Kể từ khi Donald Trump đắc cử Tổng thống vào tháng 11, các thương hiệu điện tử lớn nhất thế giới đã yêu cầu phía nhà cung cấp Châu Á tăng cường sản xuất, vận chuyển thêm điện thoại thông minh, máy tính xách tay và máy chủ đến Mỹ.
Nỗ lực này, nhằm tránh thuế quan dự kiến, càng được đẩy lên cao trào khi vào tuần trước, ông Trump tuyên bố áp đặt thuế đối ứng lên tới 50% đối với các đối tác thương mại. Các công ty bao gồm Apple, Dell, Microsoft và Lenovo liên tục thúc ép phía các nhà cung cấp vận chuyển càng nhiều thiết bị cao cấp đến Mỹ càng tốt, đặc biệt là máy tính có giá hơn 3.000 USD.
“Chúng tôi nhận được cuộc gọi từ khách hàng yêu cầu sản xuất càng nhiều thiết bị điện tử tiêu dùng càng tốt, sau đó vận chuyển càng nhiều thiết bị bằng đường hàng không càng tốt”, một giám đốc điều hành tại một nhà cung cấp cho Apple, Microsoft và Google cho biết. “Nhưng thách thức lớn nhất là chúng tôi không có nhiều linh kiện và vật liệu trong kho. Chúng tôi chỉ có thể vận chuyển được một lượng hàng nhất định trước khi mức thuế mới có hiệu lực chưa đầy một tuần”.
Một quản lý của công ty vận chuyển hàng không quốc tế mô tả đây là cuộc chạy đua với thời gian.
“Tất cả các thủ tục thông quan phải được hoàn thành trước nửa đêm ngày 8 tháng 4 theo giờ Mỹ, vì vậy chúng tôi đã nhận được nhiều yêu cầu khẩn cấp về các chuyến bay từ châu Á”, người quản lý nói với Nikkei Asia.
Một số công ty bất ngờ đến nỗi không biết phải phản ứng thế nào. Chẳng hạn, HP ban đầu tuyên bố không thể làm gì nhiều và vẫn sẽ tuân thủ kế hoạch vận chuyển ban đầu. Chưa đầy 24 giờ sau, hãng này đảo ngược quyết định và thúc giục phía nhà cung ứng vận chuyển càng nhiều thiết bị càng tốt.
“Nhiều khách hàng đã yêu cầu chúng tôi đóng gói và vận chuyển sản phẩm từ các cơ sở tại Philippines, vì quốc gia này chỉ phải chịu mức thuế 17%”, một giám đốc điều hành nói.
Được biết, HP đang yêu cầu các nhà cung cấp tăng thêm sản lượng tại Mexico, nơi hiện phải chịu mức thuế thấp hơn so với Thái Lan và Trung Quốc. Hãng cũng đang cân nhắc đưa một số hoạt động sản xuất sang Mỹ, theo Nikkei Asia.
Số khác dường như chấp nhận chịu đòn.

Samsung, nhà sản xuất điện thoại thông minh lớn nhất thế giới, thông báo với một số nhà cung cấp sẽ giảm đơn đặt hàng linh kiện điện thoại thông minh trong quý II và quý III năm 2025. Phía Nintendo vẫn đang chờ đợi và xem xét, đồng thời hoãn việc đặt trước tại Mỹ cho dòng máy trò chơi điện tử Switch 2.
Phản ứng thường là ngắn hạn, song thuế quan và chính sách Mỹ dưới thời ông Trump có thể thay đổi điều này. Trước đây, các công ty phản ứng với thuế quan bằng cách tìm kiếm các địa điểm sản xuất thay thế bên ngoài Trung Quốc. Hiện tại, họ chuyển sang tìm kiếm các thị trường thay thế để bán ra bên ngoài nước Mỹ.
Lenovo của Trung Quốc, nhà sản xuất PC lớn nhất thế giới, đã chỉ đạo nhóm của mình tập trung nhiều hơn vào thị trường trong nước. Đây hiện là công ty sản xuất PC lớn thứ ba tại Mỹ với khoảng 17% thị phần, sau HP và Dell, theo dữ liệu của Canalys.
Acer, nhà sản xuất máy tính lớn thứ 6 thế giới, tuyên bố sẽ ưu tiên các thị trường mới nổi là Châu Á - Thái Bình Dương và Châu Âu. Trong khi đó, Asustek Computer, công ty lớn thứ năm, cho biết sẽ không thực hiện bất kỳ thay đổi đột ngột nào đối với chiến lược sản xuất của mình sau nhiều năm chuyển một số hoạt động sản xuất sang Việt Nam và Thái Lan.
