dựng quê hương tốt hơn".
Với Hoàng Hoa Trung, Human Act Prize 2025 là một sân chơi ý nghĩa, nơi những ý tưởng sẽ được nhân lên hàng trăm lần và những điều tử tế sẽ được ghi lại.
"Ý nghĩa của một giải thưởng không nằm ở vinh danh mà là ở câu chuyện có một sân chơi chung dành cho những dự án như Sức Mạnh 2000. Mọi người gặp gỡ, để cơ hội nhân thêm hàng trăm mô hình, hàng trăm ý tưởng mới. Khi đoạt giải, báo chí có thể nhắc đến bạn rầm rộ một thời gian nhưng dần sẽ chìm vào quên lãng. Chỉ có niềm cảm hứng, sự tử tế, chân thành mà các dự án mang đến là điều quý báu còn lưu lại", anh nhấn mạnh.
Thấm đậm tinh thần kiên trì phụng sự mà Human Act Prize 2025 hướng tới, Hoàng Hoa Trung và Sức Mạnh 2000 cho biết 445 điểm trường chưa phải là thành tích khiến cả nhóm có thể tự hào và dừng lại.
"Dù có thể không còn những điểm trường cần xây dựng nữa, chúng tôi vẫn tập trung vào thúc đẩy mục tiêu giáo dục dành cho trẻ em thiểu số. Khi nhà nước đang đầu tư nhiều hơn vào cơ sở vật chất, trường học trên vùng cao, nhóm sẽ tiếp tục các hoạt động nhỏ, gần gũi, thiết thực và phù hợp với quy mô của mình hơn, như vận động hỗ trợ hàng chục nghìn xe đạp, hàng nghìn laptop cho các em, hay triển khai các mục tiêu xa hơn như bảo hiểm y tế, trợ cấp tài chính cho các em hoàn cảnh khó khăn", Trung chia sẻ về kế hoạch tương lai.
"Chính những em trưởng thành từ sự hỗ trợ này khi quay về bản làng sẽ truyền cảm hứng đến những người anh em của mình. Để từ đó, các em không còn tự ti rằng 'người Kinh giàu hơn, giỏi hơn". Niềm tin được xây dựng, khiến tất cả hiểu rằng khi được học tập và sinh sống trong môi trường tốt, các em cũng có thể trở thành những người ưu tú như bất kỳ ai trong xã hội này".
.png "Hai mã chứng khoán bị tự doanh CTCK bán ròng đột biến hàng trăm tỷ trong phiên 3/12")
.png "Đồng tiền của nền kinh tế số 5 thế giới thủng mốc tâm lý, vào top yếu nhất châu Á: Vì đâu?")