“Chúng tôi sẽ hợp tác chặt chẽ với khách hàng và chuỗi cung ứng để thực hiện các hành động cần thiết, có tính đến nhu cầu thị trường, sự cạnh tranh và danh mục sản phẩm của chúng tôi”, đại diện Acer nói.
“Vẫn còn quá nhiều điều không chắc chắn, khiến việc đưa ra bất kỳ quyết định cụ thể nào trở nên rất khó khăn. Bất kỳ quyết định nào đưa ra cũng chỉ có thể kéo dài 24, 48 hoặc 72 giờ trước khi cần phải xem xét lại và điều chỉnh”, một giám đốc điều hành tại công ty cung cấp cho Lenovo, HP, Dell và Asus cho biết. “Tuy nhiên, có một điều chắc chắn là chúng tôi đã nhận được yêu cầu từ khách hàng, nói rằng họ có ý định chuyển trọng tâm trong năm nay sang các thị trường ngoài Mỹ ở khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, Trung Đông và Châu Âu”.

Đại diện một nhà cung cấp cho Apple, Google và Microsoft cho biết khoảng 75% đến 80% thị trường điện tử tiêu dùng nằm ngoài Mỹ và các công ty có thể tập trung vào những thị trường này.
“Ngay cả đối với các công ty như Apple, Mỹ cũng không phải 100% thị trường của họ. Chuỗi cung ứng công nghệ đã xây dựng mạng lưới ở Ấn Độ, Đông Nam Á và Mexico trong nhiều năm và những nỗ lực đó sẽ không vô ích”.
Jack Zhang, phó giáo sư khoa khoa học chính trị tại Đại học Kansas, cũng có quan điểm tương tự. Cuộc chiến thương mại toàn cầu đang diễn ra, song với ông, điều đó không có nghĩa là chuỗi cung ứng công nghệ tại Đông Nam Á hoặc Ấn Độ sẽ sớm trở nên nhàn rỗi.
“Mức thuế mới công bố tác động lớn cho ngành công nghiệp điện tử. Các công ty sẽ mất thời gian để đánh giá tác động cũng như tiềm năng của các thỏa thuận song phương”, John Mitchell, chủ tịch kiêm giám đốc điều hành của hiệp hội công nghiệp điện tử toàn cầu IPC cho biết. “Trong khi đó, chúng ta sẽ thấy các công ty trì hoãn các khoản đầu tư mới và tuyển dụng mới ở Đông Nam Á, mặc dù điều tương tự có thể xảy ra ở mọi nơi khác trên thế giới”.
.jpg)
Nhiều nhà sản xuất thiết bị điện tử của Mỹ, bao gồm Dell, HP và Apple, có mức độ tiếp xúc cao với thị trường trong nước. Các nhà phân tích lo ngại rằng thuế quan sẽ ảnh hưởng nặng nề hơn đến các công ty này, từ đó đẩy giá bán lẻ lên cao.
Chẳng hạn, Apple kiếm được khoảng 40% doanh thu tại thị trường Bắc Mỹ, theo ước tính của Bernstein Research, song hơn 80% sản lượng iPhone lại đến từ Trung Quốc. Việc chuyển sản xuất iPhone sang Ấn Độ đang diễn ra nhưng vẫn chưa thể đáp ứng được toàn bộ nhu cầu của người tiêu dùng.
Alex Wong, một nhà phân tích của Bernstein Research, cho biết trong một ghi chú nghiên cứu: “Thuế quan qua lại sẽ tác động đáng kể đến tất cả các trung tâm sản xuất phần cứng công nghệ lớn”.
Hiện nhà Táo khuyết vẫn đang phân tích tác động của các chính sách thuế khác nhau tại các nơi sản xuất đối với chuỗi cung ứng. Nhiều người đã vội vàng đổ xô tới các cửa hàng Apple mua điện thoại trước khi thuế quan đẩy giá mọi thứ lên cao hơn. Trước đó, dựa trên tính toán của Rosenblatt Securities, nếu chuyển chi phí sang cho người tiêu dùng thì mỗi chiếc iPhone sẽ có giá khoảng 2.300 USD (gần 60 triệu đồng).
Theo: Nikkei Asia